W świetle art. 877 Kodeksu postępowania cywilnego w sytuacji, gdy druga licytacja nie doszła do skutku, wierzycielowi w ciągu dwóch tygodni od otrzymania zawiadomienia komornika, przysługuje prawo przejęcia ruchomości na własność za cenę nie niższą od ceny wywołania. W tym wypadku stosuje się odpowiednio przepis art. 875 § 2 k.p.c. Mianowicie: gdy egzekucję prowadzi kilku wierzycieli, pierwszeństwo przejęcia ruchomości na własność przysługuje temu z nich, który ofiarował najwyższą cenę, Przy równej zaś cenie temu, na którego żądanie wcześniej dokonano zajęcia. Jeżeli wierzyciel nie skorzystał z prawa przejęcia ruchomości na własność, komornik umorzy postępowanie co do rzeczy niesprzedanej lub nieprzejętej na własność.

SN w uchwale z 26 czerwca 2014 r., sygn. akt: III CZP 29/14 uznał, iż na zasadzie art. 394 § 1 k.p.c. w zw. z art. 13 § 2 k.p.c. dopuszczalne jest zażalenie na postanowienie sądu rejonowego wydane w następstwie rozpoznania skargi na czynność komornika kończące postępowanie w sprawie lub jego samodzielną część, przez co należy rozumieć takie orzeczenie, którego uprawomocnienie zamknie drogę do rozstrzygnięcia sprawy co do istoty lub takie, którego następstwem jest zwolnienie z obowiązku dalszego rozpoznawania sprawy (podejmowania w niej czynności). Tak też należy sklasyfikować przedmiotowe postanowienie sądu rejonowego wydane na skutek rozpoznania skargi na czynność komornika, która polegała na potwierdzeniu przejęcia własności ruchomości przez wierzyciela za cenę wywołania. Komentowane orzeczenie, jako prowadzące do zakończenia postępowania egzekucyjnego w inny sposób, jest zaskarżalne. Przemawiają za tym następujące przesłanki. Po pierwsze czynność przejęcia własności ruchomości podejmowana jest w określonym rodzaju egzekucji (świadczeń pieniężnych) i sposobie jej prowadzenia (z ruchomości) kończąc je w inny sposób, ale alternatywny i równorzędny z umorzeniem postępowania egzekucyjnego na skutek nie sprzedania ruchomości lub jej nie przejęcia na własność. Po drugie postanowienie sądu kończy ostatecznie tę samodzielną część postępowania egzekucyjnego, jaką jest przeprowadzenie egzekucji z danej ruchomości. Po trzecie rozstrzygnięcie skargi wywołuje definitywne skutki rzeczowe w zakresie przejścia prawa własności ruchomości i skutki obligacyjne co do możliwości zaspokojenia wierzyciela egzekwującego przez potrącenie przysługującej mu wierzytelności z ceną nabycia.

Reasumując: czytelnik ma prawo zaskarżyć do sądu okręgowego postanowienie sądu rejonowego oddalające skargę na ww. czynność komornika.

Autorka jest adwokatem.

podstawa prawna: art. 394 § 1 w zw. z art. 13 § 2 k.p.c., a nadto art. 875 § 2 ustawy z 17 listopada 1964 r. – Kodeks postępowania cywilnego (tekst jedn. DzU z 2016 r., poz. 1948)