Nazwa oddziału zagranicznego przedsiębiorcy powinna zawierać oryginalną nazwę, pod którą on działa, wraz z przetłumaczoną na język polski formą prawną z dodaniem wyrażenia „oddział w Polsce".
Uwaga na formularz
Zagraniczny przedsiębiorca prowadząc działalność w Polsce poprzez położony tu oddział zobowiązany jest wystąpić o nadanie numeru identyfikacji podatkowej (dalej: NIP). Zgłoszenia dokonuje się na formularzu NIP-2 przeznaczonym dla osób prawnych i jednostek organizacyjnych niemających osobowości prawnej będących płatnikami lub podatnikami, które nie podlegają wpisowi do rejestru przedsiębiorców lub rejestru stowarzyszeń. Obowiązek rejestracji na formularzu NIP-2, a nie formularzu NIP-8 wynika z tego, że podmiotem, który podlega identyfikacji, nie jest oddział, który jest zarejestrowany w rejestrze przedsiębiorców, ale zagraniczny przedsiębiorca, który go tworzy. I tu dochodzimy do kluczowej różnicy pomiędzy spółką utworzoną przez zagranicznego przedsiębiorcę a oddziałem zagranicznego przedsiębiorcy w Polsce. Oddział nie jest odrębną formą prawną od zagranicznego przedsiębiorstwa, które go utworzyło, w przeciwieństwie do spółki z ograniczoną odpowiedzialnością, nawet jeżeli jej jedynym udziałowcem jest zagraniczny przedsiębiorca. Zgodnie z art. 5 pkt 4 ustawy o SDG, oddział jest wyodrębnioną i samodzielną organizacyjnie częścią działalności gospodarczej, wykonywaną przez przedsiębiorcę poza swoją siedzibą lub głównym miejscem prowadzenia działalności. Oznacza to, że oddział jest jedynie wydzieloną organizacyjnie częścią danego przedsiębiorstwa, nieposiadającą odrębności prawnej.
W zgłoszeniu NIP-2 informację o tworzonym w Polsce oddziale należy zamieścić w części D.2 „Dane wyodrębnionej jednostki wewnętrznej". Właściwość miejscową naczelnika urzędu skarbowego, do którego powinno być kierowane zgłoszenie, wyznacza się zgodnie z § 6 pkt 1 ordynacji podatkowej, zgodnie z którym w sprawach opodatkowania podatkiem dochodowym od osób prawnych dochodów z działalności nierezydentów właściwy jest tak zwany duży urząd ustalony według miejsca prowadzenia działalności przez nierezydenta w zależności od województwa, w obrębie którego to miejsce jest położone.
Przykład
Niemiecka spółka GmbH – XYZ GmbH utworzyła w Warszawie oddział, w ramach którego będzie wykonywać działalność na terytorium Polski. Właściwy miejscowo będzie Naczelnik Pierwszego Mazowieckiego Urzędu Skarbowego. Nazwa, pod którą oddział będzie funkcjonował w Polsce, powinna zawierać następujące elementy: XYZ GmbH spółka z ograniczoną odpowiedzialnością Oddział w Polsce.
II. Opodatkowanie dochodów
Zagraniczny przedsiębiorca prowadzący w Polsce działalność w ramach położonego tu oddziału podlega tzw. ograniczonemu obowiązkowi podatkowemu w Polsce, a więc jedynie od dochodów, które osiąga na terytorium Polski (art. 3 ust. 2 ustawy o CIT). Podatnikiem CIT nie jest oddział, ale zagraniczny przedsiębiorca prowadzący działalność w ramach oddziału. Jest to konsekwencją omówionego wcześniej zagadnienia braku oddzielnej podmiotowości prawnej oddziału. Stanowisko to potwierdza orzecznictwo, m.in. NSA w wyroku z 18 marca 2011 r. (II FSK 1773/09), zgodnie z którym „(...) Na gruncie u.s.g.d. nie można zatem wywieść odrębności prawnej oddziału od spółki, którego separacja od »centrali« Spółki polega tylko na funkcjonalnym i przestrzennym wydzieleniu składników siły produkcyjnej. Odrębność taka nie przekłada się jednak na odrębność prawną, co wynika z definicji legalnej zawartej w art. 5 pkt 4 u.s.g.d.". W efekcie zeznanie CIT-8 w zakresie dochodów osiąganych na terytorium Polski lub poniesionej stracie w ramach położonego w Polsce oddziału składane jest przez zagranicznego przedsiębiorcę jako podatnika CIT.
Ważne zapisy umów
Ustalając obowiązek opodatkowania dochodów zagranicznego przedsiębiorcy w Polsce konieczne jest „nałożenie" na przepisy ustawy o CIT uregulowań z umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania podpisanej pomiędzy Polską a krajem rezydencji podatkowej zagranicznego przedsiębiorcy. Co do zasady, zarówno w rozumieniu ustawy o CIT, jak i umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania utworzony w Polsce oddział zagranicznego przedsiębiorcy stanowi zakład. W celu ustalenia dochodów, które należy przypisać oddziałowi, wprowadza się pewną fikcję prawną, zgodnie z którą oddziałowi należy przypisać takie zyski, które osiągnąłby, gdyby: