Wsteczna korekta kosztów do 2016 r.

Korekta kosztów podatkowych dla potrzeb podatku dochodowego może dotyczyć jedynie okresu rozliczeniowego, w którym je wykazano w kwocie zawyżonej.

Publikacja: 18.01.2017 03:00

Wsteczna korekta kosztów do 2016 r.

Foto: 123RF

We wniosku o interpretację spółka podała, że zajmuje się wykonywaniem usług budowlanych na zlecenie oraz sprzedażą materiałów budowlanych. Na potrzeby działalności nabywa materiały oraz wiele różnych usług i towarów.

Podatniczka wyjaśniła, że w trakcie roku podatkowego, a także po jego upływie, za zgodą kontrahentów zwraca nabyte, ale niewykorzystane materiały. Są one dokumentowane przez sprzedawców fakturami VAT korygującymi ewidencjonowanymi przez spółkę w ewidencjach prowadzonych dla celów VAT. Ponadto, na podstawie złożonych reklamacji oraz upustów zdarza się, że kontrahenci (sprzedawcy) zmniejszają należności z tytułu nabytych przez spółkę usług pośrednio i bezpośrednio związanych z prowadzoną działalnością gospodarczą oraz z tytułu nabycia energii elektrycznej. Zmniejszenia te są robione także po upływie roku podatkowego.

Firma zapytała, w którym miesiącu lub roku podatkowym musi pomniejszyć koszty uzyskania przychodu w przypadku opisanych zwrotów dla kontrahentów. Konkretnie chodziło o to czy powinna to robić w roku podatkowym lub miesiącu, w którym zwrot – ewentualnie pomniejszenie – faktycznie wystąpił, czy może w rozliczeniu za rok podatkowy lub miesiąc, w którym spółka zaewidencjonowała materiał lub usługę, czy też energię elektryczną w księdze rachunkowej oraz zaliczyła do kosztów uzyskania przychodu. Sama uważała, że korekta powinna być ujmowana na bieżąco.

Innego zdania był fiskus. Stwierdził, że jeżeli rabat, upust, reklamacja lub zwrot materiałów, których następstwem jest wystawienie przez sprzedającego faktury korygującej, dotyczącej konkretnej sprzedaży, będą miały miejsce w roku podatkowym, następującym po tym, w którym spółka uzyska z nich przychód, to musi ona korygować koszty wstecz. Musi to zatem zrobić w rozliczeniu za rok poprzedni, w którym potrącono wydatki wynikające z pierwotnych faktur zgodnie z zasadami wynikającymi z art. 15 ust. 4b i 4c ustawy o CIT.

Urzędnicy podkreślili, że korekta wielkości kosztu powinna być co do zasady zawsze uwzględniana w okresie rozliczeniowym, w którym został on już ujęty w ewidencji księgowej. Bez względu bowiem na to czy poniesiony koszt ma charakter bezpośredni czy pośredni, wystawiona faktura korygująca nie zmienia momentu jego poniesienia i potrącenia, a jedynie jego wysokość.

Spółka zaskarżyła interpretację, ale racji nie przyznał jej ani sąd pierwszej instancji, ani Naczelny Sąd Administracyjny.

Sąd kasacyjny potwierdził, że koszty podatkowe są funkcjonalnie przyporządkowane do określonego przychodu. Dlatego, w jego ocenie, także ich korekta dla potrzeb podatku dochodowego może dotyczyć jedynie okresu rozliczeniowego, w którym je wykazano w kwocie zawyżonej. Faktura korygująca nie dokumentuje odrębnego, niezależnego zdarzenia gospodarczego, lecz odzwierciedla stan faktyczny istniejący już w dacie wystawienia faktury pierwotnej. Korektę należy zatem odnieść do okresu rozliczeniowego, w którym w ewidencji podatkowej ujęto fakturę pierwotną.

Jak podkreślił NSA, bez względu na to czy poniesione koszty mają charakter pośredni czy bezpośredni, wystawiona faktura korygująca zmienia ich wysokość, nie zmienia natomiast momentu poniesienia (zaksięgowania w ewidencji księgowej) i potrącenia.

Koszty uzyskania przychodów potrącane są w dacie ich poniesienia. Jeżeli jednak umowa statuująca te koszty zmieniła się w trakcie jej wykonania tak, że pierwotny koszt uległ zmianie, to nie jest to zdarzenie niezależne od pierwotnego kosztu. Zmiana ta nie jest dodatkowym czy nowym kosztem, ale – jeżeli dotyczy wykonania tej samej umowy – zmienia koszt pierwotny, rozliczony już podatkowo.

Wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z 1 grudnia 2016 r. (II FSK 3387/14).

Komentarz eksperta

Magdalena Podolska, senior manager w Crido Taxand

Moment ujmowania korekty kosztów w podatku dochodowym przez lata budził liczne kontrowersje. Ich wyrazem jest chociażby komentowany wyrok w sprawie, w której podatnik spierał się o możliwość ujęcia skorygowanych kosztów na bieżąco, nawet jeśli pierwotny wydatek został poniesiony we wcześniejszych latach. Takie podejście jest zdecydowanym ułatwieniem dla przedsiębiorcy, który nie musi cofać się w rejestrach i korygować rocznego zeznania. W przypadku, gdy korekta wpływa na stratę podatkową, możemy mówić o korekcie nawet kilku zeznań podatkowych.

Z kolei, organy uznawały za prawidłowe bezpośrednie przyporządkowywanie korygowanych kosztów do okresu, w którym został rozpoznany przychód. W większości przypadków w praktyce oznaczało to korektę wstecz, wraz z koniecznością zmiany deklaracji.

Naprzeciw tym sporom wyszły zmiany przepisów, które obowiązują od początku 2016 roku. Zgodnie z nowymi regulacjami, co do zasady, koszty koryguje się na bieżąco – w okresie otrzymania faktury korygującej. Tylko gdy korekta spowodowana jest błędem rachunkowym lub oczywistą omyłką, przedsiębiorca ma obowiązek cofnięcia się do okresu, w którym poniósł wydatek. Zmiany dotyczą wszystkich korygowanych kosztów, nawet tych, które zostały poniesione przed 2016 rokiem. Tym samym, zwyciężył zdrowy rozsądek i ograniczenie uciążliwości administracyjnych, które lansowali podatnicy.

Nie oznacza to jednak, że wszystkie sytuacje są czarno-białe i proste do zastosowania w kontekście nowych zasad. Niewątpliwie jednak wszelkie korekty wynikające z rabatów, upustów, ostatecznego rozliczenia, powinny być ujmowane na bieżąco. Warto również zadbać o staranny opis przyczyn korekty, aby uniknąć ewentualnych dyskusji co do momentu jej ujęcia.

We wniosku o interpretację spółka podała, że zajmuje się wykonywaniem usług budowlanych na zlecenie oraz sprzedażą materiałów budowlanych. Na potrzeby działalności nabywa materiały oraz wiele różnych usług i towarów.

Podatniczka wyjaśniła, że w trakcie roku podatkowego, a także po jego upływie, za zgodą kontrahentów zwraca nabyte, ale niewykorzystane materiały. Są one dokumentowane przez sprzedawców fakturami VAT korygującymi ewidencjonowanymi przez spółkę w ewidencjach prowadzonych dla celów VAT. Ponadto, na podstawie złożonych reklamacji oraz upustów zdarza się, że kontrahenci (sprzedawcy) zmniejszają należności z tytułu nabytych przez spółkę usług pośrednio i bezpośrednio związanych z prowadzoną działalnością gospodarczą oraz z tytułu nabycia energii elektrycznej. Zmniejszenia te są robione także po upływie roku podatkowego.

Pozostało 84% artykułu
2 / 3
artykułów
Czytaj dalej. Kup teraz
Praca, Emerytury i renty
Płaca minimalna jeszcze wyższa. Minister pracy zapowiada rewolucję
Prawo dla Ciebie
Nowe prawo dla dronów: znikają loty "rekreacyjne i sportowe"
Prawo karne
Przeszukanie u posła Mejzy. Policja znalazła nieujawniony gabinet
Sądy i trybunały
Trybunał Konstytucyjny na drodze do naprawy. Pakiet Bodnara oceniają prawnicy
Mundurowi
Kwalifikacja wojskowa 2024. Kobiety i 60-latkowie staną przed komisjami