Kodeks postępowania cywilnego, art. 7781, umożliwia wierzycielowi dysponującemu wyrokiem wobec spółki uzyskać tzw. klauzulę wykonalności także przeciwko wspólnikowi tej spółki, co następuje w bardzo uproszczonym postępowaniu, często niemal od ręki.
Sprawę przed Trybunałem Konstytucyjnym wywołała Agnieszka Z., wspólniczka spółki jawnej, przekształconej w spółkę komandytowo-akcyjną, w której nie była już wspólnikiem, gdyż sprzedała akcje. Dopiero po tych zmianach do sądu wpłynął pozew innej spółki o zapłatę, sąd wydał nakaz zapłaty, który uprawomocnił się i został opatrzony ową klauzulą także wobec skarżącej, która o sprawie dowiedziała się dopiero od komornika.
Sąd okręgowy oddalił jej zażalenie, wskazując, że nadanie klauzuli na podstawie art. 7781 k.p.c. dotyczy nie tylko wspólników w chwili jej nadawania, ale także byłych, jeśli dochodzony dług powstał przed ich wystąpieniem ze spółki.
Stąd jej skarga do TK. Sejm i prokurator generalny zajęli przeciwne stanowiska: Sejm, że zaskarżona regulacja jest konstytucyjna, a prokuratura, że niekonstytucyjna.
Trybunał przychylił się do stanowiska skarżącej i prokuratora. Wskazał, że zastosowana procedura pozbawia byłego wspólnika dostępu do sądu, bo nie uczestniczył w postępowaniu rozpoznawczym, w którym zapadł nakaz zapłaty. Na etapie postępowania egzekucyjnego nie da się już tego nadrobić.
