Starsze budynki bez barier dla niepełnosprawnych - RPO postuluje nowy obowiązek dla właścicieli i zarządców

Wprowadzenie do przepisów prawa obowiązku likwidacji barier architektonicznych w budynkach użyteczności publicznej oraz mieszkalnictwa wielorodzinnego postuluje Rzecznik Praw Obywatelskich.

Aktualizacja: 16.05.2018 11:48 Publikacja: 16.05.2018 10:36

Starsze budynki bez barier dla niepełnosprawnych - RPO postuluje nowy obowiązek dla właścicieli i zarządców

Foto: Adobe Stock

Zastępca Rzecznika Praw Obywatelskich wystąpił w tej sprawie do Ministra Inwestycji i Rozwoju.

Do Biura RPO stale wpływają skargi obrazujące mankamenty obecnych uregulowań prawnych i problemy pod względem dostępności w istniejących już budynkach. Dotyczy to głównie osób z niepełnosprawnościami, osób starszych i coraz mniej sprawnych ruchowo - mieszkających w starym budownictwie w wielokondygnacyjnych budynkach komunalnych, spółdzielczych i należących do wspólnot mieszkaniowych.

Ustawa z  7 lipca 1994 r . Prawo budowlane  i wydane na jej podstawie rozporządzenie w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie przewidują szereg obowiązków ciążących na inwestorach i organach administracji budowlanej mających na celu zapewnienie niezbędnych warunków do korzystania przez osoby z niepełnosprawnością. Jednak zdaniem RPO są one niewystarczające. Zastępca RPO Stanisław Trociuk podaje przykład mieszkańca Zabrza - osoby z niepełnosprawnością ruchową - który mieszka w bloku z wielkiej płyty, gdzie nie ma podjazdu dla wózka inwalidzkiego.  Powiatowy Inspektor Nadzoru Budowlanego w Zabrzu ustalił, że budynek zbudowano w 1979 r.   bez zapewnienia dostępności dla osób na wózkach inwalidzkich. PINB stwierdził też, że nie ma obecnie obowiązku dostosowywania istniejących budynków do wymagań dotyczących zapewnienia dostępności dla osób z niepełnosprawnością.

- To potwierdza, że istnieje poważny problem systemowy, który wymaga interwencji prawodawcy - zaznaczył Stanisław Trociuk w wystąpieniu do ministra Jerzego Kwiecińskiego.

Problem ten będzie jego zdaniem narastał, gdyż osób niepełnosprawnych, a także starszych i coraz mniej sprawnych ruchowo  będzie coraz więcej z uwagi na starzenie się społeczeństwa.

Dlatego zastępca RPO uważa, że trzeba wprowadzić do ustawodawstwa normę prawną nakładającą na właścicieli i zarządców budynków użyteczności publicznej oraz budynków mieszkalnictwa wielorodzinnego pierwotny (generalny) obowiązek podjęcia przez nich - w wyznaczonym terminie - określonych działań, mających na celu likwidację barier (przeszkód) w codziennej egzystencji osób z niepełnosprawnościami. To pozwoliłoby przyspieszyć likwidację barier w integracji społecznej tej grupy osób.

Stanisław Trociuk przypomniał o ratyfikowanej przez Polskę Konwencji o prawach osób niepełnosprawnych. Definiuje ona pojęcie uniwersalnego projektowania. Zobowiązuje też państwa-strony do popierania tej zasady przy tworzeniu norm i wytycznych.

Uniwersalne projektowanie oznacza projektowanie produktów, środowiska, programów i usług w taki sposób, by były użyteczne dla wszystkich, w możliwie największym stopniu, bez potrzeby adaptacji lub specjalistycznego projektowania (np. wejście do budynku z poziomu gruntu, bez schodów i potrzeby budowy podjazdu).

- Prawo budowlane nakazuje dostępność nowych budynków dla osób z niepełnosprawnościami, nie wymaga jednak stosowania zasad uniwersalnego projektowania. W praktyce uwzględnia się jedynie dostępność dla osób na wózkach - potrzeby np. osób niewidomych są pomijane. Właściciele budynków wybudowanych przed 1995 r. w ogóle zaś nie mają obowiązku likwidacji barier architektonicznych - podkreśla zastępca RPO.

Jesienią 2018 r. Komitet Praw Osób z Niepełnosprawnościami, który monitoruje przestrzeganie Konwencji, zbada sprawozdanie polskiego rządu z jej wdrożenia i wyda rekomendacje dla Polski. Jedno z pytań Komitetu wobec Polski dotyczy przepisów ws. dostępności budynków dla osób z niepełnosprawnościami - czy wprowadzają one wymóg stosowania zasad uniwersalnego projektowania oraz kary za ich nieuwzględnianie.

Stanisław Trociuk zwrócił się ponownie do ministra Jerzego Kwiecińskiego o rozważenie zmian legislacyjnych, które realnie i w możliwie najszerszym zakresie umożliwią dostęp osób z niepełnosprawnościami do obiektów użyteczności publicznej i wielorodzinnego budownictwa mieszkaniowego oraz wprowadzą narzędzia umożliwiające egzekwowanie takich obowiązków wobec właścicieli i zarządców budynków.

Zastępca Rzecznika Praw Obywatelskich wystąpił w tej sprawie do Ministra Inwestycji i Rozwoju.

Do Biura RPO stale wpływają skargi obrazujące mankamenty obecnych uregulowań prawnych i problemy pod względem dostępności w istniejących już budynkach. Dotyczy to głównie osób z niepełnosprawnościami, osób starszych i coraz mniej sprawnych ruchowo - mieszkających w starym budownictwie w wielokondygnacyjnych budynkach komunalnych, spółdzielczych i należących do wspólnot mieszkaniowych.

Pozostało 88% artykułu
2 / 3
artykułów
Czytaj dalej. Kup teraz
Prawo karne
Przeszukanie u posła Mejzy. Policja znalazła nieujawniony gabinet
Prawo dla Ciebie
Nowe prawo dla dronów: znikają loty "rekreacyjne i sportowe"
Edukacja i wychowanie
Afera w Collegium Humanum. Wykładowca: w Polsce nie ma drugiej takiej „drukarni”
Edukacja i wychowanie
Rozporządzenie o likwidacji zadań domowych niezgodne z Konstytucją?
Praca, Emerytury i renty
Są nowe tablice GUS o długości trwania życia. Emerytury będą niższe