Chiny nie przyjmą każdego delegowanego

Im wyższych kwalifikacji wymaga dane stanowisko, tym łatwiej polski pracodawca uzasadni potrzebę wysłania pracownika do Państwa Środka oraz fakt, że nie zabiera on pracy tamtejszym obywatelom.

Publikacja: 05.04.2018 05:40

Chiny nie przyjmą każdego delegowanego

Foto: Adobe Stock

W ostatnim czasie region centralnej i wschodniej Europy stał się bardzo ważny gospodarczo dla Chin. Utworzenie w 2012 r. formuły współpracy „16+1" było starannie zaplanowanym manewrem, mającym na celu zbudowanie silnej współpracy gospodarczej. Od stycznia do września 2017 r. łączna wielkość importu i eksportu między Polską a Chinami wyniosła 15,1 mld USD, co stanowiło wzrost aż o 17,2 proc.

Polska utrzymuje pozycję największego chińskiego partnera handlowego w Europie Środkowo-Wschodniej, a Chiny są największym w Polsce źródłem importu z Azji. Ustanowienie kompleksowego partnerstwa strategicznego w 2016 r. i promocja inicjatywy „Jednego pasa i jednej drogi" (ang. One Belt One Road) niewątpliwie przyczynia się do wzrostu możliwości handlowych i inwestycyjnych dla polskich firm w Chinach. Niejednokrotnie samo podjęcie współpracy, a później jej bieżąca realizacja, wymaga od polskich przedsiębiorców delegowania swojej załogi do Państwa Środka. Stąd, przed wysłaniem zatrudnionych do Azji, warto upewnić się co do obowiązków pracodawcy czy warunków zatrudnienia w tym kraju, aby nie narazić się tamtejszym władzom.

Zezwolenia na pracę i pobyt

Zgodnie z chińskimi przepisami regulującymi wyjazd i wjazd, cudzoziemcy, którzy mają zamiar rozpocząć świadczenie pracy w tym kraju, muszą posiadać zezwolenie na pracę oraz zezwolenie na pobyt uzyskiwane na miejscu. Żaden podmiot nie może zatrudniać cudzoziemców, którzy nie dysponują tymi dwoma dokumentami.

Polski pracodawca, który chce zatrudniać w Chinach, musi spełniać następujące warunki:

1. nie być karanym za ciężkie wykroczenie oraz być wiarygodnym,

2. zatrudniać cudzoziemca tylko wtedy, gdy ta praca nie może być świadczona przez obywatela Chin,

3. płacić nie mniej niż wynika to z lokalnej płacy minimalnej,

4. uzyskać zgodę od wydziału zarządzania przemysłem, gdy jest to przewidziane przepisami prawa.

>Rozpoczęcie pracy w Chinach w czterech krokach:

1. Złożenie wniosku online spoza terytorium Chin o zezwolenie na podjęcie pracy wystawiane przez Ministerstwo Pracy i Ubezpieczeń Społecznych ChR

2. Złożenie wniosku o wizę w chińskim konsultacje bądź ambasadzie

3. Złożenie wniosku o zezwolenie na pracę

4. Złożenie wniosku o zezwolenie na pobyt

Na początek wiza...

Planowanie wizyty w Chinach warto rozpocząć od formalności związanych z załatwieniem wizy. Jest ich kilka rodzajów w zależności od celu pobytu związanego z pracą.

Firmy delegujące swój personel do Chin powinny zadbać, aby wysyłani pracownicy posiadali ważną wizę typu Z, tj. dla osób podejmujących pracę. Na tej właśnie podstawie mogą oni przekroczyć granicę. Proces uzyskania tej wizy jest jednak bardziej skomplikowany niż wiz innego typu. Przed rozpoczęciem ubiegania się o nią, należy spełnić kilka wymagań.

... o którą nie tak łatwo

Przede wszystkim strony musi łączyć umowa o pracę, a kandydat musi być w stanie wykazać kwalifikacje w zawodzie pożądanym dla Państwa Środka. Aplikant nie może mieć mniej niż 18 lat, a jego kartoteka kryminalna musi być czysta od jakichkolwiek zarzutów.

Wysyłany do pracy do Chin nie może przy tym zabrać zatrudnienia tamtejszemu pracownikowi.

Delegujący pracodawca musi ponadto wykazać, że wysłanie tego zatrudnionego jest konieczne i nie byłoby możliwe powierzenie tej pracy tamtejszemu obywatelowi. W praktyce, im wyższe są kwalifikacje na dane stanowisko, tym łatwiej jest uzasadnić taką potrzebę. Służby imigracyjne akceptują:

- wyższe wykształcenie oraz co najmniej dwuletnie doświadczenie przy wykonywaniu zadań, do których pracownik został delegowany,

bądź

- dziesięcioletnie doświadczenie, bez konieczności wykazywania wyższego wykształcenia.

W Chinach wymagane jest również posiadanie zezwolenia na pracę, a do wniosku o wizę należy przedłożyć pismo zezwalające na podjęcie pracy wystawiane przez Ministerstwo Pracy i Ubezpieczeń Społecznych ChR. Dopiero po przedłożeniu tych dokumentów można rozpocząć proces ubiegania się o wizę.

W Polsce odpowiedzialnymi placówkami dyplomatycznymi są Ambasada Chińskiej Republiki Ludowej w Warszawie bądź Konsulat Generalny Chińskiej Republiki Ludowej w Gdańsku.

Krótkie terminy po przyjeździe

Po przybyciu do Państwa Środka pracownik powinien w terminie 15 dni od dnia przekroczenia granicy uzyskać właściwy dokument zezwolenia na pracę. W tym celu należy dostarczyć do odpowiedniego urzędu raport dotyczący zdrowia pracownika. Ponadto, trzeba przedłożyć kopię umowy o pracę, odpisu z rejestru handlowego pracodawcy oraz kopię pisma zezwalającego na podjęcie pracy, jak również ważny paszport.

Kolejnym krokiem jest uzyskanie zezwolenia na pobyt. Wniosek ten powinien być złożony w terminie 30 dni od przekroczenia chińskiej granicy w Urzędzie Miejskim Biura Bezpieczeństwa Publicznego. Zezwolenie na pobyt jest wydawane na rok.

Nowy system zezwoleń na pracę

Począwszy od 1 kwietnia 2017 r. w Chinach obowiązuje nowy, uproszczony system uzyskiwania zezwoleń na pracę. Wprowadzono możliwość aplikowania za pomocą elektronicznej platformy oraz zmniejszono ilość wymaganych dokumentów. Obecnie istnieją wyłącznie 3 typy zezwoleń na pracę A, B i C, przy czym typ A cieszy się największą liczbą przywilejów.

Nowy system zezwoleń na pracę opiera się na systemie punktowego oceniania kwalifikacji kandydatów – zbierają oni punkty. Wnioskodawcy, którzy zdobędą 85 lub więcej punktów, kwalifikują się do poziomu zezwolenia A, ci którzy zdobyli 60-85 – jako poziom B, a poniżej 60 następuje kwalifikacja do poziomu C.

Oprócz systemu punktowego kandydaci mogą zostać umieszczeni na danym poziomie, jeśli spełniają określone warunki. W przypadku osób z zezwoleniem typu B konieczne jest przejście tzw. badania rynku pracy. Sprawdza się wówczas, czy na dane stanowisko nie ma obywatela Chin, i czy faktycznie konieczne jest zlecenie tej pracy cudzoziemcowi. Z kolei zezwolenie typu C jest przeznaczone dla osób, które nie planują długotrwałego pobytu w Chinach, a w zasadzie są wysyłane na dosłownie kilka miesięcy. Zezwolenie to jest ponadto objęte limitami, przez co dłużej się na nie czeka, a jego okres ważności jest krótszy niż pozostałych dwóch typów.

Wnioskodawca może dostarczyć dokumenty niezbędne do wniosku o zezwolenie na pracę w formie elektronicznej, jak tylko pracodawca założy konto na odpowiedniej platformie. Po rozpatrzeniu podania o wydanie zezwolenia, można wydrukować przyznany ministerialny dokument zezwolenia na podjęcie pracy. Na tej podstawie pracownik, który ma być delegowany do Państwa Środka, powinien rozpocząć starania o przyznanie wizy w chińskim konsultacje bądź ambasadzie w Polsce.

Chińskie normy pracy i minimalna płaca

Oprócz specjalistycznej ustawy o zarządzaniu zatrudnieniem cudzoziemców w Chinach, do delegowanych cudzoziemców zastosowanie ma również kodeks pracy ChRL, prawo umów o pracę oraz ustawa ChRL o pracowniczej mediacji i arbitrażu.

Do stosunku pracy między podmiotem delegującym do Chin a zatrudnionymi cudzoziemcami zastosowanie znajdą obowiązujące tamtejsze ustawowe normy pracy, jak również odpowiednie prawa i obowiązki dotyczące zatrudnienia, zasad wynagradzania, ubezpieczenia, godzin pracy, warunki rozwiązania stosunku pracy, odpowiedzialność za naruszenie umowy itp. Mają one zastosowanie zarówno do obywateli Chin, jak i pracowników zagranicznych. Jednak zgodnie z regulacją dotyczącą zatrudniania cudzoziemców w Chinach, warto wskazać na przepisy specjalne w tym zakresie, jak choćby ten limitujący czas zawarcia umowy o pracę na maksymalnie 5 lat.

Jeżeli chodzi o wysokość wynagrodzenia, jakie zatrudnieni mieliby otrzymywać w Chinach, to zasadą jest, że pracodawcy mają co do zasady swobodę w tym zakresie. Średni poziom płac może być uzależniony od przeciętnego wynagrodzenia wypłacanego w zakładach pracy z tej samej branży. Często wynagrodzenia zagranicznych pracowników są wyższe niż wynagrodzenia chińskich obywateli. Jednak swoboda w kształtowaniu wynagrodzeń nie może naruszać prawa do płacy minimalnej. Lokalne władze ustalają poziom wynagrodzeń, biorąc pod uwagę takie czynniki, jak koszty życia, średni poziom płacy czy poziom rozwoju danej prowincji.

Poziomy płacy zależne są od rozwoju i zróżnicowania danej prowincji. Dla przykładu, jeden poziom ma zastosowanie w mieście Hangzhou, rozwiniętej stolicy prowincji. Natomiast w słabo rozwiniętych miastach lub okręgach, takich jak Longquan, zastosowanie mają właśnie cztery poziomy wynagrodzenia.

Ubezpieczenia społeczne

Cudzoziemcy, którzy zawarli umowę o pracę z zagranicznymi pracodawcami, a następnie zostali wysłani do Chin, zgodnie z aktem prawnym dotyczącym udziału w ubezpieczeniach społecznych cudzoziemców zatrudnionych w Chinach, jako zatrudnieni partycypują w podstawowym ubezpieczeniu emerytalnym, medycznym, od wypadków przy pracy, od utraty pracy czy ubezpieczeniu z tytułu macierzyństwa. Składki na ubezpieczenie społeczne ponosi zarówno pracodawca, jak i delegowany. Ponieważ żadna dwustronna lub wielostronna umowa o zabezpieczeniu społecznym nie została podpisana przez Chiny i Polskę, nie mają tu zastosowania jakiekolwiek zwolnienia.

Podobnie, jak w przypadku minimalnych standardów płacowych, składki na ubezpieczenie społeczne różnią się w poszczególnych prowincjach. W Szanghaju składki na ubezpieczenie społeczne dla pracowników są płatne w wysokości 10,5 proc. ich wynagrodzenia. Składa się na to składka na podstawowe ubezpieczenie emerytalne, ubezpieczenie medyczne, związana z bezrobociem, na świadczenia związane z macierzyństwem i ubezpieczenie wypadkowe, zgodnie ze stopniami ryzyka danej pracy. Udział w funduszu mieszkaniowym jest opcjonalny dla pracowników zagranicznych.

Podmiot, do którego delegowany jest pracownik, przeprowadza rejestrację w systemie ubezpieczeń społecznych dla cudzoziemca w ciągu 30 dni od wydania zezwolenia na pracę dla tego delegowanego. Jeśli cudzoziemiec opuści Chiny przed przyznaniem prawa do korzystania ze świadczeń emerytalnych, jego indywidualne konto ubezpieczenia społecznego zostanie utrzymane, a jego składki są dalej na nim gromadzone, gdy ponownie zostanie zatrudniony w Chinach. Na pisemny wniosek pracownika po zakończeniu stosunku ubezpieczenia społecznego, saldo na jego prywatnym rachunku ubezpieczeń społecznych może zostać zwrócone w formie ryczałtu.

—Katarzyna Gospodarowicz

—Raymond Kok

Zdaniem autora

Raymond Kok

Rechtsanwalt (adwokat) Schindhelm Rechtsanwaltsgesellschaft mbH, Biuro w Szanghaju

Chińskie prawo pracy zapewnia kompleksowe i rygorystyczne zasady obejmujące wszystkie kwestie od zatrudnienia do rozwiązania stosunku pracy. Dla stron pozostawiają niewiele miejsca do tworzenia i wprowadzania własnych mechanizmów i rozwiązań dotyczących zatrudnienia.

Chiński system prawa pracy cechuje to, że:

- większość regulacji dotyczy indywidualnych stosunków pracy,

- kolektywne stosunki pracy nie odgrywają istotnej roli,

- przepisy są dość proste, ale władze mają znaczną władzę,

- lokalne ustawodawstwo ma znaczący wpływ.

Komentarz eksperta

Katarzyna Gospodarowicz, radca prawny, partner w Kancelarii Prawnej Schampera, Dubis, Zając (SDZLEGAL SCHINDHELM)

Wielonarodowym korporacjom zaleca się zrewidowanie ich globalnej polityki zatrudnienia i odpowiednich praktyk w związku ze szczególnymi wymogami chińskiego prawa pracy i ubezpieczeń społecznych przed wysłaniem zatrudnionych do tymczasowego świadczenia prac w Państwie Środka. Pozwoli to uniknąć naruszania lokalnego prawa, w tym nielegalnego zatrudniania i konsekwencji z tym związanych.

W ostatnim czasie region centralnej i wschodniej Europy stał się bardzo ważny gospodarczo dla Chin. Utworzenie w 2012 r. formuły współpracy „16+1" było starannie zaplanowanym manewrem, mającym na celu zbudowanie silnej współpracy gospodarczej. Od stycznia do września 2017 r. łączna wielkość importu i eksportu między Polską a Chinami wyniosła 15,1 mld USD, co stanowiło wzrost aż o 17,2 proc.

Polska utrzymuje pozycję największego chińskiego partnera handlowego w Europie Środkowo-Wschodniej, a Chiny są największym w Polsce źródłem importu z Azji. Ustanowienie kompleksowego partnerstwa strategicznego w 2016 r. i promocja inicjatywy „Jednego pasa i jednej drogi" (ang. One Belt One Road) niewątpliwie przyczynia się do wzrostu możliwości handlowych i inwestycyjnych dla polskich firm w Chinach. Niejednokrotnie samo podjęcie współpracy, a później jej bieżąca realizacja, wymaga od polskich przedsiębiorców delegowania swojej załogi do Państwa Środka. Stąd, przed wysłaniem zatrudnionych do Azji, warto upewnić się co do obowiązków pracodawcy czy warunków zatrudnienia w tym kraju, aby nie narazić się tamtejszym władzom.

Pozostało 90% artykułu
Sądy i trybunały
Łukasz Piebiak wraca do sądu. Afera hejterska nadal nierozliczona
Zawody prawnicze
Korneluk uchyla polecenie Święczkowskiego ws. owoców zatrutego drzewa
Konsumenci
UOKiK ukarał dwie znane polskie firmy odzieżowe. "Wełna jedynie na etykiecie"
Zdrowie
Mec. Daniłowicz: Zły stan zdrowia myśliwych nie jest przyczyną wypadków na polowaniach
Materiał Promocyjny
Jak kupić oszczędnościowe obligacje skarbowe? Sposobów jest kilka
Sądy i trybunały
Rośnie lawina skarg kasacyjnych do Naczelnego Sądu Administracyjnego