W ocenie Trybunału Konstytucyjnego, obiektywne kryterium – wystąpienia po stronie pracownika przysporzenia majątkowego (korzyści) – nie jest spełnione, gdy pracodawca proponuje swoim pracownikom udział w spotkaniach integracyjnych, choćby organizowanych poza miejscem pracy (imprezy wyjazdowe). W tym przypadku, nawet jeśli pracownik uczestniczy w spotkaniu dobrowolnie, to po jego stronie nie pojawia się jakakolwiek korzyść, choćby w postaci zaoszczędzenia wydatku.
Integracja przede wszystkim
Jeżeli celem zorganizowanej wycieczki jest również integracja załogi, wówczas mamy do czynienia ze świadczeniem ponoszonym de facto także w interesie pracodawcy. To z kolei stanowi argument przemawiający za brakiem przychodu do opodatkowania po stronie pracownika. Potwierdza to np. interpretacja z 24 października 2017 r. Dyrektora Krajowej Informacji Skar- bowej (0115-KDIT2-2.4011. 273.2017.1.IL). Czytamy w niej, że udział pracowników w wycieczce sfinansowanej w części z zakładowego funduszu świadczeń socjalnych, która będzie miała na celu zintegrowanie pracowników oraz umożliwienie aktywnego wypoczynku, co pozytywnie wpłynie na wzajemne relacje i efektywność pracy, nie będzie stanowić dla nich przysporzenia majątkowego, a tym samym nieodpłatnego świadczenia, o którym mowa w art. 11 ust. 1 ustawy o PIT. W konsekwencji, po stronie pracowników nie powstanie przychód ze stosunku pracy na podstawie art. 12 ust. 1 ustawy o PIT, który przy obliczaniu zaliczki na podatek dochodowy, zgodnie z art. 31 wymienionej ustawy, wnioskodawca miałby obowiązek doliczać do pozostałych przychodów pracowników.
Podobne stanowisko zaprezentował Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej w inter- pretacji z 20 września 2017 r. (0113-KDIPT2-2.4011.254. 2017.1.ACZ). Tu z kolei wskazano, że jeśli wnioskodawca zorganizuje wycieczkę turystyczno-krajoznawczą dla pracowników oraz osób uprawnionych (rodzin pracowników), mającą na celu polepszenie współpracy między pracownikami, której koszt będzie dofinansowany ze środków zakładowego funduszu świadczeń socjalnych (zfśs), to po stronie pracowników oraz osób uprawnionych (rodzin pracowników) nie wystąpi przychód ze stosunku pracy na podstawie art. 12 ust. 1 w zw. z art. 11 ust. 1 ustawy o PIT z tytułu nieodpłatnego świadczenia i nie zostaną oni obciążeni podatkiem dochodowym od części, w jakiej wnioskodawca pokryje koszty wycieczki. W konsekwencji na wnioskodawcy, jako płatniku, nie będzie ciążył obowiązek potrącenia zaliczek na podatek dochodowy na podstawie art. 31 ust. 1 ustawy o PIT.
Nie wszyscy korzystają w równym stopniu
Warto zwrócić jeszcze uwagę na inną istotną kwestię. To, że pracownik deklaruje chęć udziału i bierze udział w wycieczce, która jest dostępna dla wszystkich pracowników, nie oznacza, że każdy zatrudniony skorzysta w równym stopniu ze wszystkich zapewnianych w czasie wycieczki usług i produktów. Jak wiadomo, przychodem pracownika mogą być świadczenia faktycznie przez niego otrzymane (uzyskane) a nie takie, które na niego „przypadają", np. w wyniku kalkulacji jednostkowego kosztu uczestnictwa. Zatem nawet jeśli pracodawca korzysta z usług biura turystycznego, które podaje kalkulację kosztów wycieczki na jednego pracownika (koszt udziału pracownika jest znany), nie oznacza to jeszcze, że ta kwota stanowi dla pracownika przychód. Opodatkowaniu mogą podlegać tylko takie nieodpłatne świadczenia, których wartość jest indywidualnie znana i które pracownik faktycznie otrzymał. A zatem pracodawca nie powinien ustalać przychodu pracownika poprzez podzielenie łącznych kosztów poniesionych na organizację wycieczki przez liczbę osób, które wzięły udział w wyjeździe. Tak wynika m.in. z interpretacji Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z 4 lipca 2017 r. (0115-KDIT2-2.4011. 117.2017.1.NPR).
Limit można wykorzystać inaczej
Skoro przy zorganizowaniu i sfinansowaniu wycieczki ze środków zfśs, której celem jest także integracja załogi, u pracowników nie powstaje przychód, to nie stosujemy w tych okolicznościach zwolnienia od podatku, o którym mowa w art. 21 ust. 1 pkt 67 ustawy o PIT. Przepis ten zwalnia z podatku wartość otrzymanych przez pracownika, w związku z finansowaniem działalności socjalnej, o której mowa w przepisach o zakładowym funduszu świadczeń socjalnych, rzeczowych świadczeń oraz otrzymanych przez niego w tym zakresie świadczeń pieniężnych, sfinansowanych w całości ze środków zfśs lub funduszy związków zawodowych, łącznie do wysokości nieprzekraczającej w roku podatkowym kwoty 380 zł. Limit tego zwolnienia można zatem wykorzystać na inne (poza wycieczką) świadczenia przewidziane przepisami ustawy o zakładowym funduszu świadczeń socjalnych, które można zwolnić od podatku.
Zdaniem autorki
Bożena Nowicka doradca podatkowy w DORADCA Zespół Doradców Finansowo-Księgowych Sp. z o.o. w Lublinie