Rozmowa: Nieśmiertelnik musi wiele znieść

Rozmowa z Tomaszem Krzemińskim, grawerem, kolekcjonerem nieśmiertelników.

Aktualizacja: 26.10.2016 20:40 Publikacja: 26.10.2016 19:59

Rz: MON zmienia tzw. nieśmiertelniki, na podstawie których identyfikuje się ciała zmarłych żołnierzy. Nowe nawiązywać będą do przedwojennego wzoru: znajdą się na nich dane żołnierza łącznie z jego wyznaniem.

Tomasz Krzemiński: Każdy kraj powinien mieć własny wzór, a do tej pory, niestety, kopiowaliśmy nieśmiertelniki z innych armii: wcześniej radzieckiej, a ostatnio amerykańskiej. Dobrze, że wracamy do polskiej, przedwojennej tradycji.

Czym się ona różni od innych?

Amerykańskie i brytyjskie nieśmiertelniki składają się z dwóch blaszek. Po śmierci jedną się zabiera do ewidencji, a z drugą żołnierz jest chowany. U nas to była i znowu będzie jedna blaszka, którą po śmierci przełamuje się na pół. Od 1931 roku mieliśmy okrągłe nieśmiertelniki. Przyznam, że ze wszystkich nieśmiertelników najbardziej podoba mi się właśnie ten nasz przedwojenny wzór. Co więcej, ja takie nieśmiertelniki robię na zamówienie już od 2007 r.

Kto u pana je kupuje?

Czasem cywile, którzy chcą mieć taką pamiątkę, ale zamawiają je także żołnierze, którym widocznie dzisiejsze oficjalne nieśmiertelniki nie wystarczają. Ja robię je ze stali kwasoodpornej i graweruję mechanicznie, a nie laserowo, co oczywiście więcej kosztuje, ale efekt jest na pewno bardziej trwały. Zresztą jeśli Ministerstwo Obrony Narodowej chce, by sama blacha wytrzymała bardzo wysokie temperatury, to powinno także pomyśleć o tym, by wytrzymały je również wygrawerowane na nich dane...

Rz: MON zmienia tzw. nieśmiertelniki, na podstawie których identyfikuje się ciała zmarłych żołnierzy. Nowe nawiązywać będą do przedwojennego wzoru: znajdą się na nich dane żołnierza łącznie z jego wyznaniem.

Tomasz Krzemiński: Każdy kraj powinien mieć własny wzór, a do tej pory, niestety, kopiowaliśmy nieśmiertelniki z innych armii: wcześniej radzieckiej, a ostatnio amerykańskiej. Dobrze, że wracamy do polskiej, przedwojennej tradycji.

2 / 3
artykułów
Czytaj dalej. Subskrybuj
Historia
Pomogliśmy im odejść z honorem. Powstanie w getcie warszawskim
Historia
Jan Karski: nietypowy polski bohater
Historia
Yasukuni: świątynia sprawców i ofiar
Historia
„Paszporty życia”. Dyplomatyczna szansa na przetrwanie Holokaustu
Materiał Promocyjny
Jak kupić oszczędnościowe obligacje skarbowe? Sposobów jest kilka
Historia
Przemyt i handel, czyli jak Polacy radzili sobie z niedoborami w PRL