Mniej praw i więcej obowiązków dla kontrolowanego podatnika

W ramach kontroli celno-skarbowej pozbawiono przedsiębiorców prawa do złożenia zastrzeżeń do wyniku lub protokołu kontroli. Tym samym, ograniczona została możliwość realnej obrony ich interesów.

Publikacja: 15.05.2017 06:00

Mniej praw i więcej obowiązków dla kontrolowanego podatnika

Foto: Fotolia.com

Jednym z najważniejszych celów przeprowadzonej reformy administracji jest ograniczenie skali oszustw podatkowych oraz zwiększenie skuteczności poboru należności podatkowych i celnych. W ramach regulacji poświęconej kontroli celno-skarbowej w ustawie o Krajowej Administracji Skarbowej (KAS), przyznano podmiotom kontrolującym szerokie kompetencje, zaś na kontrolowanych nałożono liczne obowiązki, nie przewidując przy tym dla nich zbyt wielu uprawnień.

Obowiązki wskazane w przepisach o KAS dotyczą nie tylko samego kontrolowanego, ale również wielu podmiotów z nim związanych, tj. jego pracowników, osób z nim współdziałających, podmiotu prowadzącego bądź przechowującego księgi podatkowe lub dokumenty czy wreszcie osoby wykonującej określone czynności podlegające kontroli. Obowiązki te mają rozmaity charakter. Można do nich zaliczyć powinności dotyczące:

• dokumentacji kontrolowanego, m.in. obowiązku:

- umożliwienia wglądu w dokumenty i ewidencje objęte kontrolą (nawet gdy są one poufne);

- wydania dokumentów, gdy jest to niezbędne, za pokwitowaniem na czas trwania kontroli;

- udzielania niezbędnej pomocy technicznej w zakresie dokumentacji sporządzonej z zastosowaniem technik elektronicznego przetwarzania danych;

- konieczności przedstawienia urzędowego tłumaczenia na język polski dokumentów sporządzonych w języku obcym.

• towarów, urządzeń, środków i wyrobów, jako że kontrowani powinni:

- udostępnić kontrolującym towary, urządzenia i środki przewozowe;

- umożliwić im zbadanie towarów, surowców, półproduktów i wyrobów gotowych, a także pobranie ich próbek;

- pamiętać o obowiązku sporządzenia tzw. spisu z natury w zakresie niezbędnym dla potrzeb kontroli.

• zapewnienia stosownych warunków do przeprowadzenia kontroli, w tym:

- samodzielnego pomieszczenia, w miarę możliwości, oraz miejsca do przechowywania dokumentów,

- zapewnienia dostępu do pomieszczeń i miejsc będących przedmiotem kontroli,

- udostępnienia środków łączności w niezbędnym zakresie,

- umożliwiania nieodpłatnego sporządzania kopii, szkiców, filmowania, fotografowania bądź nagrywania dźwięku. • udzielania wyjaśnień dotyczących przedmiotu kontroli.

Szeroki katalog obowiązków kontrolowanych jest w ustawie o KAS wyliczony przykładowe, nie ma charakteru wyczerpującego. Oznacza to, że poza wymienionymi wyżej, podstawowymi powinnościami wskazanymi w przepisach, organy celno-skarbowe mogą nałożyć na kontrolowanych również inne zadania, jeżeli będzie to zasadne dla realizacji celu kontroli.

Oprócz powinności spoczywających na ogóle kontrolowanych, ustawa o KAS nakłada również szczególne obowiązki na podmioty zajmujące się określoną działalnością – wykonujące czynności w zakresie podatku akcyzowego, prowadzące działalność w zakresie gier hazardowych czy też wydobycia kopalin.

Szerokim obowiązkom kontrolowanych nie odpowiadają ich szerokie uprawnienia, co niekorzystnie wpływa na status podatnika objętego kontrolą. Przykładowo, w przypadku kontroli przestrzegania przepisów podatkowych kontrolowanemu przysługuje prawo do korekty deklaracji w tym zakresie w terminie 14. dni od doręczenia upoważnienia do przeprowadzenia kontroli celno-skarbowej. Ponadto, w terminie 14. dni od doręczenia wyniku kontroli może on także w zakresie objętym kontrolą skorygować uprzednio złożoną deklarację. Należy jednak zwrócić uwagę, że w ramach kontroli celno-skarbowej pozbawiono kontrolowanego kluczowego uprawnienia polegającego na możliwości złożenia zastrzeżeń odnośnie do wyniku czy też protokołu kontroli. Oznacza to, że uprawnienia kontrolowanego są istotnie ograniczone i nie dają możliwości realnej obrony jego interesów.

Autorka jest prawnikiem w Departamencie Doradztwa Podatkowego i Prawnego w Kancelarii Prawno-Podatkowej Mariański Group

podstawa prawna: ustawa z 16 listopada 2016 r. o Krajowej Administracji Skarbowej (DzU z 2016 r. poz. 1947 ze zm.)

Jednym z najważniejszych celów przeprowadzonej reformy administracji jest ograniczenie skali oszustw podatkowych oraz zwiększenie skuteczności poboru należności podatkowych i celnych. W ramach regulacji poświęconej kontroli celno-skarbowej w ustawie o Krajowej Administracji Skarbowej (KAS), przyznano podmiotom kontrolującym szerokie kompetencje, zaś na kontrolowanych nałożono liczne obowiązki, nie przewidując przy tym dla nich zbyt wielu uprawnień.

Obowiązki wskazane w przepisach o KAS dotyczą nie tylko samego kontrolowanego, ale również wielu podmiotów z nim związanych, tj. jego pracowników, osób z nim współdziałających, podmiotu prowadzącego bądź przechowującego księgi podatkowe lub dokumenty czy wreszcie osoby wykonującej określone czynności podlegające kontroli. Obowiązki te mają rozmaity charakter. Można do nich zaliczyć powinności dotyczące:

2 / 3
artykułów
Czytaj dalej. Kup teraz
Prawo karne
Przeszukanie u posła Mejzy. Policja znalazła nieujawniony gabinet
Prawo dla Ciebie
Nowe prawo dla dronów: znikają loty "rekreacyjne i sportowe"
Edukacja i wychowanie
Afera w Collegium Humanum. Wykładowca: w Polsce nie ma drugiej takiej „drukarni”
Edukacja i wychowanie
Rozporządzenie o likwidacji zadań domowych niezgodne z Konstytucją?
Praca, Emerytury i renty
Są nowe tablice GUS o długości trwania życia. Emerytury będą niższe