Tak uznał Sąd Najwyższy w wyroku z 11 lutego 2016 r., V CSK 339/15.
Pozwany zawarł ze spółką z o.o. umowę konsorcjum w celu wspólnego ubiegania się o zamówienie na wykonanie przedsięwzięcia finansowanego przez gminę będącą powodem w sprawie. Uczestnicy konsorcjum uzgodnili, że przedsiębiorcą reprezentującym ich wobec gminy będzie spółka. Pozwany udzielił spółce jako liderowi konsorcjum pełnomocnictwa do podpisania oferty i umowy oraz reprezentowania go we wszystkich sprawach prawnych, technicznych i finansowych. W ramach konsorcjum ustalono, że lider konsorcjum rozliczy i obciąży obydwóch uczestników konsorcjum kosztami związanymi z realizacją zamówienia proporcjonalnie do wartości robót.
Następnie gmina zawarła z liderem konsorcjum umowę o roboty budowlane. Umowa ta przewidywała możliwość zaangażowania podwykonawcy za zgodą inwestora (gminy).
Gmina wyraziła zgodę na zlecenie podwykonawstwa podmiotowi trzeciemu – podwykonawcy. Roboty zostały wykonane prawidłowo, w związku z czym gmina uiściła na rzecz lidera konsorcjum wynagrodzenie zgodnie z wystawioną fakturą. Jednak lider nie uregulował należności na rzecz podwykonawcy, wynikającej z umowy podwykonawstwa, jak również nie uiścił należnej pozwanemu części wynagrodzenia z tytułu umowy konsorcjum. Następnie ogłoszona została upadłość likwidacyjna spółki. Podwykonawca wszczął postępowanie sądowe, w wyniku którego została zasądzona od gminy na jego rzecz kwota należna na podstawie umowy o podwykonawstwo. Następnie gmina wystąpiła do sądu o zwrot tej samej kwoty przez pozwanego (jako uczestnika konsorcjum).
Sąd okręgowy oddalił powództwo. Za podstawę prawną roszczenia przyjął art. 471 Kodeksu cywilnego. Sąd uznał, że nienależyte wykonanie przez jednego z konsorcjantów umowy zawartej z podwykonawcą stanowi jednocześnie nienależyte wykonanie umowy zawartej z inwestorem i rodzi odpowiedzialność kontraktową w stosunku do niego. Szkoda inwestora polega na wystąpieniu uszczerbku spowodowanego koniecznością spełnienia na rzecz podwykonawcy świadczenia, do którego był zobowiązany wykonawca (zapłata wynagrodzenia). Na podstawie art. 141 Prawa zamówień publicznych uczestnicy konsorcjum ponoszą w stosunku do zamawiającego (gminy) odpowiedzialność solidarną. Niemniej odpowiedzialność za szkodę może ponosić wyłącznie podmiot, który spowodował ją swoim zachowaniem. Natomiast w okolicznościach sprawy pozwany dochował należytej staranności przy realizacji zobowiązania.
