Pracodawcy – szczególnie przedsiębiorcy nastawieni na rozwój swojej działalności, dążą do uzyskania przewagi nad konkurencją. Niebezpieczeństwem mogą być sami pracownicy, którzy nie zawsze wykazują się lojalnością i poczuciem obowiązku o dobro zakładu pracy. Podstawowym sposobem na zabezpieczenie się pracodawcy przed działaniami konkurencyjnymi ze strony podwładnych jest zawarcie umów o zakazie konkurencji.
Umowa o zakazie konkurencji jest umową odrębną, sporządzaną w formie pisemnej. Na jej podstawie pracownik nie może prowadzić działalności konkurencyjnej wobec pracodawcy, jak również świadczyć pracy w ramach stosunku pracy lub na innej podstawie na rzecz podmiotu prowadzącego taką działalność. Zakaz ten pracodawca ma prawo zaproponować każdej osobie zatrudnionej na podstawie stosunku pracy, a więc może obejmować osoby świadczące pracę na podstawie umowy, wyboru, powołania, mianowania, jak i spółdzielczej umowy o pracę.
Istotną częścią umowy o zakazie konkurencji jest umieszczenie w niej zapisów odnoszących się do zakresu zakazu. Krótko mówiąc, z treści umowy powinno wynikać, czego pracownikowi nie wolno czynić (co wypełnia znamiona aktywności konkurencyjnej), w jakich formach aktywność może być uznana za konkurencyjną, przez jaki czas zakaz obowiązuje oraz na jakim obszarze.
Nie każdy pracodawca zawiera z zatrudnionymi umowy o zakazie konkurencji. Czy w takim przypadku pracownik ma nieograniczone możliwości, a pracodawca jest pozbawiony jakiejkolwiek ochrony?
Warto przypomnieć o istnieniu przepisów regulujących podstawowe obowiązki pracownika. W szczególności – niezależnie od tego, czy jest on objęty umową o zakazie konkurencji czy nie – powinien dbać o dobro zakładu pracy, chronić jego mienie oraz zachować w tajemnicy informacje, których ujawnienie mogłoby narazić pracodawcę na szkodę.
