NSA: izba komornicza ma status strony ws. powołania komornika

Izba komornicza ma uprawnienie do zajmowania stanowiska, w formie opinii, w sprawie powołania komornika. To uprawnienie legitymuje ją do występowania w postępowaniu administracyjnym i sądowoadministracyjnym w takich sprawach – orzekł Naczelny Sąd Administracyjny.

Aktualizacja: 26.07.2017 12:26 Publikacja: 26.07.2017 12:13

NSA: izba komornicza ma status strony ws. powołania komornika

Foto: Fotorzepa, Jerzy Dudek

Sprawa dotyczyła powołania E.Z. przez Ministra Sprawiedliwości na stanowisko komornika sądowego przy Sądzie Rejonowym w G.

Rada Izby Komorniczej w G. zwróciła się do Ministra z wnioskiem o ponowne rozpatrzenie sprawy, podnosząc m.in., że posiada status strony w prowadzonym postępowaniu. Stwierdziła, że legitymacji procesowej samorządu komorniczego należy poszukiwać w przepisach statuujących zakres jego działania, a także w przepisach ustrojowych.

Minister umorzył postępowanie odwoławcze, wskazując, że wniosek o ponowne rozpatrzenie sprawy nie może zostać rozpatrzony, gdyż pochodzi od podmiotu niebędącego stroną w sprawie. Jak wyjaśnił, że żaden przepis prawa materialnego nie przyznaje organom samorządu komorniczego statusu strony w postępowaniach w przedmiocie powołania na stanowisko komornika sądowego. Z art. 11 ust. 4 ustawy o komornikach sądowych i egzekucji wprost wynika, że samorząd komorniczy jest jedynie organem opiniodawczym, współdziałającym przy wydawaniu decyzji w przedmiocie powołania komornika sądowego. Udział samorządu komorniczego w postępowaniu o powołanie na stanowisko komornika sądowego sprowadza się do zagwarantowania mu wpływu na treść rozstrzygnięć, jednak wyłącznie w zakresie objętym obowiązkiem współdziałania.

Na takim samym stanowisku stanął Wojewódzki Sąd Administracyjny, który powołał się na orzecznictwo, zgodnie z którym organ administracji współdziałający z organem prowadzącym postępowanie, nie jest stroną postępowania administracyjnego i nie jest legitymowany do wniesienia skargi do sądu administracyjnego na taką decyzję. Zdaniem WSA, gdyby zamiarem ustawodawcy było przypisanie samorządowi statusu strony, to przyznanie mu funkcji organu współdziałającego w trybie art. 106 k.p.a. nie znajdowałoby racjonalnego uzasadnienia, bo jako strona postępowania mógłby wyrazić swoją opinię.

Izba Komornicza złożyła skargę kasacyjną, w której podniosła, że tylko uzyskanie przez samorząd komorniczy statusu strony postępowania umożliwia wykonywanie prawidłowej pieczy nad należytym wykonywaniem zawodu komornika i pełną realizację zadań wynikających z ustawy. Powołując się na uchwałę składu siedmiu sędziów Naczelnego Sądu Administracyjnego z 22 września 2014 r. (sygn. II GPS 1/14), Izba podniosła, że nie ma przepisu, który wprost zakazuje posiadania statusu organu współdziałającego i jednocześnie strony postępowania administracyjnego.

W niedawnym wyroku Naczelny Sąd Administracyjny przyznał rację samorządowi komorników, i uwzględnił skargę kasacyjną.

Zdaniem NSA opinia rady izby komorniczej, o której mowa w art. 11 ust. 1 ustawy jest wyrazem powierzenia przez ustawodawcę samorządowi zawodowemu komorników pieczy nad należytym wykonywaniem tego zawodu. Przepis art. 17 ust. 1 Konstytucji RP przewiduje powierzenie tej pieczy samorządowi zawodowemu, a więc w tym przypadku osobie prawnej, działającej według zasad przypisanych temu podmiotowi prawnemu a nie samorządowi zredukowanemu do podmiotu o statusie organu administracji publicznej.

Jak przypomniano, do zadań samorządu zawodowego należy sprawowanie pieczy "w granicach interesu publicznego i dla jego ochrony". Nie oznacza to jednak, że jedynym wyrazicielem i reprezentantem tego interesu publicznego mogą być organy administracji publicznej, z natury działające w interesie publicznym. W systemie władzy zdecentralizowanej sprawowanie pieczy "w granicach interesu publicznego i dla jego ochrony" może być także powierzone podmiotom samodzielnym, odrębnym ustrojowo czy funkcjonalnie do władzy państwowej.

- Nie ma zatem merytorycznej sprzeczności pomiędzy działaniem "w granicach interesu publicznego i dla jego ochrony" i działaniem osoby prawnej, która z natury ma własne, indywidualne prawa i interesy – stwierdził NSA.

Na podstawie tych wywodów sąd uznał za bezzasadne stanowisko WSA, że żaden przepis prawa administracyjnego materialnego nie przyznaje samorządowi komorniczemu legitymacji do udziału w charakterze strony w postępowaniu w przedmiocie powołania na stanowisko komornika sądowego.

- Osoba prawna - izba komornicza (działająca przez radę będącą jej organem) ma wynikające z art. 11 ust. 1 ustawy, w związku z art. 17 ust. 1 Konstytucji uprawnienie do zajmowania stanowiska, w formie opinii, w sprawie powołania komornika. To uprawnienie legitymuje ją do występowania w postępowaniu administracyjnym i sądowoadministracyjnym w takich sprawach – stwierdzono w wyroku.

Co więcej, Naczelny Sąd Administracyjny był zdania, że dla zaprezentowanej oceny statusu izby komorniczej w postępowaniu w sprawie powołania na stanowisko komornika nie ma znaczenia charakter funkcji pełnionej przez komornika, w szczególności jego władcze kompetencje i nadzór państwa nad ich wykonywaniem. Przesądzające jest bowiem zapewnienie przez ustawodawcę udziału w sprawowaniu pieczy, o której mowa w art. 17 ust. 1 Konstytucji RP, w zakresie obejmującym decydowanie o dostępie do tego zawodu korporacji zawodowej, wyposażonej o odrębną podmiotowość prawną.

Orzeczenie jest prawomocne.

Wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z 23 maja 2017 r. (sygn. akt II GSK 2439/15)

Sprawa dotyczyła powołania E.Z. przez Ministra Sprawiedliwości na stanowisko komornika sądowego przy Sądzie Rejonowym w G.

Rada Izby Komorniczej w G. zwróciła się do Ministra z wnioskiem o ponowne rozpatrzenie sprawy, podnosząc m.in., że posiada status strony w prowadzonym postępowaniu. Stwierdziła, że legitymacji procesowej samorządu komorniczego należy poszukiwać w przepisach statuujących zakres jego działania, a także w przepisach ustrojowych.

Pozostało 91% artykułu
2 / 3
artykułów
Czytaj dalej. Kup teraz
Prawo karne
Przeszukanie u posła Mejzy. Policja znalazła nieujawniony gabinet
Prawo dla Ciebie
Nowe prawo dla dronów: znikają loty "rekreacyjne i sportowe"
Edukacja i wychowanie
Afera w Collegium Humanum. Wykładowca: w Polsce nie ma drugiej takiej „drukarni”
Edukacja i wychowanie
Rozporządzenie o likwidacji zadań domowych niezgodne z Konstytucją?
Praca, Emerytury i renty
Są nowe tablice GUS o długości trwania życia. Emerytury będą niższe