Business Centre Club przeanalizował projekt nowelizacji Kodeksu postępowania cywilnego przygotowany przez Ministerstwo Sprawiedliwości.
Jak czytamy w wydanym stanowisku, pomimo aprobaty wobec wszelkich działań o charakterze legislacyjnym zmierzających do zwiększenia sprawności działania sądownictwa powszechnego w zakresie rozpoznawania spraw gospodarczych oraz zgody z projektodawcą co do problemów wymagających rozwiązania, z rezerwą podejść należy do prezentowanego stanowiska, iż „występuje pilna konieczność przemodelowania kształtu procesu cywilnego".
- Gros problemów w aktualnym sposobie rozpatrywania spraw w postępowaniu cywilnym, w tym także spraw gospodarczych, nie wynika z wadliwości instytucji prawnych prawa cywilnego procesowego czy też niewystarczalności regulacji prawnej w tym zakresie, a związanych jest z kwestiami o charakterze organizacyjnym – wskazuje Business Centre Club.
BCC zwraca uwagę, że z punktu widzenia przedsiębiorcy kluczową zmianą jest postępowanie odrębne w sprawach gospodarczych (istniejące w systemie prawa do 2012 r.). - Jakkolwiek projektowane rozwiązania w zakresie postępowania w sprawach gospodarczych nie są tożsame do rozwiązań istniejących uprzednio i wprowadzają nowe, niejednokrotnie ciekawe instytucje procesowe, prowadzić mogą one do zwiększonej formalizacji procesu cywilnego w sprawie gospodarczej, co nie pozwoli na uproszczenie i uelastycznienie procesu oraz zwiększenia stopnia przystępności i „przyjazności" dla przedsiębiorców sądów orzekających w sprawach gospodarczych – przestrzega BCC.
Zdaniem autorów stanowiska, niektóre projektowane rozwiązania – w tym m.in. doręczanie pouczeń, surowsze zasady prekluzji dowodowej, możliwość wyłączenia stosowania przepisów o postępowaniu w sprawach gospodarczych na wniosek części przedsiębiorców w zależności od ich cech podmiotowych – niosą za sobą określone, niejednokrotnie istotne, ryzyka procesowe, które mogą negatywnie wpłynąć na dochodzenie przez przedsiębiorców roszczeń na drodze postępowania cywilnego oraz mogą nie zapewnić realizacji celów stawianych przed nowelizacją przez projektodawcę. BCC zwraca także uwagę, że nowelizacja zakłada również podwyższenie opłat sądowych, stanowiących warunek uzyskania ochrony prawnej przed sądem, wnoszonych na rachunek sądu i koniecznych ostatecznie do poniesienia przez strony procesu (w całości przez jedną z nich bądź zgodnie z zasadami częściowego rozdzielenia). - Projektowany wzrost opłat w przypadku największych spraw gospodarczych wyniesie nawet 400%, w przypadku średnich spraw gospodarczych, np. na kwotę 4 mln złotych – wyniesie 100% (ze 100 tys. zł do 200 tys. zł), bardziej kosztochłonne będzie również dochodzenie drobnych roszczeń (w tym zakresie zniesione miałyby zostać m.in. obniżone opłaty obowiązujące w postępowaniu uproszczonym) – wskazuje BCC. -Znacząco wyższe koszty przewidziane zostały w projekcie m.in. od wniosku o zawezwanie do próby ugodowej czy od wniosku o udzielenie zabezpieczenia roszczenia pieniężnego składanego przed wytoczeniem powództwa – dodaje.