Menedżer z jednym zyskiem nie płaci dwóch składek

Osoba, która w ramach działalności gospodarczej podpisała umowę na zarządzanie spółką, ale uzyskuje tylko jeden przychód z obu tytułów do objęcia go obowiązkowym ubezpieczeniem zdrowotnym, nie zapłaci podwójnych składek.

Publikacja: 09.08.2017 06:10

Menedżer z jednym zyskiem nie płaci dwóch składek

Foto: 123RF

Spór zainicjowany został wnioskiem o interpretację przepisów ubezpieczeniowych. Wystąpił o nią do dyrektora oddziału Wojewódzkiego Narodowego Funduszu Zdrowia (NFZ) menedżer. Wyjaśnił, że zawarł ze spółką umowę o świadczenie usług w zakresie zarządzania tzw. kontrakt menedżerski. Podkreślił jednocześnie, że prowadzi działalność, której przedmiotem jest w szczególności wykonywanie usług zarządzania przedsiębiorstwem. Przy czym zaznaczył, że przychody uzyskuje wyłącznie z tytułu umowy o świadczenie usług w zakresie zarządzania.

Zapytał, czy prowadząc działalność gospodarczą w zakresie usług zarządzania, w ramach której zawarł kontrakt menedżerski podlega ubezpieczeniu zdrowotnemu wyłącznie z tytułu prowadzenia firmy. To znaczy, czy powinien uiszczać jedną składkę czy dwie.

Od firmy i kontraktu

Urzędnicy NFZ zgodnie odpowiedzieli, że menedżer powinien odprowadzać składki zarówno od firmy jak i z kontraktu. Wskazali na przepisy ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych. Wynika z nich, że osoba świadcząca pracę na podstawie umowy zlecenia albo umowy o świadczenie usług, do której stosuje się przepisy dotyczące zlecenia, prowadząca jednocześnie działalność gospodarczą spełnia warunki do objęcia ubezpieczeniami społecznymi z obydwu tytułów, czyli zarówno z tytułu świadczenia pracy na podstawie umowy zlecenia albo umowy o świadczenie usług, do której zgodnie z k.c. stosuje się przepisy dotyczące zlecenia, jak i z tytułu prowadzenia pozarolniczej działalności gospodarczej.

Skoro taka osoba spełnia warunki do podlegania ubezpieczeniom społecznym z obydwu tytułów, to w konsekwencji podlega też obowiązkowemu ubezpieczeniu zdrowotnemu z każdego z nich.

Zdaniem NFZ, umowę o świadczenie usług w zakresie zarządzania – kontrakt menedżerski należy zaliczyć do kategorii umów o świadczenie usług, które nie są uregulowane innymi przepisami. Dlatego też, stosownie do art. 750 K.c., stosuje się do nich przepisy dotyczące zlecenia.

Jest skarga do sądu

Przedsiębiorca na kontrakcie nie zgadzał się z taką wykładnią przepisów. Zaskarżył interpretację, a Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie uwzględnił jego skargę.

Zauważył, że żadne przepisy nie wykluczają możliwości wykonywania świadczenia w zakresie zarządzania na podstawie kontraktu menedżerskiego w ramach działalności gospodarczej.

WSA podzielił przyjęty w orzecznictwie Sądu Najwyższego pogląd, że osoba świadcząca usługi w zakresie zarządzania przedsiębiorstwem w ramach prowadzonej firmy, podlega ubezpieczeniom społecznym tylko z tytułu prowadzonej działalności. Prowadzenie działalności gospodarczej jako tytuł ubezpieczenia wyprzedza i pochłania wykonywanie umowy menedżerskiej. Dlatego w ocenie sądu przedsiębiorca zawierający w ramach prowadzonej działalności umowę o świadczenie usług (umowę gospodarczą) z własnych środków finansuje składki na ubezpieczenie społeczne, emerytalne i rentowe na ogólnych zasadach ubezpieczenia wynikającego z prowadzenia działalności gospodarczej.

WSA uznał, że istotne znaczenie dla rozstrzygnięcia sporu ma art. 82 ust. 1 i ust. 2 ustawy o świadczeniach. Normuje on sytuację zbiegu dwóch lub większej liczby tytułów do objęcia danej osoby obowiązkowym ubezpieczeniem zdrowotnym, określając w jaki sposób opłacana jest składka na ubezpieczenie zdrowotne w przypadku takiego zbiegu. Z przepisów tych jednak wynika, że zbieg dwóch lub większej liczby tytułów do objęcia danej osoby obowiązkowym ubezpieczeniem zdrowotnym występuje wówczas, gdy ubezpieczony uzyskuje przychody z więcej niż jednego tytułu do objęcia obowiązkiem ubezpieczenia zdrowotnego lub z tytułów tego samego rodzaju uzyskuje więcej niż jeden przychód. Tylko wówczas składka na ubezpieczenie zdrowotne może być opłacana z kilku tytułów odrębnie.

Jak podkreślił WSA skarżący uzyskuje tylko jeden przychód z obu tytułów do objęcia danej osoby obowiązkowym ubezpieczeniem zdrowotnym, świadcząc usługę w zakresie zarządzania przedsiębiorstwem w ramach prowadzonej działalności gospodarczej. Tym samym zdaniem sądu nie ma też podstaw prawnych do przyjęcia, że skarżący uzyskując jeden przychód podlega obowiązkowemu ubezpieczeniu zdrowotnemu i opłaca składki, zarówno z tytułu wykonywania obowiązków menedżera na podstawie umowy o świadczenie usług w zakresie zarządzania zawartej w ramach prowadzonej pozarolniczej działalności gospodarczej jak i z tytułu prowadzenia działalności, w ramach której wykonuje obowiązki menedżera na podstawie kontraktu.

Racji urzędnikom nie przyznał też Naczelny Sąd Administracyjny. Podkreślił, że zakres i przedmiot sprawy o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa konstytuuje treść wniosku. Rolą zaś organu prowadzącego to postępowanie jest ocena stanowiska strony w interesującej ją kwestii. Nie może on więc ingerować w stan faktyczny opisany we wniosku, podważać go, uzupełniać, czy zmieniać w oparciu o inne źródła lub wiedzę znaną mu z urzędu.

W spornej sprawie wnioskodawca wskazał, że prowadzi działalność gospodarczą, której przedmiotem jest w szczególności wykonywanie usług zarządzania przedsiębiorstwem. W jej ramach zawarł kontrakt menedżerski na kierowanie spółką. Co najważniejsze uzyskuje przychody wyłącznie z tytułu kontraktu menedżerskiego.

Zbieg tytułów

NSA zgodził się, że w opisanym przypadku nie mamy do czynienia ze zbiegiem tytułów do objęcia wnioskodawcy obowiązkowym ubezpieczeniem zdrowotnym. Podkreślił, że zbieg dwóch lub większej liczby tytułów do objęcia danej osoby ubezpieczeniem zdrowotnym na podstawie art. 82 ust. 1 i ust. 2 w zw. z art. 66 ust. 1 ustawy o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych występuje wówczas, gdy ubezpieczony uzyskuje przychody z więcej niż jednego tytułu do objęcia obowiązkiem ubezpieczenia zdrowotnego lub z tytułów tego samego rodzaju uzyskuje więcej niż jeden przychód. Tylko wówczas składka na ubezpieczenie zdrowotne może być opłacana z kilku tytułów odrębnie.

Zdaniem NSA w spornej sprawie menedżer uzyskuje przychód wyłącznie z kontraktu menedżerskiego. Zatem uzyskuje tylko jeden przychód z obu tytułów do objęcia obowiązkowym ubezpieczeniem zdrowotnym, świadcząc usługę w zakresie zarządzania przedsiębiorstwem w ramach prowadzonej działalności gospodarczej. Oznacza to, że nie mają w tym przypadku zastosowania przepisy art. 82 ust. 1 i ust. 2 ustawy o świadczeniach.

Wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z 12 lipca 2017 r.

sygnatura akt: II GSK 2758/15

masz pytanie, wyślij e-mail do autorki: a.tarka@rp.pl

Spór zainicjowany został wnioskiem o interpretację przepisów ubezpieczeniowych. Wystąpił o nią do dyrektora oddziału Wojewódzkiego Narodowego Funduszu Zdrowia (NFZ) menedżer. Wyjaśnił, że zawarł ze spółką umowę o świadczenie usług w zakresie zarządzania tzw. kontrakt menedżerski. Podkreślił jednocześnie, że prowadzi działalność, której przedmiotem jest w szczególności wykonywanie usług zarządzania przedsiębiorstwem. Przy czym zaznaczył, że przychody uzyskuje wyłącznie z tytułu umowy o świadczenie usług w zakresie zarządzania.

Pozostało 92% artykułu
2 / 3
artykułów
Czytaj dalej. Subskrybuj
Nieruchomości
Trybunał: nabyli działkę bez zgody ministra, umowa nieważna
Materiał Promocyjny
Wykup samochodu z leasingu – co warto wiedzieć?
Praca, Emerytury i renty
Czy każdy górnik może mieć górniczą emeryturę? Ważny wyrok SN
Prawo karne
Kłopoty żony Macieja Wąsika. "To represje"
Sądy i trybunały
Czy frankowicze doczekają się uchwały Sądu Najwyższego?
Materiał Promocyjny
Jak kupić oszczędnościowe obligacje skarbowe? Sposobów jest kilka
Sądy i trybunały
Łukasz Piebiak wraca do sądu. Afera hejterska nadal nierozliczona