Formalności przed delegowaniem pracownika na budowę do Francji

Ponad 150 inspektorów pracy od końca marca monitoruje branżę budowlaną, sprawdzając, czy delegowani z innych krajów na teren Francji posiadają dowody (karty) tożsamości zawodowej. W razie naruszenia tego obowiązku, pracodawcę czeka grzywna w wysokości 2000 euro, a w przypadku recydywy – 4000 euro.

Publikacja: 06.04.2017 06:40

Formalności przed delegowaniem pracownika na budowę do Francji

Foto: 123RF

Francja jest przykładem państwa wprowadzającego coraz więcej restrykcji dla pracodawców delegujących tam pracowników. Po wprowadzeniu obowiązkowej pensji minimalnej, która jest rygorystycznie kontrolowana, pojawiają się kolejne przejawy zwiększania obowiązków administracyjnych i fiskalnych ciążących na firmach delegujących pracowników do tego kraju.

Dowód tożsamości zawodowej

Dowód (karta) tożsamości zawodowej (une carte professionnelle pour lutter contre le travail illégal, Carte BTP) będzie stanowił narzędzie kontroli, mające przede wszystkim przeciwdziałać nielegalnemu zatrudnieniu w budownictwie, które dotyczy głównie pracowników delegowanych. To istotne dla naszej gospodarki narodowej, ponieważ większość pracowników budowlanych na terenie Republiki Francuskiej stanowią Polacy. Karty będą wydawały Kasy urlopowe (Caisse du réseau Congés Intempéries BTP).

Wprowadzenie tego instrumentu stanowi swoistą odpowiedź na zgłaszane już od dawna postulaty Federacji budownictwa, która walczy z nielegalną pracą i chce ograniczenia konkurencji ze strony pracowników rumuńskich, polskich i portugalskich, którzy są średnio o 25-30 proc. tańsi, nawet gdy pracują legalnie. Pracownicy mają go posiadać od momentu podjęcia pracy. Oznacza to nowe formalności i może być przyczyną opóźnień, gdyż ten dokument ma być wydawany osobom, które jeszcze nie przebywają we Francji.

Kto musi mieć Kartę BTP

Są to pracownicy, którzy wykonują roboty budowlane lub roboty publiczne bezpośrednio lub w sposób zorganizowany (brygadziści), nawet jeśli robią to sporadycznie, okazjonalnie lub pomocniczo. Z obowiązku posiadania karty są zwolnione osoby, które nigdy nie przebywają na terenie budowy. Mogą być z niego zwolnieni również – nawet jeśli regularnie przebywają na terenie budowy:

- pracownicy działu handlowego i działu wsparcia przedsiębiorstwa (zarządzanie płacami, zarządzanie ryzykiem, konserwacja, pracownicy działu ochrony, działu zamówień, działu inwentaryzacji, itd.), nawet gdy są oni na stałe obecni na miejscu budowy, pod warunkiem że nie wykonują sporadycznie, okazjonalnie lub pomocniczo robót budowlanych lub robót publicznych,

- pracownicy nie pracujący fizycznie i nie nadzorujący bezpośrednio pracy na terenie budowy,

- praktykanci; ich opiekun powinien mieć możliwość przedstawienia jakiegokolwiek dokumentu poświadczającego statut praktykanta w razie kontroli,

- pracownicy zajmujący się porządkowaniem i sprzątaniem terenu budowy, jeśli wykonują czynności po upływie terminu realizacji projektu budowlanego,

- pracownicy, którzy przebywają na terenie budowy, a którzy są: architektami, geodetami, koordynatorami w zakresie bezpieczeństwa i ochrony zdrowia oraz kierowcami samochodów dostawczych.

Przypisana do pracodawcy

Dokument ma mieć postać karty kredytowej wyposażonej w kod QR (elektroniczny chip). Karta tożsamości zawodowej powinna zawierać następujące dane:

- imię i nazwisko oraz płeć pracownika,

- zdjęcie pracownika,

- nazwę firmy lub imię i nazwisko pracodawcy,

- logo firmy, jeśli firma sobie tego życzy,

- numer SIREN (9-cyfrowy numer identyfikacji biznesowej, dla przedsiębiorstw zarejestrowanych na terenie Francji),

- numer karty oraz datę jej wystawienia,

- współrzędne UCF CIBTP (Union Des Caisses De FrancesConge Intemperies BTP to jest Kasy Urlopowej, jako organu wydającego dokument),

- datę rozpoczęcia i zakończenia pracy na terenie Republiki Francuskiej,

- kod kreskowy umożliwiający sprawdzenie ważności karty jak i informacji na niej zawartych tylko i wyłącznie przez organy kontrolne.

Dla pracowników Agencji Pracy Tymczasowej z siedzibą we Francji karta zawiera także oznaczenie: „pracownik tymczasowy, zatrudniony przez APT". W przypadku pracowników oddelegowanych przez spółki z siedzibą poza granicami Francji karta zawiera odpowiednio zapis: „pracownik oddelegowany" lub „pracownik tymczasowo oddelegowany przez APT". Każdy pracownik ma posiadać własną kartę.

E-procedura

Proces aplikowania o kartę jest w pełni zdematerializowany. Wnioskować o nią można wyłącznie przez Internet.

Aby zamówić kartę, spółka lub pracodawca musi najpierw utworzyć konto na stronie Cartebtp.fr. Otwarcie konta jest równoznaczne z podaniem danych osoby upoważnionej przez spółkę do zgłaszania w jej imieniu pracowników i dokonywania opłat za wyrobienie karty.

Firma może również wyznaczyć osobę trzecią do zarządzania kartami BTP, upoważniając ją do otworzenia konta Administratora. Poprzez delegacje (wyznaczenie Użytkownika) będzie ona mogła składać wnioski o wydanie kart BTP i dokonywać płatności za te karty.

Procedura aplikowania o kartę zależy od tego, czy spółka:

- ma siedzibę we Francji, czy

- jest spółką mającą siedzibę poza terytorium Francji, czy też

- jest Agencją Pracy Tymczasowej z siedzibą we Francji.

Obowiązek ten powstaje bowiem w innych przedziałach czasowych.

Spółka z siedzibą we Francji musi wystąpić o kartę w momencie zatrudnienia nowego pracownika. W przypadku Agencji Pracy Tymczasowej z siedzibą we Francji, obowiązek ten powstaje przed rozpoczęciem zlecenia przez pracownika, jeśli nie posiadał on już wcześniej takiej karty. Natomiast spółki i APT, które mają siedzibę poza terytorium Francji, muszą aplikować po kartę po zgłoszeniu delegowania pracowników, których to dotyczy, a koniecznie przed datą rozpoczęcia okresu oddelegowania.

Do okazania na żądanie

Aspekt ten wpływa także na okres ważności karty. W przypadku pracowników zatrudnionych przez spółki z siedzibą na terenie Francji, karta jest  ważna do końca umowy o pracę (umowa na czas określony lub na czas nieokreślony) lub do końca ostatniej umowy w sytuacji, kiedy mamy do czynienia z następującymi po sobie przedłużeniami umów (bez przerwy między jedną a drugą).

W przypadku pracowników zatrudnionych przez Agencje Pracy Tymczasowej z siedzibą we Francji karta jest ważna przez 5 lat od momentu jej wydania. Natomiast karta wydana na wniosek spółki mającej siedzibę poza terytorium Francji jest ważna od początku do końca okresu oddelegowania.

Dla każdego oddelegowania trzeba przy tym wyrobić nową kartę. Jest to dość klarowne w przypadku dłuższych okresów oddelegowania.

Według artykułu R8294-5 francuskiego kodeksu pracy, posiadacze karty zawodowej BTP lub atestacji tymczasowej mają obowiązek bezzwłocznie ją okazać na każdą prośbę służb kontroli wyznaczonych przez artykuł L8271-1-2.

Bez oszczędności

Problem może powstać w przypadku pracowników, którzy są oddelegowani kilka razy w miesiącu na krótkie okresy wynoszące od kilku do kilkunastu dni, takich jak np. monterzy. Jeśli praktyką stanie się aplikowanie o kartę przy każdym pobycie takiej osoby na terenie Republiki Francuskiej, może się to okazać zbyt dużym obciążeniem finansowym dla pracodawcy.

Wysokość opłaty za wyrobienie karty to 10.80 euro. Uiszcza ją pracodawca (lub w pewnych przypadkach spółka użytkownika) w momencie składania wniosku. Bez uregulowania opłaty nie jest możliwe zatwierdzenie wniosku o wydanie karty.

Opłata za wyrobienie karty jest taka sama bez względu na rodzaj przedsiębiorstwa i miejsce (kraj) jego siedziby, status pracownika oraz liczbę kart, o którą prosi dany pracodawca. Po dokonaniu opłaty firma otrzyma zaświadczenie imienne (dokument PDF) dla każdego pracownika, dla którego złożono wniosek o kartę BTP. Należy je wydrukować i przekazać podwładnemu w celu okazania w przypadku kontroli. Dokument ten jest ważny jeszcze przez 72 godziny od momentu przekazania kart BTP firmie.

Płatność ma formę wyłącznie bezgotówkową. Można jej dokonać na dwa sposoby – kartą kredytową za pośrednictwem bezpiecznego modułu płatności albo przelewem bankowym. Wysokość opłaty została obliczona tak, że może ona obejmować jak najdokładniej wszelkie koszty związane z produkcją karty. Koszty te obejmują nie tylko produkcję i wysyłkę kart, ale także utrzymanie systemu informatycznego, zarządzania administracyjnego i finansowego związanego z procedurą aplikowania i wyrobienia karty.

Drukowanie kart będzie się odbywać na północy Francji, w Flers-en-Escrebieux.

Raport inspektora

W razie stwierdzenia mankamentu dotyczącego obowiązku deklaracji, jeżeli kontrolę przeprowadza urzędnik inspekcji pracy, przekazuje on do dyrektora regionalnego DIRECCTE (Directions régionales des enterprises, de la concurrence, de la consommation, du travail et de l'emploi) raport, na podstawie którego dyrektor może postanowić o nałożeniu kary grzywny administracyjnej). ?

Autorka jest radcą prawnym w Kancelarii Joanna Torbe & Partnerzy

Trzeba zgłaszać zagubienie, zniszczenie i kradzież

Jeżeli karta zawodowa zostanie zniszczona podczas użytkowania, pracodawca musi ją odesłać na wskazany adres w celu jej unieważnienia i zniszczenia oraz złożyć prośbę o wydanie nowej karty. W razie zgubienia karty lub jej kradzieży, pracodawca musi to zaznaczyć na stronie internetowej Cartebtp.fr. Stara karta zostanie unieważniona, a pracodawca musi złożyć prośbę o wydanie nowej. W przypadku zakończenia umowy o pracę (na czas określony, która nie została odnowiona lub przedłużona umową na czas nieokreślony), lub w przypadku odejścia pracownika, karta musi zostać unieważniona. Pracodawca ma obowiązek odesłać ją do serwisu kart BTP w celu jej zniszczenia.

Zdaniem eksperta

Krzysztof Jakubowski, przewodniczący Sekcji Agencji Opieki (SAZ), wiceprezes InterKadra sp. z o.o.

Kolejne zmiany we francuskim prawie nie dziwią, jeżeli spojrzy się na politykę państw, które zmierzają do ograniczenia możliwości delegowania pracowników. Austria, Belgia, Francja, Niemcy, Luksemburg, Królestwo Niderlandów i Szwecja opowiedziały się za modernizacją dyrektywy 96/71/WE o delegowaniu pracowników, ale fala zmian w krajowych ustawodawstwach rozpoczęła się wcześniej pod hasłem wdrażania do porządków krajowych postanowień dyrektywy 2014/67/UE z 15 maja 2014 r. w sprawie egzekwowania dyrektywy o delegowaniu pracowników, której okres implementacji minął w czerwcu ubiegłego roku. Francja transponowała dyrektywę, wprowadzając do swojego porządku prawnego horrendalne kary nawet za stosunkowo niewielkie naruszenia przepisów (często popełniane przez przedsiębiorców nieświadomie lub na skutek rozbieżności w interpretacjach obowiązujących przepisów krajowych) i tę politykę konsekwentnie kontynuuje. W zmiany ustawodawstw krajowych wpisuje się również propozycja rewizji przepisów wspólnotowych, tj. trwające obecnie prace nad zmianą dyrektywy 96/71/WE o delegowaniu pracowników oraz rozporządzenia 883/2004 dotyczącego koordynacji zabezpieczenia społecznego. Z całą pewnością nie sprzyjają one przedsiębiorcom delegującym pracowników i wspólnotowej swobodzie świadczenia usług oraz swobodzie przepływu osób, które stanowią przecież jedne z głównych filarów wspólnoty. ?

Joanna Torbé, adwokat Kancelaria Adwokacka Joanna Torbe & Partnerzy

W zakresie dowodu tożsamości zawodowej pracodawcy powinni pamiętać o stworzeniu informacji dla pracowników (umieszczeniu stosowanych przepisów w regulaminach) tak, aby zdawali oni sobie sprawę, jakie są konsekwencje nieposiadania przy sobie dokumentu lub niezgłoszenia np. jego zniszczenia czy uszkodzenia. W moim przekonaniu niedochowanie instrukcji pracodawcy w tym zakresie może być traktowane jako ciężkie naruszanie podstawowych obowiązków pracownika, ale z całą pewnością konieczne jest przekazanie zatrudnionym stosownych informacji (instrukcji).

Należy również pamiętać, że nie są to jedyne zmiany wprowadzone przez francuskiego ustawodawcę. Warto zwrócić też uwagę na regulacje wprowadzone m.in. ustawą z  23 grudnia 2016 r. o finansowaniu świadczeń społecznych, która dotyczy obowiązku okazania w trakcie kontroli formularza PD A1 (lub dowodu złożenia wniosku o jego wydanie pod warunkiem, że formularz będzie okazany w terminie 2 miesięcy) pod rygorem grzywny. Głośno dyskutowaną zmianą jest też klauzula Moliera, która ma zobowiązywać pracowników delegowanych do posługiwania się językiem francuskim (branża budowlana i transportowa). ?

Francja jest przykładem państwa wprowadzającego coraz więcej restrykcji dla pracodawców delegujących tam pracowników. Po wprowadzeniu obowiązkowej pensji minimalnej, która jest rygorystycznie kontrolowana, pojawiają się kolejne przejawy zwiększania obowiązków administracyjnych i fiskalnych ciążących na firmach delegujących pracowników do tego kraju.

Dowód tożsamości zawodowej

Pozostało 97% artykułu
2 / 3
artykułów
Czytaj dalej. Kup teraz
Praca, Emerytury i renty
Płaca minimalna jeszcze wyższa. Minister pracy zapowiada rewolucję
Prawo dla Ciebie
Nowe prawo dla dronów: znikają loty "rekreacyjne i sportowe"
Prawo karne
Przeszukanie u posła Mejzy. Policja znalazła nieujawniony gabinet
Sądy i trybunały
Trybunał Konstytucyjny na drodze do naprawy. Pakiet Bodnara oceniają prawnicy
Mundurowi
Kwalifikacja wojskowa 2024. Kobiety i 60-latkowie staną przed komisjami