Uderzenie dużej asteroidy w Ziemię jest kwestią czasu

Brytyjscy naukowcy ostrzegają, że uderzenie dużej asteroidy w Ziemię jest kwestią czasu.

Aktualizacja: 22.06.2017 12:44 Publikacja: 21.06.2017 17:27

Odkryto 1800 asteroid, które mogą obrać potencjalnie kolizyjny kurs na Ziemię.

Odkryto 1800 asteroid, które mogą obrać potencjalnie kolizyjny kurs na Ziemię.

Foto: NASA

6 grudnia 2016 r. zgromadzenie Ogólne ONZ ustanowiło datę 30 czerwca Międzynarodowym Dniem Planetoid. Zadaniem tego dnia jest popularyzacja wiedzy na temat zagrożenia, jakie w każdej chwili może nadejść z przestrzeni kosmicznej.

Profesor Alan Fitzsimmons uważa, że należy zadać pytanie, kiedy nastąpi kolejne uderzenie w naszą planetę, a nie zastanawiać się jedynie, czy w ogóle dojdzie do takiego kataklizmu. Pomysłodawcy ustanowienia Międzynarodowego Dnia Planetoid to ponad 200 osób, w tym wielu astronautów, naukowców, inżynierów oraz celebrytów. Wśród nich są między innymi: znany astrofizyk i popularyzator nauki Brian Cox, którego programy popularnonaukowe produkowane przez telewizję BBC cieszą się ogromną popularnością na całym świecie, amerykański astronauta Russell Schweickart, astronautka z międzynarodowej stacji kosmicznej Nicole Marie Passonno Stott, a nawet gitarzysta zespołu Queen, astrofizyk Brian May.

109. rocznica katastrofy tunguskiej

Wybór daty nie jest przypadkowy, ponieważ właśnie 30 czerwca 1908 r. w środkowej Syberii nad rzeką Podkamienna Tunguzka, na północ od jeziora Bajkał, doszło do ogromnej eksplozji, której prawdopodobną przyczyną było uderzenie stosunkowo niewielkiej asteroidy. Zgromadzenie Ogólne ONZ zaleciło upowszechnianie świadomości zagrożeń, jakie mogą stanowić zderzenia obiektów bliskich Ziemi z naszą planetą, poprzez organizowanie sympozjów i debat naukowych.

Skanowanie nieba

Naukowcy z Queen's University w Belfaście chcą uruchomić stronę internetową zawierającą wszystkie informacje o tego typu obiektach w Układzie Słonecznym. Strona Asteroidday.org rozpoczęła już odliczanie do swojego debiutu, który będzie miał miejsce 30 czerwca. Będą na niej umieszczone informacje na temat 1800 asteroid, które mogą obrać potencjalnie kolizyjny kurs na Ziemię. Naukowcy Queen's University przyczynili się także do zbudowania czterech teleskopów o średnicy 1,8 m, usytuowanych na Hawajach (na szczytach wulkanów Mauna Kea i Haleakal?), które uczestniczą w programie Pan-STARRS (Panoramic Survey Telescope And Rapid Response System), mającym zadanie systematycznej i ciągłej obserwacji nieba.

W grudniu 2016 r. zakończono pierwszy czteroletni przegląd nieba wykonany za pomocą teleskopu PS1. Jest to najdokładniejszy zapis cyfrowy zdjęć nieba w świetle widzialnym i podczerwonym. W listopadzie 2016 r. Międzynarodowa Unia Astronomiczna ogłosiła, że program Pan-STARRS odkrył aż 17 612 planetoid. Z polecenia Kongresu Stanów Zjednoczonych obiekty te zostały skatalogowane przez NASA i podzielone według 11-stopniowej skali Torino, w której liczby 0 i 1 oznaczają odkryty obiekt niestanowiący zagrożenia, a liczby od 8 do 10 oznaczają, że zderzenie jest pewne. Przy czym w przypadku stopnia 10. w skali Torino impakt asteroidy oznacza kataklizm globalny definitywnie dokonujący zmian klimatycznych i kończący cywilizację. Czy istnieje obiekt oznakowany 10. stopniem skali Torino? Na szczęście do tej pory takiej asteroidy nie zaobserwowano, chociaż pojawiają się raz na 100 tys. lat lub rzadziej.

Obecnie najwyższy wskaźnik w historii otrzymała  planetoida Apophis należąca do grupy Atena. Została ona odkryta 19 czerwca 2004 roku przez trzech amerykańskich astronomów uczestniczących w realizowanym przez NASA programie poszukiwania planetoid Uniwersytetu Hawajskiego w Kitt Peak National Observatory w Arizonie. Początkowo w 2004 r. Apophis otrzymała stopień 4. w skali Torino, co oznaczało, że prawdopodobieństwo kolizji tego obiektu z naszą planetą wynosiło 2,7 proc. Naukowcy przewidywali, że mogłoby do niego dojść w piątek 13 kwietnia 2029 r. Późniejsze badania wykazały jednak, że trajektoria tej asteroidy jest większa, niż początkowo ją obliczano, co znacznie zredukowało możliwość zaistnienia kolizji.

Nie oznacza to jednak, że możemy spać spokojnie. Niepokojący jest fakt, że wiele obiektów bliskich Ziemi zostało przeoczonych lub zaobserwowanych dopiero wtedy, gdy stosunkowo blisko minęły naszą planetę. Żaden z teleskopów nie zaobserwował wejścia w ziemską atmosferę należącego do grupy planetoid Apolla superbolidu o średnicy około 17 metrów i masie wynoszącej do 10 tysięcy ton, który 15 lutego 2013 roku rozpadł się po 32,5 sekundy lotu nad obwodem czelabińskim na Uralu. Była to drugi największy obiekt, jaki uderzył w Ziemię od czasu katastrofy tunguskiej.

Codzienne bombardowanie

Każdego dnia na naszą planetę spada ok. 280 ton materiałów kosmicznych, co oznacza, że w ciągu roku Ziemia jest bombardowana milionem ton meteoroidów, z których co godzina pojawia się obiekt o średnicy do 10 metrów. Naukowcy z Queen's University w Belfaście uważają, że należy stworzyć program obrony naszej planety przed zagrożeniami z kosmosu. Wspierają tym samym postulat Rosji, aby tak modyfikować rakiety balistyczne, żeby mogły niszczyć potencjalnie niebezpieczne obiekty lub przynajmniej zmieniać trajektorie ich lotu.

masz pytanie, wyślij e-mail do autora: p.lepkowski@rp.pl

6 grudnia 2016 r. zgromadzenie Ogólne ONZ ustanowiło datę 30 czerwca Międzynarodowym Dniem Planetoid. Zadaniem tego dnia jest popularyzacja wiedzy na temat zagrożenia, jakie w każdej chwili może nadejść z przestrzeni kosmicznej.

Profesor Alan Fitzsimmons uważa, że należy zadać pytanie, kiedy nastąpi kolejne uderzenie w naszą planetę, a nie zastanawiać się jedynie, czy w ogóle dojdzie do takiego kataklizmu. Pomysłodawcy ustanowienia Międzynarodowego Dnia Planetoid to ponad 200 osób, w tym wielu astronautów, naukowców, inżynierów oraz celebrytów. Wśród nich są między innymi: znany astrofizyk i popularyzator nauki Brian Cox, którego programy popularnonaukowe produkowane przez telewizję BBC cieszą się ogromną popularnością na całym świecie, amerykański astronauta Russell Schweickart, astronautka z międzynarodowej stacji kosmicznej Nicole Marie Passonno Stott, a nawet gitarzysta zespołu Queen, astrofizyk Brian May.

Pozostało 81% artykułu
2 / 3
artykułów
Czytaj dalej. Kup teraz
Kosmos
Astronomowie odkryli tajemnice galaktyki z początku istnienia wszechświata
Kosmos
Astronomowie odkryli najjaśniejszy obiekt we Wszechświecie
Kosmos
Nowe odkrycie astronomów. Ważne pod kątem szukania życia poza Ziemią
Kosmos
Tajemnica czarnych dziur „zombie”
Kosmos
Rosjanin pobił rekord przebywania w kosmosie