Żaryn: Uwięzienie Prymasa okazało się porażką

Jan Żaryn, historyk Kościoła, senator PiS

Aktualizacja: 27.10.2016 20:28 Publikacja: 27.10.2016 19:51

Rz: 60 lat temu, 28 października 1956 roku, po ponad trzech latach internowania do Warszawy powrócił kardynał Stefan Wyszyński, prymas Polski. W jakim celu komuniści go uwięzili?

Prof. Jan Żaryn: Niewątpliwie chcieli doprowadzić do pokazowego procesu oraz skazania Prymasa za szpiegostwo i służenie watykańsko-waszyngtońskim imperialistom. Było to uzgodnione z Moskwą i wpisywało się w szersze działania komunistów, jak choćby skazanie biskupa Czesława Kaczmarka czy prymasa Węgier Józsefa Mindszentyego.

Dlaczego do tego nie doszło?

Plany te zniweczyła nieugięta postawa Prymasa oraz jego sekretarza, biskupa Antoniego Baraniaka, autora całej korespondencji płynącej z Warszawy do Watykanu. Natomiast tym aresztowaniem komunistom udało się zastraszyć pozostałych biskupów, na czele z Michałem Klepaczem i Zygmuntem Choromańskim. Oni ulegli władzom, podpisując się pod komunistyczną interpretacją aresztowania Wyszyńskiego oraz składając ślubowanie na wierność PRL. To jednak w żaden sposób nie wpłynęło na dalsze represje wobec Kościoła.

Prymas został zwolniony na fali wydarzeń październikowych i rozpoczynającej się odwilży?

Już ponad rok wcześniej władze się zorientowały, że uwięzienie go w gruncie rzeczy jest ich porażką. Premier Józef Cyrankiewicz próbował wymusić na Episkopacie, by biskupi wzięli współodpowiedzialność za internowanie Wyszyńskiego. Na to jednak nie zdecydował się ani Choromański, ani Klepacz. Mimo to władze postanowiły przenieść Prymasa do klasztoru w Komańczy, a rok później go zwolniły.

Rz: 60 lat temu, 28 października 1956 roku, po ponad trzech latach internowania do Warszawy powrócił kardynał Stefan Wyszyński, prymas Polski. W jakim celu komuniści go uwięzili?

Prof. Jan Żaryn: Niewątpliwie chcieli doprowadzić do pokazowego procesu oraz skazania Prymasa za szpiegostwo i służenie watykańsko-waszyngtońskim imperialistom. Było to uzgodnione z Moskwą i wpisywało się w szersze działania komunistów, jak choćby skazanie biskupa Czesława Kaczmarka czy prymasa Węgier Józsefa Mindszentyego.

2 / 3
artykułów
Czytaj dalej. Kup teraz
Kościół
Spanie z księdzem, stworzenie sekty. Analiza decyzji kard. Kazimierza Nycza w głośnej sprawie
Kościół
Nie żyje ks. Roman Kneblewski. Słynący z kontrowersji duchowny miał 72 lata
Kościół
Spanie z księdzem, stworzenie sekty. Watykan zajmie się katolicką wspólnotą spod Warszawy
Kościół
Wybory samorządowe 2024. KEP wyjaśnia, czym powinni kierować się wierzący
Kościół
Biskup Marek Mendyk wygrał proces o zniesławienie