Tak uznał Sąd Najwyższy w uchwale z 28 września 2016 r., III CZP 48/16.
Wnioskodawca Skarb Państwa – naczelnik urzędu skarbowego wystąpił 12 grudnia 2014 r. o orzeczenie wobec J.G., jako byłego prezesa zarządu J. spółki z o.o., pozbawienia prawa prowadzenia działalności gospodarczej na własny rachunek i pełnienia funkcji członka rady nadzorczej, reprezentanta lub pełnomocnika w spółce handlowej, przedsiębiorstwie państwowym, spółdzielni, fundacji lub stowarzyszeniu na okres 10 lat na podstawie art. 373 ust. 1 pkt 1 ustawy z 28 lutego 2003 r. – Prawo upadłościowe i naprawcze (P.u.n.). Zdaniem wnioskodawcy zarządzana przez J.G. spółka już w 2012 r. popadła w stan niewypłacalności, a mimo to nie złożył on wniosku o ogłoszenie jej upadłości. Wnioskodawca złożył zaś taki wniosek, ale postanowieniem z 25 listopada 2014 r., sąd rejonowy oddalił go ze względu na brak środków na zaspokojenie kosztów postępowania. Wnioskodawca stwierdził, że ma wobec spółki wierzytelność z tytułu podatku od towarów i usług za kwiecień 2014 r., a więc powstałą już po wyjściu J.G. z zarządu spółki. Wyjaśnił jednak, że spółka od dłuższego czasu była w sytuacji zobowiązującej jej zarząd do złożenia wniosku o ogłoszenie jej upadłości.
Sąd rejonowy wydał postanowienie, którym oddalił wniosek uznając, że wnioskodawca nie ma legitymacji do złożenia wniosku o orzeczenie zakazu, skoro J.G. był prezesem zarządu spółki do maja 2013 r., podczas gdy wierzytelności podatkowe wnioskodawcy powstały w kwietniu 2014 r., a wymagalne stały się w maju 2014 r. Legitymację do wystąpienia z wnioskiem o orzeczenie zakazu ma - w myśl art. 376 ust. 1 P.u.n. - wierzyciel, ale musi to być wierzyciel, który w czasie właściwym do złożenia wniosku o ogłoszenie upadłości był na liście wierzycieli pokrzywdzonych, tj. taki, którego wierzytelność wówczas istniała.
Od tego postanowienia wnioskodawca wniósł apelację. Rozpoznając ją sąd okręgowy powziął wątpliwości, czy wierzycielem w rozumieniu art. 376 ust. 1 P.u.n., uprawnionym do złożenia wniosku o orzeczenie pozbawienia określonej osoby prawa prowadzenia działalności gospodarczej i pełnienia funkcji, jest każdy wierzyciel dłużnika, czy tylko wierzyciel, którego wierzytelność już istniała w okresie zajmowania funkcji przez tę osobę, tj. który w czasie właściwym do złożenia wniosku o ogłoszenie upadłości byłby na liście wierzycieli pokrzywdzonych, i skierował to pytanie prawne do Sądu Najwyższego.
SN powziął uchwałę o treści przytoczonej na wstępie.