W jakich przypadkach można zwolnić pracownika, który osiagnął wiek emerytalny

REDUKCJE | Osiągnięcie wieku emerytalnego nie może być wyłączną przyczyną rozwiązania umowy. Może jednak stanowić uzasadnione kryterium wyboru pracownika do redukcji grupowej.

Aktualizacja: 15.10.2017 15:44 Publikacja: 15.10.2017 10:30

W jakich przypadkach można zwolnić pracownika, który osiagnął wiek emerytalny

Foto: 123RF

Ukończenie wieku emerytalnego połączone ze spełnieniem warunków do nabycia prawa do emerytury jako przyczyna wypowiedzenia umowy o pracę ma stosunkowo krótką, ale ciekawą historię.

Zasadna przyczyna...

Jeszcze przed naszym wejściem do Unii Europejskiej nabycie uprawnień emerytalnych było powszechnie oceniane przez sądy jako uzasadniona przyczyna zwolnienia. Było to dogodne dla pracodawców, którzy mogli płynnie dokonywać zmian pokoleniowych w firmie w czasach fundamentalnych zmian oczekiwań wobec pracowników – np. w zakresie znajomości nowych technologii, języków obcych itp.

Przykładem sądowej akceptacji tego typu praktyk było orzeczenie Sądu Najwyższego z 18 lipca 2003 r. (I PK 210/03), w którym podniesiono m.in., że „wypowiedzenie umowy o pracę ze względu na osiągnięcie przez kobietę wieku emerytalnego (60 lat) oraz uzyskanie prawa do emerytury jest uzasadnione (art. 45 § 1 w zw. z art. 39 k.p.) i nie może być ocenione jako dyskryminacja pracownika ze względu na płeć lub wiek (art. 113 k.p.). "

... stała się nieaktualna

Taki pogląd nie mógł się utrzymać w konfrontacji z unijnymi dyrektywami antydyskryminacyjnymi i znowelizowanymi na ich podstawie przepisami kodeksu pracy. Stąd też w uchwale składu 7 sędziów SN z 21 stycznia 2009 r. (II PZP 13/08) stwierdzono, że „osiągnięcie wieku emerytalnego i nabycie prawa do emerytury nie może stanowić wyłącznej przyczyny wypowiedzenia umowy o pracę przez pracodawcę (art. 45 § 1 k.p.)".

I zdawać by się mogło, że dyskusja na ten temat została zamknięta, gdyby nie jedno „ale".

W dokonywanych przez pracodawców zwolnieniach z przyczyn niedotyczących pracowników, wśród kryteriów doboru pracowników do zwolnień, od dawna pojawiało się posiadanie przez zatrudnionego uprawnień emerytalnych. Uzasadniano to tym, że w odróżnieniu od pracowników, którzy takich uprawnień nie mają, emeryci mają zapewnione środki utrzymania, przez co koszt społeczny takich zwolnień może być niższy.

Spotkało się to z akceptacją judykatury. Zgodnie z orzecznictwem SN osiągnięcie wieku emerytalnego jest oceniane jako usprawiedliwione społecznie kryterium doboru pracowników do zwolnienia z pracy, a co za tym idzie – nie może być uznane za kryterium dyskryminujące określoną grupę pracowników (orzeczenia z: 14 stycznia 2008 r., II PK 102/07; 15 października 1999 r., I PKN 111/99; 8 czerwca 1999 r., I PKN 105/99; 3 grudnia 2003 r., I PK 80/03; uchwała 7 sędziów z 21 stycznia 2009 r., II PZP 13/08; 6 lutego 2014 r., I PK 239/13).

Dodatkowa przyczyna

W efekcie przejście na emeryturę pozostaje prawem, a nie obowiązkiem pracownika. Nie można go zatem zwolnić tylko z tego powodu. Jednak w przypadku dokonywania zwolnień z przyczyn niedotyczących pracowników, może to stanowić usprawiedliwione kryterium doboru pracownika do zwolnienia.

Zdaniem eksperta

Grzegorz Orłowski, radca prawny Orłowski Patulski Walczak

Na razie sytuacja na rynku pracy jest dobra. Nie ma masowych zwolnień, a w niektórych zawodach i regionach odnotowujemy rosnący deficyt rąk do pracy. Gdyby w przyszłości miało się to zmienić, wrócimy do dyskusji, czy posiadanie uprawnień emerytalnych może stanowić usprawiedliwione kryterium doboru pracownika do zwolnienia. Jaki będzie jej wynik? Wbrew pozorom, w dobie rewizji poglądów na wszystko, odpowiedź nie jest oczywista. ?

Ukończenie wieku emerytalnego połączone ze spełnieniem warunków do nabycia prawa do emerytury jako przyczyna wypowiedzenia umowy o pracę ma stosunkowo krótką, ale ciekawą historię.

Zasadna przyczyna...

Pozostało 94% artykułu
2 / 3
artykułów
Czytaj dalej. Kup teraz
Praca, Emerytury i renty
Płaca minimalna jeszcze wyższa. Minister pracy zapowiada rewolucję
Prawo dla Ciebie
Nowe prawo dla dronów: znikają loty "rekreacyjne i sportowe"
Prawo karne
Przeszukanie u posła Mejzy. Policja znalazła nieujawniony gabinet
Sądy i trybunały
Trybunał Konstytucyjny na drodze do naprawy. Pakiet Bodnara oceniają prawnicy
Mundurowi
Kwalifikacja wojskowa 2024. Kobiety i 60-latkowie staną przed komisjami