Urząd Ochrony Konkurencji i Konsumentów wszczął postępowanie przeciwko przedsiębiorcy po skargach rolników – dostawców marchwi. Analiza obowiązujących kontraktów uprawdopodobniła fakt wykorzystywania silnej pozycji przedsiębiorcy – nabywcy płodów rolnych, zajmującego się m.in. produkcją koncentratów spożywczych.
Przedsiębiorca bardzo szybko zobowiązał się do zmiany zakwestionowanych zapisów, co pozwoliło zamknąć sprawę i wydać tzw. decyzję zobowiązującą (dzięki temu urząd antymonopolowy nie musiał udowadniać, że doszło do naruszenie przepisów, ale jednocześnie przedsiębiorca uniknął grożącej mu kary finansowej).
Marchewkowe pole
Zakwestionowane przez UOKiK postanowienia dotyczyły m.in. braku określenia terminów odbioru produktu. Spółka umawiała się z dostawcami, że będzie kupować od nich marchew aż do końca marca następnego roku, a o terminie i miejscu dostawy poinformuje ich zaledwie z trzydniowym wyprzedzeniem. Co więcej niektórzy rolnicy na wezwanie do dostawy mogli czekać całą zimę, ryzykując utratę części zbiorów lub odrzucenie marchwi przez odbiorcę ze względu na obniżenie jej jakości. Taki sposób postępowania uniemożliwiał rolnikom zaplanowanie dostaw i nie zapewniał równomiernego odbioru surowca od wszystkich dostawców, co mogło stanowić nieuczciwe wykorzystywanie przewagi kontraktowej, o którym mowa w art. 6 w zw. z art. 7 ust. 2 ustawy o przeciwdziałaniu nieuczciwemu wykorzystywaniu przewagi kontraktowej w obrocie produktami rolnymi i spożywczymi (DzU z 2017r., poz. 67).
Wątpliwości urzędu wzbudziło także wydłużanie terminów płatności. Zgodnie z prawem, strony mogą ustalić czas na uregulowanie należności dłuższy niż 30 dni, ale nie powinien on przekraczać 60 dni. Tymczasem spółka zastrzegała sobie, że zapłaci rolnikom w ciągu 60 dni, ale ten termin liczyła nie od dostarczenia produktu lub faktury, tylko od końca miesiąca, w którym je otrzymała. Oznacza to, że w niektórych przypadkach dostawcy mogli czekać na pieniądze nawet ok. trzech miesięcy. Takie postępowanie może stanowić nieuczciwe wykorzystywanie przewagi kontraktowej, o którym mowa w art. 6 w zw. z art. 7 ust. 2 i ust. 3 pkt 4 wspomnianej ustawy.
Zmniejszone wynagrodzenie
Ostatnim przejawem wykorzystywania przewagi kontraktowej mogło być zobowiązywanie plantatorów do wyrażenia zgody na potrącenie części ich wynagrodzenia na składkę dla Związku Producentów Cykorii Przemysłowej i Warzyw. Także to może stanowić o nieuczciwym wykorzystywaniu przewagi kontraktowej, o którym mowa w art. 6 w zw. z art. 7 ust. 2.
