Wniosek o zwolnienie spółki z kosztów sądowych lub przyznanie pełnomocnika z urzędu

Firma musi wykazać brak pieniędzy już we wniosku o zwolnienie z kosztów lub przyznanie prawnika z urzędu.

Aktualizacja: 05.04.2017 17:30 Publikacja: 05.04.2017 16:46

Wniosek o zwolnienie spółki z kosztów sądowych lub przyznanie pełnomocnika z urzędu

Foto: 123RF

Sąd nie będzie jej wzywał ani mówił, jakie dodatkowe dane ma dostarczyć, by go przekonać do zasadności wniosku.

Takie są prawne wymogi procedury cywilnej, potwierdzonej sądową praktyką, a we wtorek wyrokiem Trybunału Konstytucyjnego. Odpowiadając na pytanie prawne Sądu Rejonowego dla m. st. Warszawy XV Wydział Gospodarczy, TK uznał, że są konstytucyjne.

Osoba prawna inaczej

Osoby fizyczne, także przedsiębiorcy działający „pod swoim nazwiskiem", mają łatwiej. Składają wnioski o zwolnienie z kosztów sądowych lub ustanowienie adwokata na koszt państwa na formularzu z miejscem na wskazanie składników majątku, jego wartości, dochodów, źródła utrzymania.

Spółki nie mają tej ściągi, obecnej w postępowaniu administracyjnym. Druga różnica jest taka, że osoby fizyczne składają tylko oświadczenia, a prawne mogą liczyć na wsparcie, gdy wykażą, że nie mają dostatecznych środków na te wydatki. Dodajmy, że koszty sądowe to nie tylko opłaty, najczęściej 5 proc. spornej kwoty, ale też np. koszty opinii biegłych.

Zadający pytanie SR zajmuje się sprawą spółki, która dołączyła do wniosku bilans, rachunek zysków i strat i sprawozdanie z działalności, ale w ocenie sądu brakuje wyciągu z rachunków, raportów kasowych oraz wykazu majątku spółki. I SR zapytał, czy osoby prawne mają obowiązek wykazać już we wniosku swoją sytuację majątkową uzasadniającą wniosek. Już wiemy, bo TK odpowiedział, że tak.

Wszystko w pozwie

Zdaniem Marcina Łochowskiego, sędziego Sądu Apelacyjnego w Warszawie, wyższe wymagania wobec osób prawnych są uzasadnione. Prowadzą one dokumentację swojej działalności (osoby fizyczne niekoniecznie), zwykle korzystają z profesjonalisty, a ocena ich kondycji finansowej jest bardziej skomplikowana i trudniej byłoby ją zmieścić na formularzu. Morał dla składających wnioski jest taki, by dochowywali wysokiej staranności. – Nie wystarczy napisać, że jestem biedny, trzeba to jeszcze udokumentować – dodaje sędzia Łochowski.

Inaczej na sprawę patrzy Andrzej Michałowski, adwokat. – Inne traktowanie osób fizycznych, a inne prawnych jest nieuprawnione. Wynika z błędnego założenia, że osoba prawna jest profesjonalistą, ale jest nim w swej branży, a nie w kwestiach prawnych. Dlatego przed sądem winna być traktowana jak osoba fizyczna. Należy też dla osób prawnych stworzyć formularz wniosku, ewentualnie bardziej rozbudowany – mówi Michałowski.

OPINIA

Aneta Łazarska - sędzia, autorka pytania do Trybunału Konstytucyjnego

Nie zgadzam się z werdyktem Trybunału, bo procedura zwalniania z kosztów i przyznawania pełnomocnika z urzędu osobom prawnym jest oderwana od realiów, a rygorystyczne jej stosowanie przez sądy zwiększa problem. Gdyby były formularze, zainteresowany przedsiębiorca wiedziałby, jakie informacje (dowody) ma przedstawić we wniosku (jak teraz np. w sprawach administracyjnych). Uważam, że wnioskodawca powinien być wezwany do uzupełnienia źle wypełnionego formularzu, aby wiedział, czego sąd od niego oczekuje. Uważam też, że wystarczyłyby same oświadczenia, tak jak osób fizycznych, które w razie wątpliwości sąd może skontrolować.

Sąd nie będzie jej wzywał ani mówił, jakie dodatkowe dane ma dostarczyć, by go przekonać do zasadności wniosku.

Takie są prawne wymogi procedury cywilnej, potwierdzonej sądową praktyką, a we wtorek wyrokiem Trybunału Konstytucyjnego. Odpowiadając na pytanie prawne Sądu Rejonowego dla m. st. Warszawy XV Wydział Gospodarczy, TK uznał, że są konstytucyjne.

Pozostało 89% artykułu
2 / 3
artykułów
Czytaj dalej. Kup teraz
Prawo karne
Przeszukanie u posła Mejzy. Policja znalazła nieujawniony gabinet
Prawnicy
Awans prokuratora szykanowanego za Ziobry i Święczkowskiego
Prawo karne
Prokuratura przeszukała dom Zbigniewa Ziobry. "Okien nie wybijano"
Edukacja i wychowanie
Rozporządzenie o likwidacji zadań domowych niezgodne z Konstytucją?
Praca, Emerytury i renty
Są nowe tablice GUS o długości trwania życia. Emerytury będą niższe