Młodociany jako pracownik jest szczególnie chroniony w zakresie warunków pracy, jaką może wykonywać. Górną granicą wieku młodocianego jest osiągnięcie przez niego 18 lat. Czy zawarcie małżeństwa przez młodocianego, skutkujące na gruncie prawa cywilnego uzyskaniem pełnoletności, powoduje, że firma może go traktować jak dorosłego pracownika?
Zatrudnianie młodocianych osób staje się coraz częstsze. Z racji niskiego wieku i znikomego doświadczenia pracodawcy mogą im mniej korzystnie kształtować warunki wynagradzania niż pracownikom dorosłym i z większym obyciem zawodowym. Z drugiej strony młody wiek i okres rozwoju powodują, że angażowanie takich osób wiąże się z wieloma ograniczeniami. W pierwszej kolejności warto zwrócić uwagę na to, że młodociany nie może być zatrudniony do każdego rodzaju pracy. Na podstawie umowy o pracę wolno mu wykonywać tzw. prace lekkie, które nie mogą zagrażać życiu, zdrowiu młodocianego jak i utrudniać mu wypełniania podstawowego obowiązku, jakim jest nauka w szkole. Choć przepisy nie zawierają bezpośredniej definicji takich prac, przyjmuje się, że obok tych kryteriów praca taka nie może być zaliczana do tzw. prac wzbronionych młodocianym.
Kolejne istotne ograniczenia przy zatrudnianiu młodocianych wiążą się z ich czasem pracy. Aktywność osoby w wieku powyżej 16 lat, a poniżej 18 lat nie może przekroczyć 8 godzin na dobę. Ponadto takich pracowników nie wolno zatrudniać w godzinach nadliczbowych, bez względu na okoliczności, jak i w porze nocnej.
W praktyce może się zrodzić problem, jakie zasady stosować wobec zatrudnionego przy pracy lekkiej, który osiągnął pełnoletność „przed terminem", wstępując w związek małżeński. Zgodnie z kodeksem cywilnym pełnoletnim jest ten, kto osiągnął 18 lat. Jest to zatem wiek, który pokrywa się z górną granicą PESEL młodocianych pracowników. Zawarcie małżeństwa przez osobę małoletnią skutkuje nabyciem pełnoletności, której nie traci się w przypadku unieważnienia małżeństwa. Czy nabycie pełnoletności w taki sposób powoduje, że na gruncie prawa pracy młodociany traci swój dotychczasowy status i ochronę w zakresie warunków, w jakich może świadczyć obowiązki służbowe?
Nabycie pełnoletności na gruncie prawa cywilnego niesie ze sobą wiele konsekwencji – w szczególności uzyskanie pełnej zdolności do czynności prawnych. Trzeba jednak odróżnić osiągnięcie pełnoletności na skutek zdarzenia, jakim jest zawarcie małżeństwa przez osobę mającą np. lat 17, od ukończenia przez nią 18. roku życia, który jest granicą wieku młodocianego pracownika. Zatem warunkiem utraty takiego statusu na gruncie prawa pracy jest faktyczne ukończenie 18. roku życia, a nie tylko przedterminowe nabycie pełnoletności. Innymi słowy, wcześniejsze nabycie pełnoletności nie oznacza, że młodociany pracownik ukończył 18 lat.
