Dotacje dla firm rozwijających technologie w sektorze elektroenergetycznym

Przedsiębiorcy będą mogli udoskonalać produkcję paneli słonecznych, turbin wiatrowych, baterii i innych urządzeń do magazynowania energii albo badać, jak w lepszy sposób wykorzystywać paliwa i surowce oraz składować i utylizować CO2. Na prowadzenie badań otrzymają 120 mln zł.

Publikacja: 01.09.2017 06:25

Dotacje dla firm rozwijających technologie w sektorze elektroenergetycznym

Foto: Fotolia.com

Narodowe Centrum Badań i Rozwoju jest instytucją współodpowiedzialną za realizację programu „Inteligentny rozwój", w tym części zatytułowanej „Sektorowe programy B+R" (działanie 1.2). O ile niemal cały program „IR" koncentruje się na wspieraniu projektów związanych z prowadzeniem badań i prac rozwojowych oraz wykorzystywaniem ich wyników w działalności gospodarczej, tak to konkretne działanie koncentruje się na rozwijaniu produktów lub technologii w wybranych sektorach. Stąd każdorazowo ogłaszany konkurs, a było ich już kilkanaście, jest kierowany do wybranej branży.

Ten ogłoszony obecnie, przez wymienioną na wstępie instytucję, odwołuje się do dokumentu (agendy badawczej) „Program Badawczy Sektora Elektroenergetycznego". Jest to już drugi konkurs skierowany do przedsiębiorców operujących w tej branży lub powiązanych z nią, w tym w szczególności do tych firm, które starają się rozwijać nowe produkty, usługi i technologie dla tego sektora. A biorąc pod uwagę wyzwania, jakie są związane m.in. z zanieczyszczeniem powietrza, potrzebą rozwijania energetyki opartej na odnawialnych źródłach energii (zobowiązania Polski), problematyką magazynowania energii, rozwijającą się e-mobilnością, na pewno jest tutaj dużo do zrobienia.

– Rosnące zapotrzebowanie na energię stawia przed branżą elektroenergetyczną szereg wyzwań, zwłaszcza w obszarze pozyskiwania energii z odnawialnych źródeł energii. Zależy nam, by stosowane w Polsce technologie i rozwiązania dawały użytkownikom jak najwięcej korzyści, a jednocześnie były jak najbardziej przyjazne dla środowiska naturalnego. W II konkursie PBSE inwestujemy 120 mln zł w nowatorskie projekty polskich firm. Ich realizacja pozwoli na produkcję i dystrybucję lepszej jakości, bezpiecznej energii, zarówno na potrzeby przemysłu, jak i gospodarstw domowych - zapowiada wiceminister nauki i szkolnictwa wyższego Piotr Dardziński. Natomiast prof. Aleksander Nawrat, zastępca dyrektora NCBR dodaje: W programie sektorowym PBSE wspieramy realizowane przez przedsiębiorstwa różnej wielkości projekty B+R w obszarach takich jak energetyka konwencjonalna, energetyka odnawialna, sieci elektroenergetyczne oraz nowe produkty i usługi. Ich realizacja przyniesie korzyści całej gospodarce, a poszczególne firmy będą mogły skuteczniej rywalizować na rynku międzynarodowym.

Cztery obszary

We wstępie do wspomnianego programu można przeczytać, że elektroenergetyka jest sektorem o ogromnym znaczeniu strategicznym dla całej polskiej gospodarki, jednym z kluczowych zarówno ze względu na bezpieczeństwo funkcjonowania krajowego przemysłu, jak i w dużej mierze decydującym o jego konkurencyjności. W nadchodzących latach sektor ten będzie musiał zmierzyć się z istotnymi wyzwaniami, które mogą zadecydować o jego pozycji konkurencyjnej na arenie międzynarodowej. Ze względu na fakt, iż jest to jeden z najistotniejszych sektorów krajowej gospodarki, powodzenie procesu transformacji oraz wykorzystanie szansy, jakie dają publiczne środki ukierunkowane na intensyfikację działalności badawczo – rozwojowej, staje się kwestią istotną dla całego polskiego społeczeństwa.

Biorąc pod uwagę wskazane wyzwania, ale także ogromne możliwości, program (poprzez zakwalifikowanie go do działania 1.2) pozwoli na prowadzenie badań w kluczowych dla sektora obszarach tematycznych takich jak:

- energetyka konwencjonalna,

- energetyka odnawialna,

- sieci elektroenergetyczne,

- nowe produkty i usługi.

Tylko dla firm

Z wnioskami o dofinansowanie zaplanowanych badań i prac rozwojowych mogą występować wyłącznie przedsiębiorcy oraz konsorcja, ale także złożone tylko z firm. Nie wyklucza to jednak współdziałania z wybranymi jednostkami badawczo-naukowymi. Zgodnie bowiem z regulaminem konkursu, przedsiębiorca może powierzyć realizację części prac B+R podwykonawcy. Wartość prac realizowanych na takiej zasadzie może wynieść maksymalnie:

- 60 proc. całkowitych kosztów kwalifikowanych badań przemysłowych i eksperymentalnych prac rozwojowych zaplanowanych w projekcie – w przypadku projektu realizowanego samodzielnie przez przedsiębiorcę,

- 50 proc. takich kosztów - w przypadku projektu realizowanego przez konsorcjum firm.

Jak już zostało podkreślone, zasadniczym celem działania jest udzielanie wsparcia na realizację projektów, które obejmują badania przemysłowe i eksperymentalne prace rozwojowe albo eksperymentalne prace rozwojowe w rozumieniu art. 2 pkt 85 i 86 rozporządzenia Komisji Europejskiej nr 651/2014 (projekt, w którym w ogóle nie przewidziano eksperymentalnych prac rozwojowych nie uzyska dofinansowania).

Jednak dodatkowo każde takie przedsięwzięcie może obejmować prace przedwdrożeniowe, będące działaniami przygotowawczymi do wdrożenia wyników badań w działalności gospodarczej, umożliwiające doprowadzenie rozwiązania będącego przedmiotem projektu do etapu, kiedy będzie można je skomercjalizować (w szczególności może to być opracowanie dokumentacji wdrożeniowej, usługi rzecznika patentowego, testy, certyfikacja, badania rynku). Trzeba tylko pamiętać, że wysokość kosztów kwalifikowanych przeznaczonych na realizację prac przedwdrożeniowych nie może przekroczyć 20 proc. kosztów kwalifikowanych całej inwestycji.

Dobry zespół

Wnioski o dofinansowanie podlegają ocenie formalnej i merytorycznej. Ta druga przewiduje kryteria dostępu (oceniane zerojedynkowo) oraz kryteria punktowane. Na kryteria dostępu składają się te, które oceniają:

- czy projekt obejmuje badania przemysłowe i prace rozwojowe albo prace rozwojowe,

- czy projekt wpisuje się w krajową inteligentną specjalizację,

- zgodność projektu z zakresem tematycznym konkursu (w opisywanym przypadku zgodność z agendą badawczą PBSE),

- czy własność intelektualna nie stanowi bariery dla wdrożenia rezultatów projektu,

- czy kadra zarządzająca oraz sposób zarządzania w projekcie umożliwiają jego prawidłową realizację.

Natomiast lista kryteriów punktowych jest następująca:

- zaplanowane prace B+R są adekwatne do osiągnięcia celu projektu, a ryzyka z nimi związane zostały zdefiniowane,

- zespół badawczy oraz zasoby techniczne wnioskodawcy zapewniają prawidłową realizację zaplanowanych w projekcie prac B+R,

- nowość rezultatów projektu,

- zapotrzebowanie rynkowe i opłacalność wdrożenia,

- wdrożenie rezultatów projektu planowane jest na terenie Polski.

Przykładowo „nowość rezultatów projektu" rozumiana jest w następujący sposób: w ramach konkursu mogą być dofinansowane wyłącznie projekty, których rezultat:

- stanowi innowację produktową lub procesową oraz

- charakteryzuje się nowością co najmniej w skali polskiego rynku, w kontekście posiadanych przez niego nowych cech, funkcjonalności, w porównaniu do rozwiązań dostępnych na rynku.

W przypadku innowacji produktowej – nowość rezultatów projektu (co najmniej w skali polskiego rynku) jest rozumiana jako znacząca zmiana, tzn. podczas oceny wniosku brane pod uwagę będą wskaźniki jakościowe i ilościowe, które odróżniają ten produkt od występujących na rynku wyrobów o podobnej funkcji podstawowej.

W przypadku innowacji procesowej – nowość rezultatów projektu rozumiana jest jako wprowadzenie zmian technologicznych. W trakcie oceny weryfikacji podlegać będzie, czy technologia wykorzystana w procesie stanowi nowość w skali polskiego rynku oraz czy mamy do czynienia ze znaczącą zmianą w zakresie technologii, urządzeń oraz/lub oprogramowania.

Dokonując oceny, eksperci będą mieli na względzie, iż priorytetem jest wspieranie powstania innowacyjnych produktów/technologii/usług, które nie są jeszcze dostępne na polskim rynku lub też takich, które są dostępne, ale oferują nowe, innowacyjne funkcjonalności co najmniej w skali polskiego rynku. Oceniany będzie poziom innowacyjności danego rozwiązania oraz jego znaczenie dla rozwoju danego przedsiębiorstwa, polskiej gospodarki, dla jej unowocześnienia i poprawy jej konkurencyjności na rynku międzynarodowym. W związku z tym eksperci dokonując oceny projektu w ramach przedmiotowego kryterium będą brali pod uwagę, czy proponowane innowacyjne rozwiązanie cechuje wystarczający stopień nowości czy też cechujące to rozwiązanie zmiany/cechy/nowe funkcjonalności są mało znaczące i nie zawierają w sobie wystarczającego stopnia nowości.

Na potrzeby oceny merytorycznej znajduje zastosowanie definicja innowacyjności określona w Podręczniku Oslo (OECD, 2005), zgodnie z którą:

- innowacja produktowa oznacza wprowadzenie na rynek przez dane przedsiębiorstwo nowego towaru lub usługi, lub znaczące ulepszenie oferowanych uprzednio towarów i usług w odniesieniu do ich charakterystyk lub przeznaczenia,

- innowacja procesowa oznacza wprowadzenie do praktyki w przedsiębiorstwie nowych albo znacząco ulepszonych metod produkcji lub dostawy.

Ocena dokonywana jest w skali od 0 do 5, przy czym liczba przyznanych punktów oznacza, że projekt spełnia dane kryterium w stopniu:

- 5 – doskonałym,

- 4 – bardzo dobrym,

- 3 – dobrym,

- 2 – przeciętnym,

- 1 – niskim,

- 0 – niedostatecznym.

Wymagany próg punktowy w ramach kryterium, warunkujący pozytywną ocenę projektu wynosi 3 pkt (nowość co najmniej w skali polskiego rynku). Maksymalna liczba punktów zostaje przyznana dla projektu, który charakteryzuje się nowością w skali globalnej. Projekt, którego rezultat nie stanowi innowacji produktowej lub procesowej otrzymuje 0 pkt.

W podobny sposób doprecyzowane są wszystkie pozostałe kryteria (także te formalne oraz merytoryczne - dostępu). Dokument, który je opisuje, a także regulamin konkursu, wykaz krajowych inteligentnych specjalizacji, wzory dokumentów oraz instrukcję przygotowania wniosku o dofinansowanie można znaleźć na stronie Narodowego Centrum Badań i Rozwoju.

masz pytanie, wyślij e-mail do autora: m.koltuniak@rp.pl

Zakres tematyczny konkursu

Zgodnie z agendą badawczą Programu Badawczego Sektora Elektroenergetycznego przedsiębiorcy mogą prowadzić badania w następujących obszarach:

- energetyka konwencjonalna (redukcja poziomu zanieczyszczeń, podniesienie trwałości, bezpieczeństwa, elastyczności i sprawności pracy bloków, wychwyt, składowanie i utylizacja dwutlenku węgla, paliwa, surowce i sorbenty, kogeneracja i trigeneracja, zagospodarowanie ubocznych produktów spalania i wydobycia węgla, ogniwa paliowe, ciepłownictwo),

- energetyka odnawialna (energetyka wiatrowa, fotowoltaika, energetyka wodna, biomasa i biogaz, energia z odpadów),

- sieci elektroenergetyczne (smart grid, smart metering, wykorzystanie magazynowania energii, teleinformatyka, nowe rozwiązania i usługi),

- nowe produkty i usługi (nowe produkty i usługi, energetyka prosumencka i rozproszona, e-mobility).

Badania powinny kończyć się wdrożeniem ich wyników

Dofinansowanie projektu może być udzielone pod warunkiem zobowiązania się przedsiębiorcy – wnioskodawcy do wdrożenia wyników badań przemysłowych i eksperymentalnych prac rozwojowych w terminie 3 lat od zakończenia realizacji tych badań i prac, rozumianego jako:

- wprowadzenie wyników do własnej działalności gospodarczej (a w przypadku projektów realizowanych przez konsorcjum – do działalności gospodarczej lidera konsorcjum lub konsorcjanta/konsorcjantów) poprzez rozpoczęcie produkcji lub świadczenia usług na bazie uzyskanych wyników projektu,

- udzielenie licencji (na zasadach rynkowych) na korzystanie z przysługujących wnioskodawcy (a w przypadku projektów realizowanych przez konsorcjum – liderowi konsorcjum i konsorcjantowi/konsorcjantom) praw do wyników w działalności gospodarczej prowadzonej przez innego przedsiębiorcę (w przypadku projektów realizowanych przez konsorcjum – przedsiębiorcę spoza konsorcjum),

- sprzedaż (na zasadach rynkowych) praw do wyników w celu wprowadzenia ich do działalności gospodarczej innego przedsiębiorcy (w przypadku projektów realizowanych przez konsorcjum – przedsiębiorcy spoza konsorcjum), z zastrzeżeniem, że za wdrożenie wyników badań przemysłowych i prac rozwojowych nie uznaje się zbycia tych wyników w celu ich dalszej odsprzedaży.

Termin naboru wniosków

Aplikacje będzie można składać w okresie od 2 października do 1 grudnia. System informatyczny umożliwiający złożenie wniosku będzie funkcjonował ostatniego dnia do godziny 16. Rejestracja wniosku po tej godzinie nie będzie już możliwa.

Narodowe Centrum Badań i Rozwoju jest instytucją współodpowiedzialną za realizację programu „Inteligentny rozwój", w tym części zatytułowanej „Sektorowe programy B+R" (działanie 1.2). O ile niemal cały program „IR" koncentruje się na wspieraniu projektów związanych z prowadzeniem badań i prac rozwojowych oraz wykorzystywaniem ich wyników w działalności gospodarczej, tak to konkretne działanie koncentruje się na rozwijaniu produktów lub technologii w wybranych sektorach. Stąd każdorazowo ogłaszany konkurs, a było ich już kilkanaście, jest kierowany do wybranej branży.

Pozostało 95% artykułu
2 / 3
artykułów
Czytaj dalej. Subskrybuj
Energetyka
Energetyka trafia w ręce PSL, zaś były prezes URE może doradzać premierowi
Energetyka
Przyszły rząd odkrywa karty w energetyce
Energetyka
Dziennikarz „Rzeczpospolitej” i „Parkietu” najlepszym dziennikarzem w branży energetycznej
Energetyka
Niemieckie domy czeka rewolucja. Rząd w Berlinie decyduje się na radykalny zakaz
Energetyka
Famur o próbie wrogiego przejęcia: Rosyjska firma skazana na straty, kazachska nie