W wyniku ostatniej dużej nowelizacji Prawa zamówień publicznych (PZP), która weszła w życie 28 lipca 2016 r., do ustawy tej wprowadzono tzw. „procedurę odwróconą" (art. 24aa), którą zamawiający mogą stosować w trybie przetargu nieograniczonego.
Nowe zasady
W praktyce mechanizm procedury odwróconej polega na skróceniu zamawiającemu drogi do wyboru oferty najkorzystniejszej, poprzez umożliwienie pominięcia oceny wszystkich wykonawców pod kątem potwierdzenia spełniania wymagań opisanych w specyfikacji istotnych warunków zamówienia (SIWZ). Inaczej mówiąc, w toku oceny ofert zamawiający nie bada kompleksowo wszystkich wykonawców ubiegających się o udzielenie zamówienia, skupiając się wyłącznie na wykonawcy, którego oferta uplasowała się najwyżej w rankingu.
Zamawiający zaczyna więc od kompleksowej weryfikacji, czy żadna ze złożonych w postępowaniu ofert nie powinna zostać odrzucona. Sprawdza propozycje wszystkich wykonawców pod kątem ewentualnego wystąpienia okoliczności wymienionych w art. 89 ust. 1 PZP, a także kryteriów oceny ofert.
Dopiero spośród ofert niepodlegających odrzuceniu zamawiający wybiera tę, która zajmuje najwyższą pozycję rankingu sporządzonego na podstawie kryteriów oceny ofert. Wyłącznie takiego wykonawcę zamawiający zbada pod kątem oceny spełniania warunków udziału w postępowaniu i braku podstaw do wykluczenia.
Wymagane dokumenty
Powyższe nie oznacza jednak, że w przypadku procedury odwróconej wykonawcy nie mają obowiązku dołączania do oferty wymaganych przez zamawiającego dokumentów i oświadczeń, a w szczególności jednolitego europejskiego dokumentu zamówienia (JEDZ) lub w postępowaniu o niższej wartości innego oświadczenia własnego. W tym zakresie nic się nie zmienia. Każdy wykonawca ubiegający się o udzielenie zamówienia w postępowaniu, w którym zastrzeżono procedurę odwróconą, ma obowiązek dołączyć do oferty w szczególności oświadczenie własne (lub JEDZ) aktualne na dzień składania ofert. A zakres tego oświadczenia musi być zgodny z wymaganiami określonym przez zamawiającego w ogłoszeniu o zamówieniu lub SIWZ. Wykonawców obowiązują więc te same zasady, do których muszą się stosować w każdym innym postępowaniu.