Czy pracodawca może skierować pracownika na badania okresowe w innym niż we wskazanym przez lekarza terminie, jeśli ma wątpliwości dotyczące stanu zdrowia pracownika? – pyta czytelnik.

Badaniom okresowym podlega każdy pracownik. O zakresie i częstotliwości badań profilaktycznych decyduje lekarz, który je przeprowadza, opierając się na wskazówkach metodycznych załączonych do rozporządzenia MZiOS z 30 maja 1996 r. w sprawie przeprowadzania badań lekarskich pracowników, zakresu profilaktycznej opieki zdrowotnej nad pracownikami oraz orzeczeń lekarskich wydawanych do celów przewidzianych w Kodeksie pracy (DzU nr 69, poz. 332 ze zm.). Lekarz prowadzący badania profilaktyczne może także wyznaczyć krótszy termin do przeprowadzenia kolejnego badania niż zostało to określone we wskazówkach metodycznych.

Skierowanie pracownika na badania profilaktyczne przed upływem terminu ważności poprzednich badań jest niezbędne w razie przenoszenia go na inne stanowisko pracy, na którym występują czynniki szkodliwe dla zdrowia lub warunki uciążliwe. Z pewnością jest to też konieczne w razie zgłoszenia przez pracownika trudności lub niemożności wykonywania pracy ze względu na pogorszenie się jego stanu zdrowia.

Należy uznać, że możliwe jest wcześniejsze skierowanie również z inicjatywy pracodawcy, jeśli w sposób widoczny zachowanie pracownika, jego stan zdrowia, mogą uzasadniać podejrzenie, że nastąpiło w tym zakresie znaczące pogorszenie, zmiana. Pracodawca ma obowiązek chronić zdrowie i życie pracowników przez zapewnienie bezpiecznych i higienicznych warunków pracy przy odpowiednim wykorzystaniu osiągnięć nauki i techniki. Zobligowany jest zatem m.in. do reagowania na wyraźne objawy pogorszenia się stanu zdrowia zatrudnianych osób.

Taki wniosek można również wyprowadzić z wyroku Sądu Najwyższego z 18 grudnia 2002 r. (I PK 44/02). Zgodnie z nim aktualnym orzeczeniem lekarskim w rozumieniu art. 229 § 4 k.p. jest orzeczenie stwierdzające stan zdrowia pracownika w dacie, w której ma być dopuszczony do pracy. Zachowuje ono aktualność w okresie w nim wymienionym, jednak staje się nieaktualne w przypadku wystąpienia w tym okresie zdarzeń, które mogą wskazywać na zmianę stanu zdrowia pracownika.