Ministerstwo Sprawiedliwości uzasadniając potrzebę podjęcia prac legislacyjnych nad ww. ustawą wskazywało nie tylko na konieczność zwiększenia przejrzystości oraz efektywności wymiany informacji w sprawach podatkowych i dostosowania w tym zakresie polskiego systemu do wymagań OECD, lecz również na konieczność umożliwienia organom administracji podatkowej uzyskiwania informacji o udziałowcach spółek akcyjnych oraz komandytowo – akcyjnych dysponujących akcjami „na okaziciela".
W związku z tym najistotniejsze zmiany w projekcie skupiają się wokół wprowadzenia obligatoryjnej dematerializacji, czyli dokonanie zmiany formy akcji z papierowej na zapis w systemie teleinformatycznym) akcji na okaziciela i fakultatywnej dematerializacji akcji imiennych spółek akcyjnych i spółek komandytowo-akcyjnych, które nie podlegają obowiązkowej dematerializacji w rozumieniu przepisów ustawy o ofercie publicznej i ustawy o obrocie instrumentami finansowymi, wprowadzeniu obowiązku przekształcenia akcji na okaziciela na akcje imienne w razie woli zachowania akcji w postaci dokumentowej (niezdematerializowanej) oraz na stworzeniu rejestru akcjonariuszy, w którym ujawniane będzie przysługiwanie praw z akcji niemających formy dokumentu.
Mając to wszystko na uwadze sama idea i kierunek zamian przewidziany przez polskiego ustawodawcę można uznać za słuszny gdyż, dematerializacja jest jedynie czynnością techniczną a spodziewane korzyści fiskalne państwa mogą okazać się dużo większe niż problemy z nią zawiązane - ale jak to zawsze bywa „diabeł tkwi w szczegółach".
Omawiana nowelizacja obejmuje swym zakresem aż 43 zmiany, które w swej konsekwencji doprowadzą do zasadniczej zmiany systemowej w obrębie spółki akcyjnej, które spowodują zmianę definicji spółki akcyjnej prywatnej i publicznej, co prowadzić może do zmian systemowych rozumienia ww. pojęcia, kwestii dematerializacji akcji i jego dualizmu jak i utworzenia rejestru akcjonariuszy i co się z tym wiąże kwestii postępowania z akcjami, które nie są zdematerializowane.
Nowa definicja spółki akcyjnej
W ocenie Ministerstwa Sprawiedliwości w Kodeksie spółek handlowych należy wprowadzić nową definicję spółki publicznej odwołująca się do jej definicji w rozumieniu przepisów ustawy o ofercie publicznej i warunkach wprowadzania instrumentów finansowych do zorganizowanego systemu obrotu oraz o spółkach publicznych, wyłączając z niej spółkę, w której wyłączną podstawę dematerializacji akcji są przepisy Kodeksu spółek handlowych. Tak też w proponowanej nowelizacji brzmieć będzie art. 4 § 1 pkt. 6 k.s.h. Ta nowa definicja, która powstanie przez dodanie do obecnie obowiązującej definicji wyrażenia, że jest to spółka „z wyłączeniem spółki, w której podstawą dematerializacji akcji są przepisy kodeksu" staje się nieczytelna. Dotychczasowa definicja spółki publicznej, która zawarta była w ustawie o ofercie publicznej stanowiła, że „spółką publiczną jest spółka, w której co najmniej jedna akcja jest zdematerializowana w rozumieniu przepisów ustawy o obrocie instrumentami finansowymi". Z kolei w ustawie o obrocie instrumentami finansowymi samo pojęcie dematerializacji dotyczyło wymienionych w art. 5 ust. 1 tej ustawy papierów wartościowych, i polegało na tym, że nie miały one formy dokumentu od chwili ich zarejestrowania na podstawie umowy, której przedmiotem jest rejestracja tych papierów wartościowych w depozycie papierów wartościowych. Zestawiając to z treścią nowego art. 328 k.s.h. (art. 1 pkt 5 projektu ustawy), który stanowi, iż akcje nie mogą mieć formy dokumentu (akcje zdematerializowane) wskazać należy, iż od wejścia w życie ww. nowelizacji podstawą dematerializacji akcji stanął się przepisy k.s.h., a tym samym straci rację bytu obecny podział na spółki akcyjne publiczne i prywatne tym bardziej, że prezentowana nowelizacja w art. 32811 § 1 k.s.h. dopuszcza rejestrowanie przez spółki niepubliczne akcji w depozycie papierów wartościowych oraz (w art. 32814 k.s.h.) dopuszcza możliwość stosowania do spółek niepublicznych przepisów o organizacji walnych zgromadzeń tak jak w spółkach publicznych.
