Tajemnice obławy augustowskiej

Prokuratura IPN analizuje materiały opublikowane na stronie rosyjskiego resortu obrony na temat obławy augustowskiej.

Publikacja: 17.10.2017 19:12

fot. Radosław Drożdżewski

fot. Radosław Drożdżewski

Foto: Creative Commons Attribution 2.0 Generic

Historyk wojskowości ma wydać opinię na temat rosyjskich dokumentów opublikowanych w sieci na temat zbrodni na żołnierzach podziemia niepodległościowego dokonanych latem 1945 r.

Jak nas informuje prokurator z białostockiego oddziału IPN Dariusz Olszewski „ma wypowiedzieć się, czy zamieszczone na stronach internetowych rosyjskie dokumenty, dotyczące obławy augustowskiej są autentyczne". Po jej otrzymaniu prokurator zdecyduje, czy przygotuje wniosek o międzynarodową pomoc prawną do Federacji Rosyjskiej.

Chodzi o śledztwo dotyczące aresztowania i zabójstwa latem 1945 roku na Suwalszczyźnie w tzw. obławie augustowskiej około 600 Polaków. Do dzisiaj wiadomo tylko tyle, że decyzją sowieckiej bezpieki zostali zamordowani. Niedawno pojawiły się dowody wskazujące na udział w obławie 50. Armii III Frontu Białoruskiego. Historycy IPN na stronach internetowych Ministerstwa Obrony Rosji odnaleźli kilka tysięcy dokumentów opisujących przebieg obławy. Znalazły się w nich dane o konkretnych dowódcach i żołnierzach. Jest też plan akcji przeciwko żołnierzom podziemia niepodległościowego. W działaniach wzięło udział ok. 40 tys. wojskowych. „Operacja przeczesywania lasów" (tak obławę określali Sowieci), skierowana przeciwko AK, a także podziemiu litewskiemu, objęła teren o powierzchni blisko 3,5 tys. km kw. Z jednego z dokumentów wynika, że zatrzymano wtedy 611 osób.

Prokurator IPN stara się znaleźć miejsce pochówku ofiar, m.in. na podstawie analizy zdjęć lotniczych. Z zebranych przez niego relacji wynika, że ofiary mogły zostać pochowane w pasie przygranicznym w okolicach jeziora Szlamy. Dziś jest to ścisła strefa przygraniczna, do której od strony białoruskiej nadal nie ma dostępu. Jak wynika z relacji świadków, latem 1945 r. w budynkach dawnej stanicy KOP w Kaletach stacjonowały jednostki sowieckie. Zagadkowe jest to, że już po wojnie o niewielki cypel przy tym jeziorze zostało powiększone terytorium sowieckiej Białoruskiej Republiki. Zeznania świadków wskazują jako jedno z możliwych miejsc przeprowadzenia egzekucji okolice dawnej leśniczówki Giedź przy drodze Rygol–Kalety.

W wyjaśnieniu tej zbrodni IPN wspiera polski MSZ. Z informacji, które uzyskaliśmy w ministerstwie, wynika, że „kwestia wyjaśnienia okoliczności zbrodni popełnionych podczas obławy augustowskiej, a także miejsc pochówku jej ofiar znajdują się w stałej agendzie kontaktów politycznych MSZ w relacjach z Białorusią".

Resort przypomina, że w lipcu 2016 r. z wnioskiem do strony białoruskiej o wsparcie w poszukiwaniu dokumentów dotyczących obławy wystąpiła Ambasada RP w Mińsku. „W odpowiedzi dyrekcja Państwowego Archiwum Białorusi zaprzeczyła, by była w posiadaniu materiałów dokumentalnych w tej sprawie" – informuje MSZ.

W grudniu 2016 r. odbyło się na ten temat spotkanie z udziałem przedstawiciela IPN i przedstawicieli polskiej dyplomacji z białoruskimi urzędnikami. A w lutym tego roku miała miejsce kwerenda w archiwach białoruskich w Grodnie z udziałem przedstawiciela IPN. Na razie jednak efekty tych działań nie czynią przełomu w wyjaśnieniu zbrodni. ©?

—Marek Kozubal

Historyk wojskowości ma wydać opinię na temat rosyjskich dokumentów opublikowanych w sieci na temat zbrodni na żołnierzach podziemia niepodległościowego dokonanych latem 1945 r.

Jak nas informuje prokurator z białostockiego oddziału IPN Dariusz Olszewski „ma wypowiedzieć się, czy zamieszczone na stronach internetowych rosyjskie dokumenty, dotyczące obławy augustowskiej są autentyczne". Po jej otrzymaniu prokurator zdecyduje, czy przygotuje wniosek o międzynarodową pomoc prawną do Federacji Rosyjskiej.

Pozostało 86% artykułu
2 / 3
artykułów
Czytaj dalej. Subskrybuj
Historia
Pomogliśmy im odejść z honorem. Powstanie w getcie warszawskim
Historia
Jan Karski: nietypowy polski bohater
Historia
Yasukuni: świątynia sprawców i ofiar
Historia
„Paszporty życia”. Dyplomatyczna szansa na przetrwanie Holokaustu
Historia
Naruszony spokój faraonów. Jak plądrowano grobowce w Egipcie