Po kontroli w spółce okręgowy inspektor pracy w Krakowie zobowiązał jej władze do skierowania na badania profilaktyczne wszystkich pracowników, zatrudnionych na podstawie umów cywilnoprawnych jako doradcy w procesach spawalniczych. Zajmują się oni również oceną prac spawalniczych na prowadzonych budowach oraz archiwizują dokumenty.
OIP wyjaśnił, że przepisy kodeksu pracy zobowiązują pracodawcę do zapewnienia bezpiecznych i higienicznych warunków pracy również osobom wykonującym pracę na innej podstawie prawnej niż stosunek pracy. Oznacza to, że są m.in. objęte wszelkimi przepisami BHP, chroniącymi ich zdrowie i życie. Należy więc ich zapoznać – pisemnie – z oceną ryzyka zawodowego na stanowisku: „Pracownik administracyjno-biurowy, pracujący wyłącznie w biurze", i wysłać na badania profilaktyczne. Przy doradztwie i ocenie procesów spawalniczych występują bowiem czynniki szkodliwe dla zdrowia. Natomiast czynności związane z archiwizacją dokumentów łączą się z możliwością występowania zagrożeń w postaci mikroorganizmów, w tym grzybów.
W skardze do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Krakowie pracodawca – spółka akcyjna – zakwestionował nakaz OIP. Przyjęto, że zleceniobiorcy wykonują prace niebezpieczne, które uzasadniają zapoznanie ich z ryzykiem zawodowym oraz skierowanie na badania lekarskie – stwierdziła spółka. Tymczasem organy Inspekcji Pracy obu instancji nie ustaliły, w jakich warunkach i w jaki sposób zleceniobiorcy wykonują czynności związane z archiwizowaniem dokumentów i prowadzeniem doradztwa w zakresie usług spawalniczych. W protokole kontroli nie było opisu warunków pracy, nie ustalono, co oznacza, i na czym polega obowiązek archiwizacji dokumentów. Brak wszechstronnego i wnikliwego postępowania dowodowego spowodował, że organy Państwowej Inspekcji Pracy wydały decyzję nakładającą na spółkę obowiązki administracyjne. Nie ma jednak do tego podstaw, ponieważ zleceniobiorcy nie pracują w warunkach szkodliwych lub niebezpiecznych – zarzucała spółka. W rzeczywistości nie ma takich warunków, w których zleceniobiorcy byliby narażeni na działanie czynników szkodliwych dla zdrowia albo na działanie mikroorganizmów, w tym grzybów.
WSA podzielił racje okręgowego inspektora pracy i oddalił skargę. Sąd stwierdził, że obowiązek zapoznania pracowników z oceną ryzyka zawodowego oraz objęcie zleceniodawców profilaktycznymi badaniami lekarskimi mają charakter regulacji profilaktycznych, wynikających z przepisów kodeksu pracy. Ich stosowanie jest uzależnione od prognozowanego zakresu zadań, określonego w umowie, które mogą być w przyszłości realizowane przez zleceniobiorcę, a nie od tego, jakie zadania wykonuje on w danym momencie.
sygnatura akt: III SA/Kr 1480/17