Za mało Polaków pracuje

W ostatnich dniach GUS opublikował analizę sytuacji na rynku pracy za I kwartał, a w niej czytamy, że stopa bezrobocia spadła do zaledwie 5,4 proc. Tak dobrej sytuacji nie mieliśmy chyba nigdy, ale głębsza lektura raportu ujawnia także aspekty, które mogą niepokoić.

Aktualizacja: 15.08.2017 22:31 Publikacja: 15.08.2017 19:35

Za mało Polaków pracuje

Foto: materiały prasowe

Zazwyczaj, kiedy mówi się o sytuacji na rynku pracy w Polsce, padają same superlatywy. Niby nie ma co się dziwić – stopa bezrobocia maleje, zatrudnienie rośnie, wzrost płac znacznie przewyższa inflację. Korzystają gospodarstwa domowe, korzystają finanse publiczne.

A jednak ten medal ma drugą, znacznie ciemniejszą stronę – aktywność zawodową ludności. W Polsce wskaźniki zatrudnienia czy aktywności zawodowej należą do najniższych wśród krajów rozwiniętych. Według GUS wskaźnik zatrudnienia dla populacji powyżej 15 lat wynosi zaledwie 53,2 proc. Dane OECD potwierdzają ten nieciekawy obraz. Według organizacji w 2016 roku aktywnych zawodowo (osoby zatrudnione lub szukające pracy) było jedynie 68,8 proc. populacji między 15. a 64. rokiem życia. W Unii Europejskiej to wynik siódmy od końca – za nami plasują się jedynie Bułgaria, Grecja, Belgia, Chorwacja, Rumunia i Włochy. Jednak poza Rumunią na przestrzeni 20 lat wszystkie te kraje odnotowały znacznie większy przyrost współczynnika aktywności niż Polska.

Mało tego, w całej Unii, gdzie współczynnik wynosi 73,16 proc. wzrost współczynnika był niemal trzykrotnie wyższy niż w Polsce. Tymczasem wysokość współczynnika w jasny sposób koresponduje z zamożnością społeczeństwa. Jaskrawo widać to na przykładzie z jednej strony Szwajcarii (83,9 proc.), Szwecji (82 proc.) czy Niemiec (78 proc.), a z drugiej strony Turcji (57 proc.), RPA (58,7 proc.) oraz Meksyku (63,6 proc.).

Niski współczynnik aktywności zawodowej w Polsce to efekt wczesnych emerytur, ale także niedopasowania podaży pracy do zmieniającej się gospodarki. W ciągu ostatnich 25 lat państwo nie było w stanie odegrać tu pozytywnej roli i obecnie również nie widać istotnej poprawy.

Wróćmy do wspomnianego raportu GUS. W ciągu roku liczba bezrobotnych spadła o 277 tys., zatrudnienie zaś wzrosło o niemal 270 tys. Jednocześnie jednak liczba osób aktywnych zawodowo spadła o 7 tys.!

To oczywiście bardzo dobrze, że bezrobotni znajdują pracę, ale obserwujemy tu raczej efekt cykliczny, odbywający się w jednej grupie, poza którą mamy zbyt dużą część społeczeństwa nieuczestniczącą w poprawie sytuacji gospodarczej. Gdyby choć część z niej zaktywizować, wzrost gospodarczy byłby szybszy, zamożność wyższa, a podatki mogłyby być niższe, bo w budżecie byłoby więcej pieniędzy.

Co więcej niska aktywność zawodowa oznacza, że firmy coraz częściej będą miały problemy ze znalezieniem pracowników. Coraz bardziej widać to w dynamice płac – w ciągu dwóch lat wzrosły one o 10 proc., podczas gdy inflacji w tym czasie nie było. To przełoży się na mniejszą konkurencyjność firm, a za jakiś czas pewnie także na wzrost stóp procentowych.

Zazwyczaj, kiedy mówi się o sytuacji na rynku pracy w Polsce, padają same superlatywy. Niby nie ma co się dziwić – stopa bezrobocia maleje, zatrudnienie rośnie, wzrost płac znacznie przewyższa inflację. Korzystają gospodarstwa domowe, korzystają finanse publiczne.

A jednak ten medal ma drugą, znacznie ciemniejszą stronę – aktywność zawodową ludności. W Polsce wskaźniki zatrudnienia czy aktywności zawodowej należą do najniższych wśród krajów rozwiniętych. Według GUS wskaźnik zatrudnienia dla populacji powyżej 15 lat wynosi zaledwie 53,2 proc. Dane OECD potwierdzają ten nieciekawy obraz. Według organizacji w 2016 roku aktywnych zawodowo (osoby zatrudnione lub szukające pracy) było jedynie 68,8 proc. populacji między 15. a 64. rokiem życia. W Unii Europejskiej to wynik siódmy od końca – za nami plasują się jedynie Bułgaria, Grecja, Belgia, Chorwacja, Rumunia i Włochy. Jednak poza Rumunią na przestrzeni 20 lat wszystkie te kraje odnotowały znacznie większy przyrost współczynnika aktywności niż Polska.

2 / 3
artykułów
Czytaj dalej. Kup teraz
Opinie Ekonomiczne
Witold M. Orłowski: Gospodarka wciąż w strefie cienia
Opinie Ekonomiczne
Piotr Skwirowski: Nie czarne, ale już ciemne chmury nad kredytobiorcami
Ekonomia
Marek Ratajczak: Czy trzeba umoralnić człowieka ekonomicznego
Opinie Ekonomiczne
Krzysztof Adam Kowalczyk: Klęska władz monetarnych
Opinie Ekonomiczne
Andrzej Sławiński: Przepis na stagnację