Przepisy ustawy stosuje się do transakcji handlowych, których wyłącznymi stronami są:
1) przedsiębiorcy w rozumieniu przepisów art. 4 ustawy z 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej,
2) podmioty prowadzące działalność, o której mowa w art. 3 ustawy o swobodzie działalności gospodarczej,
3) podmioty, o których mowa w art. 3 ust. 1 ustawy z 29 stycznia 2004 r. – Prawo zamówień publicznych (DzU z 2015 r., poz. 2164),
4) osoby wykonujące wolny zawód,
5) oddziały i przedstawicielstwa przedsiębiorców zagranicznych,
6) zagraniczni przedsiębiorcy, o których mowa w art. 1 ustawy z 6 lipca 1982 r. o zasadach prowadzenia na terytorium Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej działalności gospodarczej w zakresie drobnej wytwórczości przez zagraniczne osoby prawne i fizyczne (DzU z 1989 r., poz. 148 ze zm.), prowadzący przedsiębiorstwa na terytorium Polski,
7) przedsiębiorcy z państw członkowskich Unii Europejskiej, państw członkowskich Europejskiego Porozumienia o Wolnym Handlu (EFTA) – stron umowy o Europejskim Obszarze Gospodarczym lub Konfederacji Szwajcarskiej.
Transakcje handlowe, które objęte są stosowaniem ustawy, to umowy, których przedmiotem jest odpłatna dostawa towaru lub odpłatne świadczenie usługi – jeżeli strony, do których stosuje się przepisy tej ustawy, zawierają ją w związku z wykonywaną działalnością.
Mogą one zatem obejmować także zlecenia (umowy o świadczenie usług, do których stosujemy przepisy o zleceniu) zawierane np. przez przedsiębiorców.
Jeżeli strony transakcji handlowej (z wyłączeniem podmiotu publicznego będącego podmiotem leczniczym) przewidziały w umowie termin zapłaty dłuższy niż 30 dni, wierzyciel może żądać odsetek ustawowych po upływie 30 dni, liczonych od dnia spełnienia swojego świadczenia i doręczenia dłużnikowi faktury lub rachunku, potwierdzających dostawę towaru lub wykonanie usługi, do dnia zapłaty, ale nie dłużej niż do dnia wymagalności świadczenia pieniężnego. Jest to przy tym uprawnienie wierzyciela, a nie jego obowiązek (wyrok SA w Szczecinie z 8 maja 2013 r., I ACa 160/13).
Przy transakcjach objętych tą ustawą, termin zapłaty określony w umowie nie może przekraczać 60 dni, liczonych od dnia doręczenia dłużnikowi faktury lub rachunku, potwierdzających dostawę towaru lub wykonanie usługi, chyba że strony w umowie wyraźnie ustalą inaczej i pod warunkiem, że ustalenie to nie jest rażąco nieuczciwe wobec wierzyciela. Nie ma tutaj bezwzględnego zakazu ustalania terminów płatności dłuższych niż 60 dni (wyrok Krajowej Izby Odwoławczej z 12 czerwca 2013 r., KIO 1242/13), niemniej każdorazowo taki dłuższy termin będzie podlegać ocenie. Oceny, czy postanowienia umowne są rażąco nieuczciwe wobec wierzyciela, dokonuje się, biorąc pod uwagę wszystkie okoliczności sprawy, w szczególności:
1) rażące odstępstwa od dobrych praktyk handlowych, które naruszają zasadę działania w dobrej wierze i zasadę rzetelności,
2) właściwość towaru lub usługi, które są przedmiotem transakcji handlowej.
Usługi w grudniu
Podwyższenie stawki minimalnej do 13,70 zł obejmuje wynagrodzenie za usługi wykonane od 1 stycznia 2018 r. W przypadku rozliczania wynagrodzenia za prace wykonywane jeszcze w grudniu najniższa kwota za godzinę to nadal 13 zł.
Przykład:
Zleceniobiorca wykonuje umowę zawartą na okres 1 listopada 2017 r. – 28 lutego 2018 r. Za wykonywane usługi otrzymuje 1000 zł miesięcznie. Płatności następują 5. dnia miesiąca następującego po miesiącu rozliczanym. W listopadzie wykonywał usługi przez 70 godzin, a w grudniu przez 76. Wypłata wynagrodzenia wynikającego z umowy (1000 zł) w przypadku obu tych miesięcy nie naruszała stawki minimalnej. W obu przypadkach dawało bowiem kwotę nie niższą niż 13 zł za godzinę świadczenia usług.
Nie zmienia tu nic fakt, że zarobek za grudzień zostanie wypłacony (zgodnie z umową) w styczniu 2018 r. Nadal bowiem dotyczy kwoty należnej za grudzień 2017 r., do której prawo zleceniobiorca nabył z końcem tego miesiąca, jeszcze przy obowiązywaniu stawki minimalnej 13 zł.
Jeżeli jednak także w styczniu 2018 r. usługi będą wykonywane przez 76 godzin, to konieczne będzie uzupełnienie wynagrodzenia. Taka liczba godzin przy miesięcznej kwocie 1000 zł daje bowiem 13,16 zł za godzinę, co dawałoby o 54 grosze mniej w porównaniu do obowiązującej od 2018 r. stawki minimalnej. Zleceniobiorca za styczeń (przy założeniu, że usługi będzie wykonywał przez 76 godzin) powinien otrzymać wynagrodzenie w wysokości 1041,20 zł (76 godzin x 13,70 zł).