Dotacje i pożyczki dla zakładających własne firmy

O bezzwrotne granty najłatwiej starać się osobom, którym jest najtrudniej na rynku pracy, np. starszym, o niskich kwalifikacjach lub niepełnosprawnym, chociaż w grupie tej znajdują się także kobiety. Łatwiejsze może być zdobycie pożyczki, chociaż i tutaj czasami trzeba mieć przynajmniej teoretycznie status osoby bezrobotnej.

Publikacja: 23.09.2016 05:50

Dotacje i pożyczki dla zakładających własne firmy

Foto: 123RF

Wzorem poprzednich lat, kiedy to wydawane były środki unijne tzw. perspektywy 2007-2013, tak i na okres 2014-2020 część pieniędzy zarezerwowano na wspieranie samozatrudnienia i rozwój przedsiębiorczości. Jest to pula środków, która ma służyć realizacji szkoleń i usług doradczych wspierających osoby planujące przejść na własny rachunek oraz wykorzystywana także na przyznawanie bezzwrotnych dotacji lub preferencyjnych pożyczek.

Jak zostały podzielone te środki oraz gdzie i w jaki sposób ich szukać? Jednym z istotnych kryteriów podziału jest wiek osoby, która szuka wsparcia. Osoby młode, tj. w wieku 18–29 lat mogą je znaleźć dzięki działaniom realizowanym w programie „Wiedza, edukacja, rozwój". Natomiast osoby, które ukończyły 30 rok życia powinny wykorzystać środki programów regionalnych (wojewódzkich).

Dla młodych

Studiując szczegółowy opis programu „WER" można trafić na działanie 1.1 „Wsparcie osób młodych pozostających bez pracy na regionalnym rynku pracy – projekty pozakonkursowe" oraz 1.2 „Wsparcie osób młodych pozostających bez pracy na regionalnym rynku pracy – projekty konkursowe".

Różnica generalnie jest taka, że w pierwszym z nich wszystkie przewidziane przedsięwzięcia mające wspierać młode osoby (szkolenie, doradztwo, staże, praktyki, ale i przyznawanie wsparcia finansowego na potrzeby zakładania nowych firm) są prowadzone przez powiatowe urzędy pracy. W drugim właściwe instytucje (zwykle wojewódzkie urzędy pracy) ogłaszają konkursy, w których o środki z tego działania mogą ubiegać się:

- publiczne służby zatrudnienia,

- Ochotnicze Hufce Pracy,

- agencje zatrudnienia,

- instytucje szkoleniowe,

- instytucje dialogu społecznego,

- instytucje partnerstwa lokalnego.

Zwycięzcy takich konkursów mają realizować projekty na rzecz osób młodych.

W pierwszym przypadku, czyli działań realizowanych wyłącznie przez powiatowe urzędy pracy (finansowanie z działania 1.1) grupę docelową stanowią osoby w wieku 18–29 lat, pozostające bez pracy, zarejestrowane w PUP jako bezrobotne (dla których został ustalony I lub II profil pomocy), które nie uczestniczą w kształceniu i szkoleniu. W drugim, czyli projektów realizowanych przez podmioty, które wygrały konkurs, grupą docelową są osoby młode w wieku 15–29 lat, pozostające bez pracy i nie uczestniczące w kształceniu i szkoleniu, w tym w szczególności osoby niezarejestrowane w urzędach pracy (z wyłączeniem grupy wymienionej w działaniu 1.3.1 – tryb konkursowy).

Nie wchodząc w szczegóły, projekty jakie mogą realizować wskazane instytucje mają przyczynić się do poprawy sytuacji osób młodych na rynku pracy poprzez organizację szkoleń, kursów, praktyk, staży, subsydiowanie zatrudnienia. Przy tym wszystkie takie działania powinny opierać się na indywidualnym podejściu do młodych osób z uwzględnieniem ich kompetencji, potrzeb, oczekiwań i możliwości, w tym np. etapu, na którym zakończyli naukę.

Jednym z działań, które może być podejmowane (tzw. typ projektu) jest stosowanie instrumentów i usług rynku pracy służących rozwojowi przedsiębiorczości i samozatrudnienia. W praktyce należy to odczytać jako możliwość wsparcia osób młodych w zakładaniu i prowadzeniu własnej działalności gospodarczej poprzez udzielenie pomocy bezzwrotnej (dotacji) na utworzenie przedsiębiorstwa oraz doradztwo i szkolenia umożliwiające uzyskanie wiedzy i umiejętności niezbędnych do podjęcia i prowadzenia działalności gospodarczej, a także wsparcie pomostowe.

Zarówno w działaniu 1.1 jak i 1.2 organizowane były już nabory wniosków. Osoby, które spełniają opisane kryteria (przede wszystkim wieku) powinny szukać wsparcia we właściwym dla siebie województwie (powiecie). Wystarczy w tym celu:

- wejść na stronę www.power.gov.pl (zakładka zobacz ogłoszenia i wyniki naborów wniosków) i samodzielnie wyszukać listy zwycięskich i realizowanych projektów (dla działań 1.1 oraz 1.2),

- odwiedzić stronę wojewódzkiego urzędu pracy i szukać informacji o wynikach konkursów (lub wyboru projektów dla trybów pozakonkursowych) dla działań 1.1 oraz 1.2 programu „Wiedza, edukacja, rozwój",

- wejść na stronę lub odwiedzić osobiście powiatowy urząd pracy i poszukać informacji o przedsięwzięciach i programach współfinansowanych z działań 1.1 lub 1.2.

Różnice i podobieństwa

W przypadku programów regionalnych nie da się wskazać jednego konkretnego działania, co wynika z różnorodności programów. Po prostu każde województwo samodzielnie go przygotowywało i stąd kolejność i nazwy tzw. osi (części) tych programów oraz działań są inne. Nie zmienia to faktu, że wszędzie można znaleźć dotacje i/lub instrumenty finansowe (pożyczki, poręczenia) na zakładanie nowych firm.

Przykładowo w programie województwa lubelskiego takie wsparcie kryje się w działaniu o numerze 9.3 „Rozwój przedsiębiorczości", łódzkiego 8.3 „Wsparcie przedsiębiorczości", a małopolskiego 8.3 „Wsparcie na zakładanie działalności gospodarczej", przy czym to ostatnie podzielone jest na dwie części 8.3.1 „Wsparcie na zakładanie działalności gospodarczej w formie dotacji" oraz 8.3.2 „Wsparcie na zakładanie działalności gospodarczej w formie instrumentów zwrotnych".

Pomimo różnic w nazewnictwie tym, co łączy działania programów regionalnych jest to, że są skierowane do osób, które ukończyły 30 lat (od dnia 30 urodzin) i dodatkowo takich, które są w trudnej sytuacji na rynku pracy. W przypadku projektów z zakresu wsparcia bezzwrotnego są to osoby bezrobotne i bierne zawodowo należące co najmniej do jednej z poniższych grup:

- osoby powyżej 50 roku życia,

- kobiety,

- osoby niepełnosprawne,

- osoby długotrwale bezrobotne,

- osoby o niskich kwalifikacjach.

Natomiast w przypadku projektów z zakresu instrumentów finansowych (pożyczki, poręczenia) chodzi o osoby bezrobotne i bierne zawodowo, przy czym znów na preferencje mogą liczyć osoby:

- długotrwale bezrobotne,

- kobiety,

- niepełnosprawne,

- powyżej 50 roku życia.

Podsumowując, w szczególności tam, gdzie mowa jest o bezzwrotnym wsparciu (dotacjach, grantach) na zakładanie firm, kandydat na przedsiębiorcę musi należeć do jednej z wymienionych grup. Tam, gdzie mowa jest o zwrotnych instrumentach wsparcia (preferencyjne pożyczki) osoby, które spełniają te kryteria są zwykle traktowane w sposób preferencyjny, chociaż nie zawsze obligatoryjnie do jednej z wymienionych grup muszą należeć (chociaż zawsze muszą mieć skończone 30 lat).

Zasady wsparcia

Przeglądając szczegółowe opisy programów regionalnych można dojść do wniosku, że działania przewidujące wsparcie rozwoju przedsiębiorczości i samozatrudnienia obejmują:

- działania szkoleniowo-doradcze (w tym poradnictwo psychologiczne) dla osób planujących rozpoczęcie działalności gospodarczej,

- wsparcie w formie instrumentów finansowych na rozpoczęcie działalności (pożyczki, poręczenia),

- wsparcie w formie bezzwrotnych dotacji na rozpoczęcie działalności gospodarczej,

- wsparcie pomostowe dla osób, które rozpoczęły prowadzenie działalności gospodarczej w ramach danego projektu, obejmujące: usługi doradczo-szkoleniowe o charakterze specjalistycznym (indywidualne i grupowe) udzielane w okresie pierwszych 6–12 miesięcy prowadzenia działalności gospodarczej, usługi asystentury z wykorzystaniem mentoringu, wsparcie finansowe wypłacane miesięcznie w kwocie nie większej niż równowartość minimalnego wynagrodzenia za pracę przez okres od 6 do 12 miesięcy od dnia rozpoczęcia prowadzenia działalności.

Aby przystąpić do projektu należy zgłosić się do jego realizatora (beneficjenta działania – nie mylić z grupą docelową). I znów w zależności od województwa mogą to być powiatowe urzędy pracy i/lub inne instytucje, które startowały w konkursie o dotacje i udało im się wygrać. A mogą to być:

- fundacje,

- organizacje pracodawców,

- osoby prowadzące działalność gospodarczą,

- przedsiębiorcy,

- jednostki samorządu terytorialnego, ich związki i stowarzyszenia,

- jednostki organizacyjne samorządu,

- samorządy gospodarcze i zawodowe,

- stowarzyszenia i organizacje społeczne,

- szkoły lub placówki oświatowe,

- uczelnie wyższe,

- wspólnoty samorządowe,

- podmioty wdrażające instrumenty finansowe (banki, fundusze pożyczkowe, poręczeniowe).

Zadaniem takich podmiotów jest wybór uczestników i przejście z nimi procesu oceny kompetencji do prowadzenia biznesu, weryfikacji jego pomysłu a w przypadku pozytywnych ocen przeprowadzenia szkoleń wprowadzających w świat biznesu i ostatecznie przyznanie pomocy finansowej.

Przykłady projektów dających szansę na zdobycie dofinansowania

- powiatowy urząd pracy w Gdyni, projekt: „Aktywizacja osób młodych pozostających bez pracy w powiecie miasta Gdynia i miasta Sopot",

- powiatowy urząd pracy w Malborku „Aktywizacja osób młodych pozostających bez pracy w powiecie malborskim",

- powiatowy urząd pracy w Kartuzach „Aktywizacja osób młodych pozostających bez pracy w powiecie kartuskim",

- DGA S.A. „Wspieramy zatrudnienie w Wielkopolsce",

- Kompass Consulting Buczkowski Maciej „Postaw na siebie! Program wspierania przedsiębiorczości osób powyżej 29 lat pozostających bez pracy z Obszarów Strategicznej Interwencji Wielkopolski",

- Społeczna Szkoła Zarządzania i Handlu „Czas na biznes w Małopolsce zachodniej",

- Fundacja Rozwoju Nauki i Przedsiębiorczości „ABC przedsiębiorczości – szansa dla subregionu zachodniego Małopolski",

- Małopolska Agencja Rozwoju Regionalnego „Dobry Czas na Biznes – KOM".

Pomoc de minimis

W przypadku wystąpienia pomocy publicznej i pomocy de minimis zastosowanie mają:

- rozporządzenie Komisji nr 1407/2013 z dnia 18 grudnia 2013 r. w sprawie stosowania art. 107 i 108 traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej do pomocy de minimis (DzUrz UE nr L 352 z 24 grudnia 2013),

- rozporządzenie Komisji nr 651/2014 z dnia 17 czerwca 2014 r. uznające niektóre rodzaje pomocy za zgodne z rynkiem wewnętrznym w zastosowaniu art. 107 i 108 Traktatu (DzUrz UE nr L 187 z 26 czerwca 2014),

- rozporządzenie ministra infrastruktury i rozwoju z dnia 2 lipca 2015 r. w sprawie udzielania pomocy de minimis oraz pomocy publicznej w ramach programów operacyjnych finansowanych z Europejskiego Funduszu Społecznego na lata 2014–2020 (DzU z 2015r., poz. 1073).

Wzorem poprzednich lat, kiedy to wydawane były środki unijne tzw. perspektywy 2007-2013, tak i na okres 2014-2020 część pieniędzy zarezerwowano na wspieranie samozatrudnienia i rozwój przedsiębiorczości. Jest to pula środków, która ma służyć realizacji szkoleń i usług doradczych wspierających osoby planujące przejść na własny rachunek oraz wykorzystywana także na przyznawanie bezzwrotnych dotacji lub preferencyjnych pożyczek.

Jak zostały podzielone te środki oraz gdzie i w jaki sposób ich szukać? Jednym z istotnych kryteriów podziału jest wiek osoby, która szuka wsparcia. Osoby młode, tj. w wieku 18–29 lat mogą je znaleźć dzięki działaniom realizowanym w programie „Wiedza, edukacja, rozwój". Natomiast osoby, które ukończyły 30 rok życia powinny wykorzystać środki programów regionalnych (wojewódzkich).

Pozostało 92% artykułu
Nieruchomości
Trybunał: nabyli działkę bez zgody ministra, umowa nieważna
Materiał Promocyjny
Wykup samochodu z leasingu – co warto wiedzieć?
Praca, Emerytury i renty
Czy każdy górnik może mieć górniczą emeryturę? Ważny wyrok SN
Prawo karne
Kłopoty żony Macieja Wąsika. "To represje"
Sądy i trybunały
Czy frankowicze doczekają się uchwały Sądu Najwyższego?
Materiał Promocyjny
Jak kupić oszczędnościowe obligacje skarbowe? Sposobów jest kilka
Sądy i trybunały
Łukasz Piebiak wraca do sądu. Afera hejterska nadal nierozliczona