To impreza mająca długą, acz niezbyt regularną historię – i wciąż unikatowa w skali naszego kraju.
Pierwszy Przegląd Filmów o Sztuce odbył się w Zakopanem 50 lat temu – w 1968 r. – i towarzyszył 2. Salonowi Lutowemu 68 (poświęconemu grafice ogólnopolskiej) oraz 3. Salonowi Marcowemu 68, na którym wystawiało dziewięciu wybitnych polskich malarzy, m.in. Tadeusz Brzozowski, Jerzy Nowosielski, Stefan Gierowski, Jerzy Stajuda. Inicjatorami przeglądu byli Grzegorz Dubowski i Władysław Hasior. Początkowo przeglądy odbywały się co roku, a od 1976 r. – co dwa lata. Nawet wprowadzenie stanu wojennego nie przeszkodziło temu, by w 1982 r. odbył się XII Przegląd Filmów o Sztuce. Ostatnia edycja imprezy w tamtym czasie odbyła się w roku 1988, potem przegląd pojawiał się efemerycznie.
W 2016 r., dzięki władzom Zakopanego zainteresowanym promocją miasta, Zakopiańskie Centrum Kultury wskrzesiło przegląd. Przez trzy dni pod Giewontem publiczność oglądała filmy o zakopiańskich artystach, m.in. Władysławie Hasiorze, Tadeuszu Brzozowskim, Antonim Kenarze. W tym roku po raz pierwszy po wielu latach przerwy zostanie przeprowadzony konkurs, w którym rywalizować będzie 31 filmów spośród 161 zgłoszonych. Trwają one od dwóch do 60 minut. Na zwycięzcę konkursu czeka Grand Prix i 10 tys. zł. W konkursowym jury zasiądą m.in. Jan Kanty Pawluśkiewicz, Zofia Gołubiew i Sławomir Idziak.
– Wracamy do tradycji, bo konkurs odbył się już przy okazji pierwszego przeglądu – przypomina Urszula Dubowska, dyrektor artystyczna imprezy. – Jednym z celów naszej festiwalowej imprezy jest sprzyjanie powstawaniu filmów o sztuce – dziś ginącego niestety gatunku. Dawniej często stanowiły one dodatek do seansów filmowych w kinach. Były krótkie – 15-minutowe, ale powstawało ich wiele.
Organizatorzy postanowili poszerzyć formułę, bo początkowo na przegląd trafiały wyłącznie filmy na temat sztuk plastycznych. Teraz chodzi o filmy o sztuce w szerszym znaczeniu – dotyczą także teatru, muzyki, literatury. A że konkursu nie było długo, w tegorocznym mogły wziąć udział produkcje nawet z 2014 r. – Mamy nadzieję, że z czasem na naszym przeglądzie znajdzie się czas i miejsce dla paneli dyskusyjnych fachowców z różnych dziedzin sztuki – zapowiada dyr. Dubowska.
