Kiedy outsourcing jest obejściem prawa

wyrok | Przejęcie pracowników, gdy nie zmieniono im miejsca pracy, zasad, wynagrodzeń i podlegają dotychczasowemu pracodawcy, to obejście prawa.

Publikacja: 05.10.2017 07:56

Kiedy outsourcing jest obejściem prawa

Foto: Fotolia.com

Outsourcing personalny czy pracowniczy to coraz bardziej popularna forma ograniczania kosztów zatrudnienia. Zyskowna, ale bardzo ryzykowna, zwłaszcza podatkowo. Potwierdzają to środowe orzeczenia Naczelnego Sądu Administracyjnego oddalające skargi kasacyjne właścicielki firmy, której fiskus zarzucił fikcyjne zawarcie umowy outsourcingu.

Feralne porozumienie

Kobieta w lipcu 2012 r. zawarła ze spółką mającą świadczyć usługę outsourcingu personalnego umowę porozumienia między zakładami na podstawie art. 23' kodeksu pracy. Miesiąc później podpisano kolejną umowę o świadczenie usług. Usługodawca do realizacji usług miał oddelegować wykonawców. Były to osoby zatrudnione wcześniej w firmie podatniczki i formalnie przejęte przez spółkę. W listopadzie 2012 r. w miejsce spółki wszedł jeszcze inny usługodawca.

Kłopoty kobiety zaczęły się po kontroli dotyczącej prawidłowości i rzetelności obliczania składek na ubezpieczenie społeczne i innych składek pobieranych przez ZUS. Kontrolerzy ZUS uznali, że umowa przejęcia zakładu przez spółkę jest nieważna.

Tu do akcji wkroczył fiskus, który też uznał, że porozumienie między zakładami było zawarte z zamiarem obejścia przepisów prawa. Urzędnicy skarbówki zarzucili, że umowa z lipca 2012 r. zmierzała do niepłacenia zobowiązań wobec budżetu z tytułu PIT od wynagrodzeń pracowników oraz składek. W sprawie obowiązki płatnika obciążały rzeczywistego, tj. pierwotnego, pracodawcę.

Urzędnicy zakwestionowali też samo rozliczenie roczne podatniczki za 2012 r. Wyrzucili jej z kosztów m.in. trzy faktury za outsoursing jako fikcyjne. Spór trafił na wokandę. W skargach do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego we Wrocławiu podatniczka sugerowała m.in., że padła ofiarą firmy oferującej obniżenie kosztów zobowiązań podatkowych. Nie miała świadomości, że kontrahent nie wywiązuje się z obowiązków płatnika. Była też przekonana, że 40-proc. rabat, jaki otrzymała od spółki wynika z tego, że otrzymuje dotacje z UE.

Ta argumentacja nie przekonała jednak ani wrocławskiego WSA, a ostatecznie też NSA., który odwołał się do orzecznictwa sądów powszechnych m.in. do wyroku Sądu Najwyższego (I PK 21/15). Wynika z niego, że cechą odróżniającą outsourcing pracowniczy od zatrudnienia pracowników własnych jest brak bezpośredniego i stałego podporządkowania (prawnego i faktycznego) wykonawców w stosunku do podmiotu, u którego takie usługi lub praca są wykonywane.

Praca bez zmian

W przypadku skierowania pracownika przez outsourcera do pracy w innym podmiocie, pracownik ten może podlegać jedynie pośredniemu i krótkotrwałemu zwierzchnictwu w nowym miejscu pracy. Tymczasem – jak tłumaczył sędzia NSA Tomasz Kolanowski – w spornej sprawie przejęci pracownicy nadal wykonywali pracę w dotychczasowym miejscu, w tych samych godzinach. Obowiązywał ich dotychczasowy regulamin pracy, podlegali nadzorowi dotychczasowego pracodawcy, jemu przedstawiali wnioski urlopowe itd. Co więcej pracownicy zeznawali, że nie odnotowali żadnej zmiany w świadczeniu swoje pracy. To wszystko oznacza, że w sprawie nie można mówić o outsourcingu. W konsekwencji fiskus słusznie uznał, że skarżąca była płatnikiem i wyrzucił z kosztów część faktur. Wyroki są prawomocne.

sygnatura akt: II FSK 2460/15 II FSK 1474/16

Opinia

Mariusz Korzeb, doradca podatkowy, ekspert Pracodawców RP

Korzystanie z usług outsourcingu jest w dzisiejszych realiach biznesowych powszechne i nie można z góry oceniać go negatywnie. Ustawodawca powinien tak uregulować kwestie korzystania z takich usług, aby później nie pojawiały się wątpliwości, czy dany przedsiębiorca korzysta z nich prawidłowo czy przeciwnie – w sposób nieuzasadniony. Należy przypomnieć, że przedsiębiorca nie jest zobowiązany do ponoszenia maksymalnych obciążeń publicznoprawnych i optymalizacja kosztów w granicach prawa nie powinna być z założenia kwestionowana. Ważne jest, aby korzystanie z usług outsourcingu miało uzasadnienie gospodarcze polegające nie tylko na osiągnięciu korzyści podatkowej. W przeciwnym razie istnieje ryzyko, że fiskus oceni takie działanie jako uchylanie się od opodatkowania i skorzysta z klauzuli obejścia prawa podatkowego.

Zawody prawnicze
Korneluk uchyla polecenie Święczkowskiego ws. owoców zatrutego drzewa
Zdrowie
Mec. Daniłowicz: Zły stan zdrowia myśliwych nie jest przyczyną wypadków na polowaniach
Nieruchomości
Odszkodowanie dla Agnes Trawny za ziemię na Mazurach. Będzie apelacja
Sądy i trybunały
Wymiana prezesów sądów na Śląsku i w Zagłębiu. Nie wszędzie Bodnar dostał zgodę
Sądy i trybunały
Rośnie lawina skarg kasacyjnych do Naczelnego Sądu Administracyjnego