Rezygnacja członka zarządu z pełnionej funkcji może oznaczać utratę etatu bez odprawy

Jeśli członek zarządu spółki zrezygnuje z zajmowanego stanowiska, to spółka może mu z tego powodu wypowiedzieć umowę o pracę. Nie będzie przy tym zobowiązana do wypłacenia mu odprawy pieniężnej ani odszkodowania.

Publikacja: 24.11.2016 05:30

Rezygnacja członka zarządu z pełnionej funkcji może oznaczać utratę etatu bez odprawy

Foto: 123RF

Rezygnacja ze stanowiska w zarządzie spółki powoduje wygaśnięcie stosunku organizacyjnego istniejącego między spółką kapitałową a osobą powołaną w skład zarządu. Zasady na jakich członek zarządu spółki z o.o. może zrezygnować ze swojego stanowiska reguluje art. 202 kodeksu spółek handlowych. Zgodnie z § 4 tego artykułu wygaśnięcie mandatu następuje m.in. wskutek rezygnacji, a § 5 stanowi, że do złożenia rezygnacji przez członka zarządu stosuje się odpowiednio przepisy o wypowiedzeniu zlecenia przez przyjmującego zlecenie.

Kodeks spółek handlowych odsyła więc do art. 746 § 2 i 3 kodeksu cywilnego. Oznacza to, że członek zarządu spółki może zrezygnować w każdym czasie, składając oświadczenie woli drugiej stronie. Oświadczenie takie jest złożone z chwilą, gdy doszło do adresata w taki sposób, że mógł zapoznać się z jego treścią (np. przeczytać złożone pismo o rezygnacji). Jeżeli umowa spółki nie stanowi inaczej, od tej chwili wywołuje ono natychmiastowe skutki prawne w postaci wygaśnięcia mandatu.

Skuteczność oświadczenia woli o rezygnacji z członkostwa w zarządzie nie jest przy tym zależna od dokonania wpisu w Krajowym Rejestrze Sądowym. Tak też podnosił Sąd Apelacyjny w Krakowie w wyroku z 10 marca 2015 r. (III AUa 1516/14).

Wystarczający powód

Jeśli pracownik zajmujący stanowisko członka zarządu spółki zrezygnuje ze swojej funkcji, to stanowi to uzasadnioną przyczynę wypowiedzenia mu umowy o pracę. Wynika to z faktu, że został on zatrudniony do pełnienia tej funkcji i realizacji związanych z nią obowiązków, tj. reprezentowania i prowadzenia spraw spółki. Gdy nie może tego wykonywać, to spółka może uznać za zbędne jego dalsze zatrudnienie i wypowiedzieć mu umowę o pracę. Jest to wystarczająca i uzasadniona przyczyna wypowiedzenia. Pamiętać bowiem należy, że wypowiedzenie umowy o pracę jest normalnym sposobem rozwiązania umowy o pracę. Nie jest więc konieczne, aby jego podstawy były okolicznościami szczególnymi czy nadzwyczajnymi. Wskazywał na to wyraźnie SN m.in. w wyroku z 22 października 2015 r. (II PK 265/14). Przyczyna wypowiedzenia nie musi w związku z tym mieć szczególnej wagi czy nadzwyczajnej doniosłości.

Wypowiadając członkowi zarządu umowę o pracę z powodu jego rezygnacji z zajmowanego stanowiska spółka może w treści swojego oświadczenia ograniczyć się do podania, że przyczyną rozwiązania umowy jest rezygnacja pracownika z zajmowanego stanowiska. Spełni w ten sposób wymóg wskazania konkretnej przyczyny wypowiedzenia określony w art. 30 § 4 k.p. Przepis ten wymaga, aby w oświadczeniu pracodawcy o wypowiedzeniu umowy o pracę zawartej na czas nieokreślony lub o rozwiązaniu umowy o pracę bez wypowiedzenia została wskazana przyczyna uzasadniająca wypowiedzenie lub rozwiązanie umowy.

W razie rezygnacji członka zarządu z funkcji spółka może też zaproponować mu zatrudnienie na innym stanowisku, składając ofertę zawarcia porozumienia zmieniającego lub wręczając mu wypowiedzenie zmieniające. Nie zawsze więc rezygnacja ze stanowiska w zarządzie musi powodować rozwiązanie umowy o pracę.

Brak odprawy...

Członek zarządu, decydując się na rezygnację z zajmowanego stanowiska, musi mieć świadomość, że nie tylko może stracić pracę, ale również, że nie otrzyma wówczas odprawy pieniężnej. Świadczenie to przysługuje bowiem osobom zwalnianym z pracy z przyczyn niedotyczących pracownika. Stanowi o tym art. 8 ustawy o szczególnych zasadach rozwiązywania z pracownikami stosunków pracy z przyczyn niedotyczących pracowników (tekst jedn. DzU z 2016 r., poz. 1474 ze zm.). Ustawa ta ma zastosowanie tylko do pracodawców zatrudniających co najmniej 20 pracowników dokonujących zwolnień za wypowiedzeniem lub za porozumieniem stron z przyczyn niedotyczących podwładnych (np. z powodu zmian organizacyjnych lub problemów ekonomicznych).

Jeśli członek zarządu zrezygnował z pełnionej funkcji i w konsekwencji spółka złożyła mu z tego powodu wypowiedzenie umowy o pracę, to należy uznać, że do rozwiązania umowy doszło z przyczyny dotyczącej tego pracownika. Skutkuje to brakiem prawa do odprawy pieniężnej.

...oraz odszkodowania

Członek zarządu, który zrezygnował ze stanowiska, nie otrzyma również ewentualnego, dodatkowego odszkodowania, które w praktyce nierzadko wprowadza się do postanowień umów o pracę pracowników zajmujących kierownicze stanowiska. Tak też wskazywał SN w wyroku z 23 listopada 2006 r. (I PK 202/06) stwierdzając, że ponieważ zawarcie z powódką umowy o pracę na stanowisku dyrektora generalnego było konsekwencją powołania jej na stanowisko prezesa zarządu pozwanej, to rezygnacja z tej funkcji stanowiła uzasadnioną przyczynę wypowiedzenia jej umowy o pracę. Wypowiedzenie nastąpiło w takim przypadku z przyczyn dotyczących pracownicy i tym samym pozbawiło ją prawa do odszkodowania ustalonego w umowie o pracę w razie wypowiedzenia tej umowy przez pracodawcę z przyczyn niedotyczących pracownika.

Jeśli więc umowa o pracę przewiduje szczególne odszkodowanie dla członka zarządu w razie rozwiązania z nim umowy o pracę z przyczyn niedotyczących pracownika, to nie uzyska on tego odszkodowania, gdy sam zrezygnuje z zajmowanej posady.

—Ryszard Sadlik, sędzia Sądu Okręgowego w Kielcach

Właściwy adresat rezygnacji

Oświadczenie w sprawie rezygnacji z funkcji członek zarządu powinien złożyć spółce, którą reprezentuje albo prokurentowi. Potwierdził to Sąd Najwyższy w uchwale 7 sędziów z 31 marca 2016 r. (III CZP 89/15). Stwierdził wówczas, że oświadczenie członka zarządu spółki kapitałowej o rezygnacji z tej funkcji jest składane – z wyjątkiem przewidzianym w art. 210 § 2 i 379 § 2 k.s.h. – spółce reprezentowanej w tym zakresie zgodnie z art. 205 § 2 lub 373 § 2 k.s.h. Spółkę kapitałową reprezentuje bowiem co do zasady zarząd lub ustanowiony prokurent.

Rezygnacja ze stanowiska w zarządzie spółki powoduje wygaśnięcie stosunku organizacyjnego istniejącego między spółką kapitałową a osobą powołaną w skład zarządu. Zasady na jakich członek zarządu spółki z o.o. może zrezygnować ze swojego stanowiska reguluje art. 202 kodeksu spółek handlowych. Zgodnie z § 4 tego artykułu wygaśnięcie mandatu następuje m.in. wskutek rezygnacji, a § 5 stanowi, że do złożenia rezygnacji przez członka zarządu stosuje się odpowiednio przepisy o wypowiedzeniu zlecenia przez przyjmującego zlecenie.

Pozostało 91% artykułu
2 / 3
artykułów
Czytaj dalej. Subskrybuj
Sądy i trybunały
Łukasz Piebiak wraca do sądu. Afera hejterska nadal nierozliczona
Praca, Emerytury i renty
Czy każdy górnik może mieć górniczą emeryturę? Ważny wyrok SN
Prawo karne
Kłopoty żony Macieja Wąsika. "To represje"
Sądy i trybunały
Czy frankowicze doczekają się uchwały Sądu Najwyższego?
Materiał Promocyjny
Jak kupić oszczędnościowe obligacje skarbowe? Sposobów jest kilka
Sądy i trybunały
Rośnie lawina skarg kasacyjnych do Naczelnego Sądu Administracyjnego