Fiskus nie chce zmienić swojego stanowiska w sprawie wydatków wynikłych z wcześniejszego rozwiązania umowy najmu. Nie zgadza się na uznanie ich za koszt uzyskania przychodu, nawet gdy kontynuowanie umowy nie ma uzasadnienia ekonomicznego. Wiele firm odwołuje się w podobnych sprawach do sądu.

Jedną z takich spraw rozpatrywał ostatnio Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gliwicach. Dotyczyła ona spółki, która prowadzi kilka sklepów spożywczych i przemysłowych pod szyldem jednej z sieci franczyzowych. W 2006 r. zawarła umowę najmu lokalu na dziesięć lat. Musiała jednak zwiększyć powierzchnię sprzedażową w związku z rozwojem sieci i wymaganiami franczyzodawcy. Dlatego w kwietniu 2015 r. podpisała umowę najmu nowego lokalu, gdzie dzięki większej powierzchni możliwe jest wprowadzenie do sprzedaży nowego asortymentu. Zaletą jest też większa liczba miejsc parkingowych. W efekcie spółka osiąga w nowej lokalizacji wyższe zyski. Spółka musiała zapłacić wynajmującemu ponad 200 tys. zł odszkodowania z tytułu wcześniejszego rozwiązania umowy. Gdyby ją kontynuowała, to do końca jej trwania musiałaby w sumie zapłacić ponad 400 tys. zł. Spółka wystąpiła o interpretację, by potwierdzić, że może uznać odszkodowanie za koszt uzyskania przychodu. Izba Skarbowa wydała jednak odmowne rozstrzygnięcie. Uzasadniała, że samo odstąpienie od umowy celem zmniejszenia straty ekonomicznej to za mało, by uznać, że mamy do czynienia z zachowaniem źródła przychodu. Decyzja spółki nie spełnia warunków określonych w art. 15 ustawy o CIT, gdyż nie ma związku z uzyskiwanymi przez nią przychodami. Firma, zawierając umowy gospodarcze, nie może przerzucać wynikającego z nich ryzyka na Skarb Państwa.

Inne stanowisko zajął w tej sprawie WSA w Gliwicach. Sąd orzekł, że odszkodowanie z tytułu wcześniejszego rozwiązania umowy najmu jest wydatkiem ponoszonym na zabezpieczenie źródła przychodu. Uznał, że jeśli kontynuowanie pierwszej umowy nie ma ekonomicznego uzasadnienia, to mniejszym wydatkiem jest jej zerwanie niż trwanie przy nieopłacalnym kontrakcie.

– Trudno zgodzić się z uporem organów podatkowych, które konsekwentnie odmawiają firmom prawa do odliczenia tego typu odszkodowań. Tymczasem skarżąca firma dowiodła, że wcześniejsze rozwiązanie umowy najmu ma uzasadnienie ekonomiczne. Efektem jest nie tylko zabezpieczenie źródła przychodów, ale również zwiększenie przychodu – mówi Grzegorz Grochowina, menedżer w KPMG w Polsce.

sygnatura akt: I SA/Gl 1078/16