Przedsiębiorca jako wykonawca zamówienia publicznego jest obok zamawiającego jednym z głównych uczestników postępowania, od którego na podstawie odpłatnej umowy oraz w wyniku sformalizowanego postępowania zamawiający nabywa usługi, dostawy lub roboty budowlane.
W ustawie z 29 stycznia 2004 r. – Prawo zamówień publicznych (dalej: p.z.p.) przyjęto konstrukcję wykonawcy zamówienia publicznego umożliwiającą realizację umowy nie tylko dzięki własnym zasobom technicznym, gospodarczym lub potencjałowi kadrowemu. Ustawodawca uwzględnił, z uwagi na niekiedy bardziej złożony rynek dostaw lub usług, a w szczególności robót budowlanych, możliwość wspólnego ubiegania się o uzyskanie zamówienia publicznego. Intencja takiego uregulowania wzajemnych relacji wynika z sytuacji ekonomicznej małych lub średnich wykonawców, którzy, aby sprostać wymaganiom zamawiającego w zakresie doświadczenia, rzeczywistych możliwości finansowych i posiadanego sprzętu niezbędnego do realizacji zamówienia, wspólnie mogą się ubiegać o uzyskanie zamówienia.
Przedsiębiorca, czyli kto
W p.z.p. próżno szukać definicji przedsiębiorcy. Ustawodawca posługuje się bowiem definicją wykonawcy, którym „jest osoba fizyczna, osoba prawna albo jednostka organizacyjna nieposiadająca osobowości prawnej, która ubiega się o udzielenie zamówienia publicznego, złożyła ofertę lub zawarła umowę w sprawie zamówienia publicznego". Definicja ta koresponduje jednak ze znaną z kodeksu cywilnego definicją przedsiębiorcy. Art. 431 k.c. stanowi bowiem, że „przedsiębiorcą jest osoba fizyczna, osoba prawna i jednostka organizacyjna, o której mowa w art. 331 § 1, prowadząca we własnym imieniu działalność gospodarczą lub zawodową". Pośrednio zastosowanie w systemie zamówień publicznych definicji kodeksowej oparte jest na art. 14 p.z.p., który stanowi, że „do czynności podejmowanych przez zamawiającego i wykonawców w postępowaniu o udzielenie zamówienia stosuje się przepisy kodeksu cywilnego, jeżeli przepisy ustawy nie stanowią inaczej".
Biorąc pod uwagę wskazane, różniące się od siebie definicje, oczywiste jest, że wykonawca zamówienia publicznego będzie przedsiębiorcą w rozumieniu k.c., choćby ze względu na zakres warunków udziału w postępowaniu o udzielenie zamówienia publicznego, definiowanych w art. 22 p.z.p., przez dołączanie do oferty dokumentów wskazanych w rozporządzeniu prezesa Rady Ministrów w sprawie rodzajów dokumentów, jakich może żądać zamawiający od wykonawcy, oraz formy, w jakich te dokumenty mogą być składane na podstawie art. 25 ust. 2 p.z.p..
Ponadto z art. 24 ust. 1 p.z.p., wskazującym katalog wykonawców podlegających wykluczeniu z udziału w postępowaniu, wynika, że wykonawca w rozumieniu p.z.p. utożsamiony jest w przeważającej mierze z przedsiębiorcą działającym w różnych formach organizacyjnych, w tym spółkach prawa handlowego. Wskazać należy, że celem zamówień publicznych jest wybór w drodze przewidzianych prawem procedur wykonawcy dostaw, usług lub robót budowlanych, posiadających odpowiednią jakość, co jest możliwe do spełnienia jedynie w ramach profesjonalnej, zorganizowanej działalności.