Firmy zapłacą za energetyczne audyty

Jednym z ważniejszych obowiązków nałożonych na przedsiębiorców przez obowiązującą od początku października ustawę o efektywności energetycznej jest nakaz wykonania audytu energetycznego.

Publikacja: 30.12.2016 01:00

Firmy zapłacą za energetyczne audyty

Foto: 123RF

Uchwalona 20 maja 2016 r. nowa ustawa o efektywności energetycznej weszła w życie 1 października 2016 r. zastępując dotychczasowe regulacje w tym zakresie. Nowe przepisy regulują cztery obszary, tj.:

- zasady opracowywania krajowego planu działań dotyczącego efektywności energetycznej;

- zadania jednostek sektora publicznego w zakresie efektywności energetycznej;

- zasady realizacji obowiązku uzyskania oszczędności energii przez tzw. podmioty zobowiązane, czyli spółki energetyczne oraz określone rodzaje odbiorców końcowych;

- zasady przeprowadzania audytu energetycznego przez duże przedsiębiorstwa niezależnie od branży. Nas dziś interesuje przede wszystkim ta ostatnia kwestia, istotna z punktu widzenia dużych przedsiębiorców.

Kluczowa analiza

Ustawa o efektywności energetycznej nakłada obowiązek wykonywania okresowego audytu energetycznego w dużych przedsiębiorstwach. Audyt ma na celu wskazanie możliwych do uzyskania w przedsiębiorstwie oszczędności energii. W myśl art. 37 ustawy audyty energetyczne opierają się na następujących wytycznych:

- audyt należy przeprowadzać na podstawie aktualnych, reprezentatywnych, mierzonych i możliwych do zidentyfikowania danych dotyczących zużycia energii oraz, w przypadku energii elektrycznej, zapotrzebowania na moc;

- zawiera szczegółowy przegląd zużycia energii w budynkach lub zespołach budynków, w instalacjach przemysłowych oraz w transporcie, odpowiadających łącznie za co najmniej 90% całkowitego zużycia energii przez to przedsiębiorstwo;

- powinien opierać się, o ile to możliwe, na analizie kosztowej cyklu życia budynku lub zespołu budynków oraz instalacji przemysłowych, a nie na okresie zwrotu nakładów, tak aby uwzględnić oszczędności energii w dłuższym okresie, wartości rezydualne inwestycji długoterminowych oraz stopy dyskonta.

Obowiązki dla dużych

Do jego zlecenia lub przeprowadzenia jest zobowiązany każdy przedsiębiorca, określony w ustawie o swobodzie działalności gospodarczej, z wyjątkiem mikro, małego i średniego przedsiębiorcy. Obowiązek obejmuje zatem wszystkie duże firmy niezależnie od branży i zużycia energii elektrycznej, ciepła lub gazu ziemnego.

Obowiązku przeprowadzania audytu nie mają ponadto firmy posiadające: system zarzadzania energią określony w Polskiej Normie dotyczącej systemów zarzadzania energią, wymagań i zaleceń użytkowania lub system zarzadzania środowiskowego, o którym mowa w rozporządzeniu Parlamentu Europejskiego i Rady w sprawie dobrowolnego udziału organizacji w systemie ekozarzadzania i audytu we Wspólnocie, pod warunkiem jednak, że w ramach tych systemów przeprowadzono audyt energetyczny.

Jak z tego wynika, krąg podmiotów podlegających temu obowiązkowi jest bardzo szeroki – są to bowiem wszyscy duzi przedsiębiorcy.

Kontrola raz na 4 lata

Audyt energetyczny powinien być przeprowadzony raz na 4 lata albo przez podmiot niezależny od audytowanego przedsiębiorcy, posiadający wiedzę oraz doświadczenie zawodowe w przeprowadzaniu tego rodzaju audytu, albo przez eksperta audytowanego przedsiębiorcy, jeżeli nie jest on bezpośrednio zaangażowany w audytowaną działalność tego przedsiębiorcy.

Sam audyt przeprowadza się na podstawie aktualnych, reprezentatywnych, mierzonych i możliwych do zidentyfikowania danych dotyczących zużycia energii oraz, w przypadku energii elektrycznej, zapotrzebowania na moc.

Ważny cykl życia

Audyt powinien zawierać szczegółowy przegląd zużycia energii w budynkach lub zespołach budynków, w instalacjach przemysłowych oraz w transporcie, odpowiadających łącznie za co najmniej 90 proc. całkowitego zużycia energii przez to przedsiębiorstwo. Powinien być przy tym – o ile jest to możliwe - oparty na analizie kosztowej cyklu życia budynku lub zespołu budynków oraz instalacji przemysłowych, a nie na okresie zwrotu nakładów, tak aby uwzględnić oszczędności energii w dłuższym okresie, wartości rezydualne inwestycji długoterminowych oraz stopy dyskonta.

Objęte audytem dane przedsiębiorca musi przechowywać przez 5 lat, tak by możliwa była kontrola, do przeprowadzania której uprawniony jest prezes URE (lub upoważniony przez niego w trybie przewidzianym w nowej ustawie podmiot).

O przeprowadzonym audycie energetycznym przedsiębiorca ma obowiązek zawiadomić prezesa URE w terminie 30 dni od dnia jego przeprowadzenia. Do zawiadomienia należy dołączyć informację o możliwych do uzyskania oszczędnościach energii wynikających z przeprowadzonego audytu energetycznego przedsiębiorstwa.

Szczegółowy zakres informacji, które powinny znaleźć się w dokumencie z audytu energetycznego zależy od konkretnego celu jego przeprowadzenia (np. art. 25 ustawy). Oprócz danych podmiotu jest to karta audytu efektywności energetycznej sporządzona zgodnie z określonym wzorem, oznaczenie przedsięwzięcia lub przedsięwzięć? tego samego rodzaju służących poprawie efektywności energetycznej oraz miejsca ich lokalizacji, a także ocena stanu technicznego obiektu, urządzenia technicznego lub instalacji. I wreszcie element ostatni to analiza zużycia energii oraz planowanych do uzyskania oszczędności energii z niezakończonych inwestycji służących poprawie efektywności energetycznej, a w przypadku zakończenia takich inwestycji, także analiza uzyskanych efektów, w tym w szczególności określenie osiągniętej oszczędności energii.

Będą kary

Ustawa przewiduje, że ten kto nie przeprowadza audytu energetycznego przedsiębiorstwa podlega karze pieniężnej. Karę nakłada w formie decyzji prezes URE. Przy czym kara ta w przypadku nie wykonania audytu może wynieść nawet 5 proc. przychodu ukaranego przedsiębiorcy, osiągniętego w poprzednim roku podatkowym. Jeżeli zatem np. przedsiębiorca w 2016 roku uzyskał 20 mln zł przychodu, może zapłacić za niewykonanie audytu nawet 1 mln zł.

Teoretycznie ustalając wysokość kary prezes URE powinien ocenić zakres naruszenia i w przypadku, gdy jest on znikomy może nawet odstąpić od wymierzenia kary. Aby tak się jednak stało audyt, mimo że nieprzeprowadzony w terminie, musiałby zostać wykonany zanim o jego braku dowiedział się prezes URE.

Sama kara powinna być uiszczona w terminie 14 dni od dnia, w którym decyzja o jej nałożeniu stała się prawomocna. Ściąganie kar odbywa się przy tym w trybie określonym przepisami Ordynacji podatkowej.

—Wojciech Sztuba

Zdaniem autora

Wojciech Sztuba, doradca podatkowy, partner zarządzający, TPA Poland (dawniej TPA Horwath)

Nowa ustawa o efektywności energetycznej stanowi wyraz posunięć dyrektywnych Komisji Europejskiej zmierzających do wzmocnienia drugiego filaru działań redukujących globalną emisję gazów cieplarnianych. Pierwszą stanowią inwestycje w niskoemisyjne technologie generacji energii, czyli głównie OZE. Ta druga zaś polega na zapobieganiu nadmiernemu wzrostowi zużycia energii poprzez podnoszenie efektywności energetycznej konsumentów. Na dużych przedsiębiorców – w porównaniu z podmiotami powiązanymi czy jednostkami sektora publicznego – nałożono na razie stosunkowo skromne obowiązki. Audyty energetyczne firm posłużą głównie zmapowaniu przez regulatora skali nieefektywności konsumpcji energii. Przy pomocy tej wiedzy powinien on lepiej zarządzać realizacją krajowego planu działań, np. poprzez współdziałanie z podmiotami powiązanymi w realizacji ich obowiązków w zakresie zwiększania efektywności energetycznej dużych przedsiębiorstw będących ich odbiorcami końcowymi.

Uchwalona 20 maja 2016 r. nowa ustawa o efektywności energetycznej weszła w życie 1 października 2016 r. zastępując dotychczasowe regulacje w tym zakresie. Nowe przepisy regulują cztery obszary, tj.:

- zasady opracowywania krajowego planu działań dotyczącego efektywności energetycznej;

Pozostało 96% artykułu
2 / 3
artykułów
Czytaj dalej. Kup teraz
Prawo karne
Przeszukanie u posła Mejzy. Policja znalazła nieujawniony gabinet
Prawo dla Ciebie
Nowe prawo dla dronów: znikają loty "rekreacyjne i sportowe"
Edukacja i wychowanie
Afera w Collegium Humanum. Wykładowca: w Polsce nie ma drugiej takiej „drukarni”
Edukacja i wychowanie
Rozporządzenie o likwidacji zadań domowych niezgodne z Konstytucją?
Praca, Emerytury i renty
Są nowe tablice GUS o długości trwania życia. Emerytury będą niższe