Wynagrodzenie: rozstrzyganie zbiegu egzekucji już bez udziału sądu

Od dziś obowiązują zmienione przepisy, która ułatwią życie pracodawcom dłużników. Gdy wynagrodzenie pracownika będzie chciał zająć zarówno komornik, jak i organ administracji, pieniądze trafią do tego, kto zgłosi się pierwszy.

Publikacja: 08.09.2016 15:00

Wynagrodzenie: rozstrzyganie zbiegu egzekucji już bez udziału sądu

Foto: 123RF

Jeżeli wobec tego samego dłużnika egzekucję prowadzi jednocześnie komornik sądowy i organ administracji, zbieg egzekucji będzie rozwiązywany automatycznie, bez potrzeby oczekiwania na rozstrzygnięcie sądu. Takie przyspieszenie i usprawnienie to skutek nowelizacji kodeksu postępowania cywilnego i ustawy o postępowaniu egzekucyjnym w administracji, która wchodzi w życie właśnie dziś, 8 września 2016 r.

Jedna pensja, kilku chętnych

Zbieg egzekucji następuje, gdy w odniesieniu do tej samej rzeczy lub prawa (w tym wynagrodzenia za pracę albo środków na rachunku bankowym) egzekucję prowadzi zarówno komornik sądowy, jak i organ administracji (np. ZUS, urząd skarbowy). Ma to miejsce, gdy ten sam dłużnik posiada zaległości zasądzone wyrokami sądowymi oraz decyzjami administracyjnymi, np. nakładającymi obowiązek zapłaty podatku czy zaległych składek na ubezpieczenia społeczne.

Zbieg egzekucji powoduje praktyczne problemy właściwie dla wszystkich zainteresowanych. Nie wiadomo np., któremu organowi i jaką kwotę należy przekazać, jeżeli z zajętego wynagrodzenia za pracę nie można zaspokoić wszystkich egzekwowanych roszczeń. Dlatego taka sytuacja powinna być sprawnie i jednoznacznie wyjaśniona.

Kryterium pierwszeństwa

Do tej pory sprawą zajmował się sąd i rozstrzygał, który z organów ma łącznie prowadzić egzekucję. Dopóki sąd nie wydał orzeczenia w tej sprawie, dopóty wstrzymywano czynności egzekucyjne, co dla wierzycieli oznaczało wydłużenie i tak już długotrwałych postępowań egzekucyjnych.

Nowelizacja wprowadza klarowny automatyzm: organ, który pierwszy dokonał zajęcia, będzie łącznie prowadził wszystkie zbiegające się egzekucje. Ponadto zbieg egzekucji nie będzie już wstrzymywał czynności egzekucyjnych. Komornik bądź organ administracji, który przejmie egzekucje do łącznego prowadzenia, będzie o tym informował wszystkie zainteresowane podmioty. Ustawodawca zapewnił też niezbędną kontrolę sądową w razie ewentualnych nieprawidłowości, ponieważ zainteresowane podmioty będą mogły zaskarżyć czynność komornika (bądź organu administracji) do sądu (albo organu wyższego stopnia).

Do kogo trafią pieniądze

Ta zmiana istotnie wpłynie na sytuację pracodawcy, który otrzymuje od organów egzekucyjnych zajęcia wierzytelności z wynagrodzenia za pracę swoich pracowników czy wykonawców umów cywilnoprawnych. W razie zbiegu egzekucji, gdy dane wynagrodzenie (przychód) nie wystarczy na pokrycie wszystkich egzekwowanych należności, pracodawca wypłaci kwoty objęte wszystkimi zajęciami na rzecz tego komornika albo administracyjnego organu egzekucyjnego, który pierwszy dokona zajęcia. Jeżeli ustalenie tego pierwszeństwa nie będzie możliwe (np. zajęcia trafią do pracodawcy w tym samym dniu), pracodawca dokona wypłaty na rzecz organu, który dokonał zajęcia na poczet należności w wyższej kwocie.

Pracodawca będzie przy tym musiał pamiętać, aby niezwłocznie (w ciągu kilku dni) zawiadomić o zbiegu egzekucji organy egzekucyjne, od których otrzymał zajęcia wynagrodzenia, podając datę doręczenia zawiadomień o zajęciach i wysokość należności, na poczet których zostały one dokonane. Dokonując zajęcia, komornik (lub organ administracji) powinien pouczyć pracodawcę o tych obowiązkach.

Od 8 września

Zmienione przepisy stosuje się do zbiegów egzekucji, do których doszło od 8 września 2016 r. W praktyce oznacza to, że jeśli w tej dacie lub później pracodawca otrzyma od organu egzekucyjnego kolejne zajęcie dotyczące tego samego wynagrodzenia, to powinien już działać zgodnie z przepisami nowelizacji i wszystkie zajęte środki przekazywać organowi, który pierwszy dokonał zajęcia. Jeżeli zbieg wystąpił przed 8 września i sąd już go rozstrzygnął, a pracodawca otrzyma teraz kolejne zajęcie, to środki powinien przekazywać organowi wskazanemu przez sąd, informując o tym organ, który przysłał nowe zajęcie.

Opinia

Filip Grycewicz, adwokat, Departament Postępowań Spornych w Kancelarii CMS

Nowelizacja powinna ułatwić sytuację wszystkich uczestników procesu egzekucyjnego, w tym pracodawców przekazujących komornikom lub organom egzekucyjnym środki z zajętych wynagrodzeń za pracę. Trzeba jednak pamiętać o związanych z nowelizacją obowiązkach, aby nie narazić się na ewentualne konsekwencje niewłaściwego wykonania zajęcia komorniczego. Komornik może nałożyć grzywnę do 2000 zł za naruszenie obowiązków związanych z wykonywaniem zajęć komorniczych (np. za brak przelewu wynagrodzenia na rzecz komornika). Pracodawca, który „przegapi" nowelizację i po otrzymaniu drugiego już zajęcia np. od organu administracji postąpi „po staremu" i tylko poinformuje właściwe organy o zbiegu egzekucji, bez przelewania żadnych środków od razu do pierwszego organu, może otrzymać taką grzywnę. Praktyka komorników bywa różna, ale nie można wykluczyć kary finansowej nawet za drobne uchybienia.

Jeżeli wobec tego samego dłużnika egzekucję prowadzi jednocześnie komornik sądowy i organ administracji, zbieg egzekucji będzie rozwiązywany automatycznie, bez potrzeby oczekiwania na rozstrzygnięcie sądu. Takie przyspieszenie i usprawnienie to skutek nowelizacji kodeksu postępowania cywilnego i ustawy o postępowaniu egzekucyjnym w administracji, która wchodzi w życie właśnie dziś, 8 września 2016 r.

Jedna pensja, kilku chętnych

Pozostało 91% artykułu
2 / 3
artykułów
Czytaj dalej. Kup teraz
Prawo karne
Przeszukanie u posła Mejzy. Policja znalazła nieujawniony gabinet
Prawo dla Ciebie
Nowe prawo dla dronów: znikają loty "rekreacyjne i sportowe"
Edukacja i wychowanie
Afera w Collegium Humanum. Wykładowca: w Polsce nie ma drugiej takiej „drukarni”
Edukacja i wychowanie
Rozporządzenie o likwidacji zadań domowych niezgodne z Konstytucją?
Praca, Emerytury i renty
Są nowe tablice GUS o długości trwania życia. Emerytury będą niższe