Sprostowanie błędnego świadectwa pracy to obowiązek pracodawcy

Sprostowanie wadliwego świadectwa pracy to obowiązek, a nie dobra wola pracodawcy. Jeśli bezzasadnie odmówi, może ponieść odpowiedzialność nie tylko na podstawie przepisów prawa pracy, ale i prawa cywilnego.

Publikacja: 17.10.2017 07:00

Sprostowanie błędnego świadectwa pracy to obowiązek pracodawcy

Foto: 123RF

Świadectwo pracy to podstawowy dokument zawierający informacje niezbędne do ustalenia uprawnień pracowniczych w kolejnych miejscach zatrudnienia oraz uzyskania innych świadczeń. Dlatego każdy pracodawca ma ustawowy obowiązek ich wystawiania.

Zasady wydawania i prostowania świadectw pracy określają przepisy kodeksu pracy oraz rozporządzenie ministra rodziny, pracy i polityki socjalnej z 30 grudnia 2016 r. w sprawie świadectwa pracy (DzU z 2016 r., poz. 2292). Rozporządzenie to określa także wymaganą treść tego dokumentu oraz jego wzór.

Wniosek do pracodawcy

Kodeks pracy przewiduje stosowny tryb prostowania świadectwa pracy, inicjowany na wniosek pracownika. Pracodawca powinien je sprostować w każdym przypadku, gdy świadectwo zawiera dane niezgodne ze stanem faktycznym. Jeśli tego nie zrobi, pracownik może dochodzić sprostowania na drodze sądowej.

Etatowiec może więc doprowadzić do sprostowania świadectwa pracy przez sądem pracy, pozywając byłego pracodawcę. Jednak zanim zwróci się z takim żądaniem do sądu, powinien wyczerpać postępowanie przedsądowe – tj. zwrócić się do byłego pracodawcy z wnioskiem o sprostowanie w terminie 7 dni od dnia otrzymania błędnego dokumentu (art. 97 § 21 k.p.).

Taki wniosek nie musi mieć formy pisemnej. Wystarczy także ustne zgłoszenie pracodawcy żądania sprostowania świadectwa pracy. Jednak w razie sporu, to na pracowniku spoczywa ciężar dowodu, że zgłosił takie żądanie. Dlatego zawsze korzystniej dla niego uzyskać dokument potwierdzający fakt oraz datę złożenia wniosku.

Jeśli pracodawca odmawia sprostowania świadectwa pracy, ma obowiązek powiadomić o tym pracownika w terminie 7 dni od dnia otrzymania wniosku w tej sprawie. Pracownik może przy tym wystąpić do sądu pracy z powództwem o sprostowanie świadectwa zarówno w razie otrzymania decyzji odmownej, jak i braku jakiejkolwiek odpowiedzi na złożony wniosek.

W razie zaniechania

W orzecznictwie sądowym nie ma jednolitego poglądu odnośnie skutków zaniechania przez pracownika wystąpienia z wnioskiem o sprostowanie do firmy. Również w nauce prawa wypowiadane są w tym zakresie różne opinie. Warto jednak zauważyć, że w postanowieniu z 8 czerwca 2016 r. (I PZ 4/16) Sąd Najwyższy stwierdził, że niewystąpienie pracownika do pracodawcy z wnioskiem o sprostowanie świadectwa pracy nie jest warunkiem otwarcia drogi sądowej do wystąpienia z powództwem o sprostowanie świadectwa pracy. Przyjęcie tego poglądu oznaczałoby, że pracownik mógłby domagać się sprostowania świadectwa pracy nawet wtedy, gdy uprzednio nie występował do firmy z tym żądaniem.

Przywrócenie terminu

Jeśli pracownik spóźni się ze złożeniem pozwu, sąd może mu przywrócić ten termin. W myśl bowiem art. 265 § 1 k.p., jeśli pracownik, bez swojej winy, nie dokona w terminie czynności określonych w art. 97 § 21 k.p., sąd pracy – na jego wniosek – powinien przywrócić termin do dokonania tych czynności.

Pracownik powinien wnieść wniosek o przywrócenie terminu do sądu pracy w ciągu 7 dni od dnia ustania przyczyny uchybienia terminowi. Musi w nim uprawdopodobnić okoliczności uzasadniające przywrócenie terminu (np. wskazać na brak informacji ze strony pracodawcy o możliwości żądania sprostowania, czy złożyć zaświadczenie lekarskie, że w tym okresie był chory i nie mógł chodzić).

Analizując, czy w danym przypadku faktycznie zachodzi brak winy pracownika odnośnie zachowania terminu, sąd bada także jego subiektywną ocenę stanu rzeczy. Uwzględnia zwłaszcza stopień wykształcenia tej osoby, posiadanej przez nią wiedzy prawniczej oraz doświadczenia życiowego, mając na uwadze także obiektywny miernik staranności, jakiej można wymagać od strony dbającej o swoje interesy.

Za przyczyny usprawiedliwiające przekroczenie terminu może być, w szczególności, uznana ciężka choroba pracownika, jego zaburzenia psychiczne na tle nerwowym, czy błędna informacja udzielona mu przez pracodawcę co do początku biegu terminu.

Zobowiązanie wyrokiem

Prawomocny wyrok nakazujący sprostowanie świadectwa pracy zobowiązuje firmę do wydania pracownikowi nowego świadectwa nie później niż w terminie 3 dni od uprawomocnienia się orzeczenia. Niewykonanie tego obowiązku stanowi wykroczenie przeciwko prawom pracownika (art. 282 § 2 k.p.) i jest zagrożone karą grzywny.

Pracownik może też wymusić wydanie sprostowanego świadectwa pracy na drodze postępowania egzekucyjnego.

Prawo do odszkodowania

Niewywiązanie się przez pracodawcę z obowiązku wydania świadectwa pracy, polegające na niewydaniu w ogóle tego dokumentu lub wydaniu go o niewłaściwej treści, może skutkować obowiązkiem wypłaty pracownikowi odszkodowania. Stanowi o tym art. 99 k.p. Przepis ten stanowi, że pracownikowi przysługuje roszczenie o naprawienie szkody wyrządzonej przez pracodawcę wskutek niewydania w terminie świadectwa pracy lub też wydania niewłaściwego świadectwa. Przy czym – zgodnie z § 2 tego przepisu – wysokość tego odszkodowania to równowartość wynagrodzenia za czas pozostawania bez pracy z tego powodu, jednak nie dłuższy niż 6 tygodni.

Autor jest sędzią Sądu Okręgowego w Kielcach

Czego unikać

- odmowy wydania sprostowanego świadectwa pracy, jeśli zawiera ono błędy

- uzależniania wydania świadectwa pracy od rozliczenia się przez pracownika

- odmowy wydania sprostowanego świadectwa pracy po wyroku sądu pracy

O czym pamiętać

- należy pouczyć pracownika o prawie żądania sprostowania świadectwa pracy

- świadectwo pracy ma charakter informacyjny, a nie ocenny; nie należy w nim zamieszczać negatywnych opinii o pracowniku

- pracownik może żądać od firmy zapłaty za szkodę, jaką poniósł wskutek wydania mu niewłaściwego świadectwa pracy

Dodatkowe roszczenia

W orzecznictwie Sądu Najwyższego wskazano, że treść art. 99 k.p. nie wyłącza innych roszczeń pracownika. Może on dochodzić od firmy naprawienia szkody wyrządzonej niewydaniem w terminie lub wydaniem niewłaściwego świadectwa pracy innej niż utrata zarobków w związku z pozostawaniem bez pracy. Tak wyraźnie wskazywał SN w wyroku z 13 października 2004 r. (II PK 36/04) oraz w wyroku z 12 maja 2011 r. (I PK 203/10). Podkreślił wówczas, że obowiązek wystawienia właściwego świadectwa pracy jest elementem treści stosunku pracy i niedopełnienie przez pracodawcę tej powinności rodzi odpowiedzialność odszkodowawczą względem pracownika. O ile w przypadku szkody będącej skutkiem niewydania w terminie lub wydania niewłaściwego świadectwa pracy, polegającej na pozostawaniu przez pracownika bez pracy, odpowiedzialność odszkodowawcza została szczegółowo unormowana w art. 99 k.p., o tyle naprawienia innych – niż utrata zarobków – wynikłych stąd szkód pracownik powinien dochodzić na gruncie przepisów prawa cywilnego.

Świadectwo pracy to podstawowy dokument zawierający informacje niezbędne do ustalenia uprawnień pracowniczych w kolejnych miejscach zatrudnienia oraz uzyskania innych świadczeń. Dlatego każdy pracodawca ma ustawowy obowiązek ich wystawiania.

Zasady wydawania i prostowania świadectw pracy określają przepisy kodeksu pracy oraz rozporządzenie ministra rodziny, pracy i polityki socjalnej z 30 grudnia 2016 r. w sprawie świadectwa pracy (DzU z 2016 r., poz. 2292). Rozporządzenie to określa także wymaganą treść tego dokumentu oraz jego wzór.

Pozostało 93% artykułu
2 / 3
artykułów
Czytaj dalej. Kup teraz
Prawo karne
Przeszukanie u posła Mejzy. Policja znalazła nieujawniony gabinet
Prawo dla Ciebie
Nowe prawo dla dronów: znikają loty "rekreacyjne i sportowe"
Edukacja i wychowanie
Afera w Collegium Humanum. Wykładowca: w Polsce nie ma drugiej takiej „drukarni”
Edukacja i wychowanie
Rozporządzenie o likwidacji zadań domowych niezgodne z Konstytucją?
Praca, Emerytury i renty
Są nowe tablice GUS o długości trwania życia. Emerytury będą niższe