Urlop wychowawczy a ochrona przed zwolnieniem

Wniosek o urlop wychowawczy lub obniżenie etatu zapewnia pracownikowi ochronę przed zwolnieniem nawet na trzy tygodnie przed startem korzystania z tych uprawnień. Na taki przywilej nie można liczyć przy innych urlopach z tytułu rodzicielstwa.

Publikacja: 26.02.2017 19:27

Urlop wychowawczy a ochrona przed zwolnieniem

Foto: 123RF

Uprawnienia związane z rodzicielstwem obejmują m.in. okresowe zakazy bądź ograniczenia możliwości wypowiedzenia lub rozwiązania umowy o pracę. Z takiej ochrony korzysta m.in. pracownik, który złożył wniosek o udzielenie urlopu wychowawczego lub o udzielenie jego zamiennika – obniżenia wymiaru czasu pracy (art. 1868 § 1 kodeksu pracy). W przypadku, gdy pracownik złoży taki wniosek wcześniej niż na 21 dni przed rozpoczęciem korzystania z urlopu wychowawczego lub obniżonego wymiaru czasu pracy, zakaz ten zaczyna obowiązywać 21 przed rozpoczęciem korzystania z tych uprawnień (art. 1868 § 3 k.p.).

Ustawowa niedoróbka

Problem tkwi nie w tym, że taka ochrona obowiązuje, ale w tym, że podobnego rozwiązania nie zastosowano w przypadku pozostałych urlopów związanych z rodzicielstwem, a więc macierzyńskiego, na prawach macierzyńskiego, rodzicielskiego i ojcowskiego.

Czy to oznacza, że pracownicy składający wnioski o udzieleniu tych urlopów nie korzystają ze szczególnej ochrony trwałości stosunku pracy? Wychodzi na to, że nie.

Zwrócił na to uwagę Sąd Najwyższy w opublikowanym na swojej stronie internetowej dokumencie pod nazwą „Uwagi o stwierdzonych nieprawidłowościach i lukach w prawie w 2016 r."

Na bakier z polityką prorodzinną

Jest to sytuacja o tyle niewytłumaczalna, iż dokonywane w ostatnich latach zmiany w uprawnieniach związanych z rodzicielstwem miały doprowadzić do nowej jakości w tej sferze, w szczególności stabilizować zatrudnienie wtedy, gdy ta wartość jest najważniejsza.

Oczywiście można wypełniać tę lukę wykładnią systemową i rozciągać ochronę na wszystkie urlopy związane z rodzicielstwem. Jednak dokąd dojdziemy w ten sposób?

Nadzieja w sądach

W dotychczasowym orzecznictwie sądowym i doktrynie niemal zgodnie podkreślano, że wykładnia przepisów przewidujących szczególną ochronę trwałości stosunku pracy (a tych przypadków jest w naszym prawie ponad 50) powinna być ścisła, wręcz literalna. W końcu chodzi o kosztowny przywilej. Nie tylko w wymiarze ekonomicznym, ale brzemienny w możliwe negatywne skutki dla innych, niepodlegających szczególnej ochronie pracowników.

Trudno pojąć, czym kierował się ustawodawca, uprzywilejowując wyłącznie pracowników składających wnioski o udzielenie urlopu wychowawczego lub o obniżenie wymiaru czasu pracy.

Zapewne wytłumaczenie jest proste. Pośpiech, przeoczenie.

Najpewniej znowu przyjdzie naprawiać błędy ustawodawcy w drodze „twórczej" wykładni. Takiej należy spodziewać się w sądach.

—Grzegorz Orłowski

Zdaniem autora

Grzegorz Orłowski, radca prawny w sp. z o.o. Orłowski Patulski Walczak

Granice wykładni prawa ulegają systematycznemu rozszerzaniu. Tzw. prounijna wykładnia prawa pracy jest tego najlepszym przykładem. „Sądowe prawo pracy", którego powstanie i rozkwit przed laty wieścił w jednym ze swoich wystąpień prof. Andrzej Stelmachowski, już dawno stało się faktem. A więc pracownicy składający wnioski o urlopy macierzyńskie, rodzicielskie i ojcowskie – nie martwcie się – będziecie chronieni. A że nie ma ku temu żadnej podstawy prawnej? Drobiazg. Wam się ta ochrona po prostu słusznie należy, a więc najpewniej znajdzie się jakaś „słuszna" wykładnia.

Uprawnienia związane z rodzicielstwem obejmują m.in. okresowe zakazy bądź ograniczenia możliwości wypowiedzenia lub rozwiązania umowy o pracę. Z takiej ochrony korzysta m.in. pracownik, który złożył wniosek o udzielenie urlopu wychowawczego lub o udzielenie jego zamiennika – obniżenia wymiaru czasu pracy (art. 1868 § 1 kodeksu pracy). W przypadku, gdy pracownik złoży taki wniosek wcześniej niż na 21 dni przed rozpoczęciem korzystania z urlopu wychowawczego lub obniżonego wymiaru czasu pracy, zakaz ten zaczyna obowiązywać 21 przed rozpoczęciem korzystania z tych uprawnień (art. 1868 § 3 k.p.).

Pozostało 82% artykułu
2 / 3
artykułów
Czytaj dalej. Subskrybuj
Sądy i trybunały
Łukasz Piebiak wraca do sądu. Afera hejterska nadal nierozliczona
Praca, Emerytury i renty
Czy każdy górnik może mieć górniczą emeryturę? Ważny wyrok SN
Prawo karne
Kłopoty żony Macieja Wąsika. "To represje"
Sądy i trybunały
Czy frankowicze doczekają się uchwały Sądu Najwyższego?
Materiał Promocyjny
Jak kupić oszczędnościowe obligacje skarbowe? Sposobów jest kilka
Sądy i trybunały
Rośnie lawina skarg kasacyjnych do Naczelnego Sądu Administracyjnego