Mieszkania na świecie są już droższe niż przed kryzysem

Nieruchomości drożeją w Ameryce, Francji, Chinach, Australii. W Polsce ciągle jest taniej niż w 2007 roku.

Aktualizacja: 06.06.2018 11:40 Publikacja: 06.06.2018 11:24

Foto: ROL

O sytuacji na światowym rynku nieruchomości mówi Bartosz Turek, analityk Open Finance:

Za domy w Ameryce trzeba już płacić więcej niż u szczytu ostatniej hossy. Podobnie jest w Niemczech, Francji, Chinach, Kanadzie, Australii. W Polsce za nieruchomości trzeba płacić mniej niż w 2007 roku, ale już niedługo może się to zmienić.

To rynek nieruchomości był zarzewiem światowego kryzysu finansowego, którego symbolicznym początkiem był upadek amerykańskiego banku Lehman Brothers we wrześniu 2008 roku. Naturalną konsekwencją pęknięcia bańki spekulacyjnej były przeceny domów i mieszkań. Problem ten dotknął wiele krajów i trwał przez kilka lat. Wszystko jednak ma swój kres, szczególnie jeśli rozwój wydarzeń determinowany jest bardzo liberalną polityką monetarną, czyli niskimi stopami procentowymi, a nawet „dodrukiem pieniądza" przez największe banki centralne świata.

Prowadzenie latami liberalnej polityki monetarnej nie mogło dać innych efektów. Mieszkania zdrożały w większości krajów. Gdyby tego było mało, to już nawet w 29 krajach z 45 przebadanych mieszkania i domy są dziś droższe niż w przedkryzysowym szczycie przypadającym na lata 2007/8. Powód jest prosty. Gdy stopy procentowe są niskie, kredyty są tanie, co skłania do zadłużania się na zakup mieszkań i domów. Wzrost popytu przekłada się wtedy na wzrost cen.

Jeśli banki żądają za pożyczone pieniądze niskich odsetek, to same także nie szastają pieniędzmi, gdy przychodzi do płacenia za depozyty. Przy niskim oprocentowaniu lokat inwestorzy bardzo aktywnie szukają alternatywy dla swoich pieniędzy. Część wybiera giełdę, część papiery dłużne (obligacje), a część - często spora - nieruchomości, co znowu dodatkowo podnosi popyt na mieszkania.

Wspomniane mechanizmy spowodowały, że w kraju, w którym wybuchł ostatni kryzys, czyli w USA - domy są dziś o 7 proc. droższe niż przed ostatnim kryzysem - wynika z indeksu Case Shiller. Niewielkim pocieszeniem jest tu fakt, że mówimy o cenach w ujęciu nominalnym, a więc przed potrąceniem inflacji. Gdyby uwzględnić utratę wartości pieniędzy w trakcie ostatniej dekady, to okazałoby się, że amerykańskie domy wciąż są o ok. 8 proc. tańsze niż dekadę temu.

Takiego stanu rzeczy mogliby jedynie pozazdrościć Norwegowie, Szwedzi, Islandczycy, Austriacy, Australijczycy czy Kanadyjczycy. Ci muszą dziś płacić za dach nad głową o ok. 60 proc. więcej niż dekadę temu. Mało tego, można znaleźć też bardziej egzotyczne kraje, w których ceny w ciągu dziesięciu lat przynajmniej się podwoiły. Z takim problemem muszą się dziś mierzyć mieszkańcy Hongkongu, Peru, Kolumbii, Brazylii. W pierwszym przypadku winne są braki mieszkaniowe.

Boom w Peru, Kolumbii i Brazylii wywołany jest przez wiele czynników takich jak dynamiczny rozwój turystyki, wzrost gospodarczy, przemiany polityczne, programy rządowe (dopłaty) czy łatwiejszy dostęp do kredytów hipotecznych. Portal Global Property Guide podkreśla jednak, że we wspomnianych krajach rynek hipoteczny wciąż jest relatywnie niewielki, a więc za boom mieszkaniowy nie można obwiniać jedynie łatwiejszego dostępu do kredytów.

Na rodzimym podwórku sytuacja jest bez porównania spokojniejsza. Ceny mieszkań w największych miastach wciąż są niższe niż u szczytu ostatniej hossy. Ten wg NBP przypadł na 3 kwartał 2007 roku. Postępujące przeceny spowodowały, że w połowie 2013 roku za mieszkania trzeba było płacić o 18 proc. mniej.

Konsekwentnie ta przecena jest jednak odrabiana. Pod koniec 2017 roku mieszkania były już tylko o 5 proc. tańsze niż u szczytu hossy. Najświeższe dane opublikowane na przełomie maja i czerwca 2018 roku pokazują, że w pierwszym kwartale tego roku wartość ta stopniała już do 3 proc.. Gdyby tę nominalną wartość urealnić (uwzględnić inflację), to okazałoby się, że mieszkania są wciąż dziś o 20 proc. tańsze niż u szczytu przed kryzysem.

Większość osób pomija jednak takie wyliczenia i patrzy na nominalną cenę mieszkań, a ta już niebawem wzrośnie powyżej stanu z rekordowego dotychczas trzeciego kwartału 2007 roku. Jest to bardzo prawdopodobne w sytuacji dynamicznie rosnących wynagrodzeń, zatrudnienia i niskich stóp procentowych. To dzięki nim na zakup mieszkania może sobie dziś pozwolić znacznie więcej osób niż dekadę temu, co wzmacnia hossę.

Na przykład dane GUS pokazują, że przeciętne wynagrodzenie wzrosło w latach 2007-2017 o 58,7 proc. Najświeższe wyliczenia urzędu pokazują także, że w 2018 roku presja płacowa nie zelżała. Przeciętne wynagrodzenie w okresie od stycznia do kwietnia jest o ponad 7 proc. wyższe niż w analogicznym okresie przed rokiem. W tym samym czasie zatrudnienie wzrosło o prawie 4 proc. Gdyby tego było mało w ciągu ostatniej dekady wyraźnie spadło przeciętne oprocentowanie nowo udzielonych kredytów mieszkaniowych. W 2007 roku było to ponad 6 proc., podczas gdy najświeższe dane NBP sugerują, że w kwietniu 2018 roku nowe hipoteki były oprocentowane na 4,3 proc. w skali roku.

Na drugim biegunie plasują się kraje mocniej dotknięte przez kryzys. Szczególnie chodzi tu o Grecję, w której domy i mieszkania wciąż są o ponad 40 proc. tańsze niż w latach 2007/2008. Wciąż nie odrobiły strat także rynki nieruchomości w Hiszpanii, na Łotwie, w Irlandii czy Bułgarii. W tych zakątkach starego kontynentu pod koniec 2017 roku nieruchomości były o przynajmniej 20 proc. tańsze niż przed ostatnim kryzysem.

O sytuacji na światowym rynku nieruchomości mówi Bartosz Turek, analityk Open Finance:

Za domy w Ameryce trzeba już płacić więcej niż u szczytu ostatniej hossy. Podobnie jest w Niemczech, Francji, Chinach, Kanadzie, Australii. W Polsce za nieruchomości trzeba płacić mniej niż w 2007 roku, ale już niedługo może się to zmienić.

Pozostało 94% artykułu
2 / 3
artykułów
Czytaj dalej. Subskrybuj
Nieruchomości
Rząd przyjął program tanich kredytów. Klienci już rezerwują odpowiednie mieszkania
Materiał Promocyjny
Wykup samochodu z leasingu – co warto wiedzieć?
Nieruchomości
Wielki recykling budynków nabiera tempa. Troska o środowisko czy o portfel?
Nieruchomości
Opada gorączka, ale nie chęci
Nieruchomości
Klienci czekają w blokach startowych
Materiał Promocyjny
Jak kupić oszczędnościowe obligacje skarbowe? Sposobów jest kilka
Nieruchomości
Kredyty mieszkaniowe: światełko w tunelu