Instytucje zagranicznego planowania sukcesyjnego umożliwiają uzyskanie szeregu korzyści nie tylko na wypadek śmierci, ale także trudnych do przewidzenia zdarzeń, takich jak nagła, ciężka choroba nestora czy kryzys ekonomiczny. W dobie funkcjonowania swobodnych przepływów w ramach Unii Europejskiej oraz Europejskiego Obszaru Gospodarczego, a także postępującej globalizacji, zagraniczne instytucje planowania sukcesyjnego stają się coraz powszechniejsze. Przykład idzie przy tym od największych - o wprowadzeniu najbardziej zaawansowanej struktury sukcesyjnej, z wykorzystaniem fundacji prywatnej, zadecydowały takie postacie jak Giorgio Armani (Giorgio Armani Foundation) czy też Jan Kulczyk (Kulczyk Privatstiftung).
Zagraniczne instytucje planowania
Wśród zagranicznych instytucji planowania sukcesyjnego należy wyróżnić, przede wszystkim, trusty i fundacje prywatne. Instrumenty te pozostają przy tym dostępne także dla polskich nestorów, gdyż w Polsce one nie istnieją. Trust to instytucja wywodząca się z prawa anglosaskiego, oparta na koncepcji tzw. „własności dzielonej" (rozróżnienie pomiędzy „legal ownership" a „equitable ownership"). Fundacja prywatna stanowi natomiast podmiot bliższy kontynentalnej kulturze prawa stanowionego, posiadający odrębną osobowości prawną. W przeciwieństwie do fundacji publicznej, celem działania prywatnej może być wyłącznie cel osobisty fundatora. Warto wskazać, że fundacje prywatne występują w wielu krajach, w tym geograficznie bliskich Polsce. Na przykład, wprowadzenie tej instytucji w Austrii w latach 90. XX wieku stanowiło reakcję krajowego legislatora na powszechne korzystanie przez austriackich rezydentów z konkurencyjnych instytucji szwajcarskich i Księstwa Liechtenstein.
Konstrukcje zakładające wykorzystanie zagranicznych instytucji planowania sukcesyjnego oparte są na zaufaniu do powiernika (trustee) lub do osób sprawujących bieżący zarząd nad fundacją prywatną. Z tego też względu w niektórych jurysdykcjach wymagane jest uzyskanie licencji na wykonywanie funkcji powiernika, a w tworzonych konstrukcjach często występuje dodatkowo funkcja protectora – nadzorcy, mającego kontrolować prawidłowość działania struktury. W rolę nadzorcy zazwyczaj wstępuje podmiot niezależny, cieszący się u nestora dużym autorytetem, taki jak kancelaria prawna czy instytut naukowy. W tym miejscu warto wskazać, że np. prawo Księstwa Liechtenstein wprost dopuszcza możliwość ustanowienia dodatkowych organów fundacji prywatnej, w których skład mogą wchodzić także inne osoby prawne.
Nowe możliwości dla sukcesji biznesu
Wykorzystanie zagranicznych instytucji sukcesyjnych skutkuje dużymi możliwościami dysponowania majątkiem. Możliwe jest, np. uzależnienie przyznania beneficjentom większych uprawnień od spełnienia ściśle określonych warunków, takich jak wiek, okoliczność założenia rodziny czy też ukończenie ściśle określonego kierunku studiów. Uprawnienia beneficjentów mogą polegać, m.in. na zwiększonym udziale w zysku przedsiębiorstwa, czy też przejęciu zarządu nad nim.
Przykładowo, jeśli nestor ma wątpliwości, czy jego naturalni następcy podołają zarządzaniu przedsiębiorstwem, może ustanowić profesjonalny zarząd, złożony z wybranych osób o niekwestionowanym autorytecie lub wg sprawowanej funkcji, polecając jednocześnie – poprzez odpowiednie akty wewnętrzne struktur zagranicznych – przekazanie zarządu dopiero po zdobyciu przez zstępnych określonych kwalifikacji, takich jak ukończenie kierunku związanego z business management na zagranicznej uczelni i zdobyciu kilkuletniego doświadczenia w zarządzaniu innym przedsiębiorstwem. W przypadku, gdy sukcesorzy nie byliby zainteresowani prowadzeniem rodzinnego biznesu, zarząd może zostać powierzony profesjonalnym menedżerom. Spadkobiercom byłoby wówczas wypłacane świadczenie w określonej przez nestora wysokości, przeważnie niższej niż dochód uzyskany w związku z zarządzaniem przedsiębiorstwem. Celem nestora może być również zablokowanie możliwości zbycia rodzinnego biznesu po jego śmierci. Spadkobiercy mogą być bowiem bardziej zainteresowani osiągnięciem szybkiego zysku (np. poprzez sprzedaż przedsiębiorstwa konkurencji) aniżeli rozwijaniem dzieła życia nestora.
