Kiedy obowiązuje limit płatności gotówkowych 15 tys. zł

Zagraniczni biznesmeni nie są przedsiębiorcami w rozumieniu ustawy o swobodzie działalności gospodarczej. W przypadku handlu z nimi nie ma więc zastosowania warunek zapłaty za pośrednictwem rachunku płatniczego.

Publikacja: 19.01.2017 05:50

Kiedy obowiązuje limit płatności gotówkowych 15 tys. zł

Foto: 123RF

- Mam wątpliwość dotyczącą płatności gotówką powyżej 15 000 zł. Do chwili obecnej eksportowałam towar – odzież do Afryki, ale w tym roku, a więc po zmianie przepisów, „stoję w miejscu" i nie wiem co zrobić. Klient płacił mi częściowo przelewem, natomiast większą część gotówką. Kupował ode mnie ok. 26 000 kg odzieży miesięcznie, co dawało kwotę ok. 36 000 euro. Z tego tylko 10 000 euro płacił przelewem, a reszta była płacona gotówką w dwóch ratach po jego przyjeździe do Polski i sprawdzeniu czy towar jest odpowiedni. Teraz mam wątpliwość odnośnie do tych transakcji, bo nie wiem czy mogę przyjmować tak dużą gotówkę. Bardzo zależy mi na tym kliencie. Jakie kroki powinnam podjąć, żeby móc dalej z nim współpracować? – pyta czytelniczka.

Z początkiem 2017 r. nastąpiło obniżenie limitu, o którym mowa w art. 22 ust. 1 ustawy z 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej. Spowodowało to, że obecnie znacznie częściej niż do końca 2016 r. przedsiębiorcy są obowiązani do dokonywania i przyjmowania płatności związanych z wykonywaną działalnością gospodarczą za pośrednictwem rachunku płatniczego. Obowiązek taki obecnie istnieje, jeżeli:

1) stroną transakcji, z której wynika płatność, jest inny przedsiębiorca oraz

2) jednorazowa wartość transakcji, bez względu na liczbę wynikających z niej płatności, przekracza równowartość 15 000 zł, przy czym transakcje w walutach obcych przelicza się na złote według kursu średniego walut obcych ogłaszanego przez Narodowy Bank Polski z ostatniego dnia roboczego poprzedzającego dzień przeprowadzenia transakcji.

Obniżeniu wskazanego limitu towarzyszyło dodanie art. 22p do ustawy o PIT oraz art. 15d do ustawy o CIT. Przepisy te wyłączają możliwość zaliczania do kosztów uzyskania przychodów płatności zrealizowanych z naruszeniem obowiązku dokonywania i przyjmowania płatności związanych z wykonywaną działalnością gospodarczą za pośrednictwem rachunku płatniczego >patrz ramka. Ta zmiana ma jednak w rozpatrywanym przypadku drugorzędne znaczenie, gdyż chodzi o prowadzoną przez Panią sprzedaż, a nie o zakupy.

Wnioski z definicji

Ustawa o swobodzie działalności gospodarczej reguluje podejmowanie, wykonywanie i zakończenie działalności gospodarczej na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej oraz zadania organów w tym zakresie (zob. art. 1 ustawy o swobodzie działalności gospodarczej). Jednocześnie art. 5 pkt 3 tej ustawy określa definicję przedsiębiorcy zagranicznego nie poprzez wskazanie, że jest to przedsiębiorca, lecz poprzez wskazanie, że jest to osoba zagraniczna wykonująca działalność gospodarczą za granicą lub obywatel polski wykonujący działalność gospodarczą za granicą. Prowadzi to, według mnie, do wniosku, że przedsiębiorcy zagraniczni nie są przedsiębiorcami w rozumieniu art. 22 ustawy o swobodzie działalności gospodarczej, a w konsekwencji w przypadku transakcji przeprowadzanych z takimi przedsiębiorcami nie obowiązuje warunek dokonywania i przyjmowania płatności związanych z wykonywaną działalnością gospodarczą za pośrednictwem rachunku płatniczego.

Uważam zatem, że w przypadku transakcji, o których mowa, przepisy art. 22 ustawy o swobodzie działalności gospodarczej nie nakładają na Panią obowiązku przyjmowania od afrykańskiego kontrahenta zapłaty za pośrednictwem rachunku płatniczego.

Konieczna jest rejestracja i zgłoszenie

Do przedsiębiorców przyjmujących płatności za towary w gotówce o wartości równej lub przekraczającej równowartość 15 000 euro (również gdy należność za określony towar jest płacona w drodze więcej niż jednej operacji) mają jednak zastosowanie przepisy ustawy z 16 listopada 2000 r. o przeciwdziałaniu praniu pieniędzy oraz finansowaniu terroryzmu (tekst jedn. DzU z 2016 r., poz. 299 ze zm.). Wynika to z art. 2 pkt 1 lit. t tej ustawy i dotyczy również przedsiębiorców przyjmujących płatności w gotówce od kontrahentów zagranicznych.

W konsekwencji, w związku z przyjmowaniem od afrykańskiego kontrahenta zapłaty w gotówce za towary o wartości przekraczającej 15 000 euro ciążyły na Pani przed 1 stycznia 2017 r. oraz ciążą obecnie obowiązki określone przepisami ustawy o przeciwdziałaniu praniu pieniędzy oraz finansowaniu terroryzmu. Chodzi m.in. o obowiązek rejestrowania tych transakcji (zob. art. 8 ust. 1 ustawy o przeciwdziałaniu praniu pieniędzy oraz finansowaniu terroryzmu), zgłaszania ich Generalnemu Inspektorowi Informacji Finansowej (zob. art. 11 ust. 1 ww. ustawy) oraz wiele innych, np.:

- wprowadzenie w formie pisemnej wewnętrznej procedury w zakresie przeciwdziałania praniu pieniędzy oraz finansowaniu terroryzmu,

- zapewnienie udziału pracowników, wykonujących obowiązki związane z przeciwdziałaniem praniu pieniędzy i finansowaniu terroryzmu w programach szkoleniowych dotyczących tych obowiązków,

- prowadzenie analizy przeprowadzonych transakcji,

- wyznaczenie osoby odpowiedzialnej za wypełnianie ustawowych obowiązków.

Za naruszanie tych obowiązków może Pani zostać pociągnięta do odpowiedzialności karnej (zob. art. 35 ustawy o przeciwdziałaniu praniu pieniędzy oraz finansowaniu terroryzmu).

Płatność gotówkowa powyżej 15 tys. zł wyłączona z podatkowych kosztów

Zgodnie z art. 22p ustawy o PIT, podatnicy prowadzący pozarolniczą działalność gospodarczą nie zaliczają do kosztów uzyskania przychodów kosztu w tej części, w jakiej płatność dotycząca transakcji z innym przedsiębiorcą, przekraczająca równowartość 15 000 zł, została dokonana bez pośrednictwa rachunku płatniczego. W przypadku zaliczenia do kosztów uzyskania przychodów kosztu w tej części, w jakiej płatność dotycząca takiej transakcji została dokonana bez pośrednictwa rachunku płatniczego, podatnicy:

1) zmniejszają koszty uzyskania przychodów albo

2) w przypadku braku możliwości zmniejszenia kosztów uzyskania przychodów – zwiększają przychody – w miesiącu, w którym została dokonana płatność bez pośrednictwa rachunku płatniczego.

Analogiczne postanowienia zawiera art. 15d ustawy o CIT.

Autor jest doradcą podatkowym

- Mam wątpliwość dotyczącą płatności gotówką powyżej 15 000 zł. Do chwili obecnej eksportowałam towar – odzież do Afryki, ale w tym roku, a więc po zmianie przepisów, „stoję w miejscu" i nie wiem co zrobić. Klient płacił mi częściowo przelewem, natomiast większą część gotówką. Kupował ode mnie ok. 26 000 kg odzieży miesięcznie, co dawało kwotę ok. 36 000 euro. Z tego tylko 10 000 euro płacił przelewem, a reszta była płacona gotówką w dwóch ratach po jego przyjeździe do Polski i sprawdzeniu czy towar jest odpowiedni. Teraz mam wątpliwość odnośnie do tych transakcji, bo nie wiem czy mogę przyjmować tak dużą gotówkę. Bardzo zależy mi na tym kliencie. Jakie kroki powinnam podjąć, żeby móc dalej z nim współpracować? – pyta czytelniczka.

Pozostało 86% artykułu
2 / 3
artykułów
Czytaj dalej. Subskrybuj
Prawo karne
CBA zatrzymało znanego adwokata. Za rządów PiS reprezentował Polskę
Spadki i darowizny
Poświadczenie nabycia spadku u notariusza: koszty i zalety
Podatki
Składka zdrowotna na ryczałcie bez ograniczeń. Rząd zdradza szczegóły
Ustrój i kompetencje
Kiedy można wyłączyć grunty z produkcji rolnej
Sądy i trybunały
Sejm rozpoczął prace nad reformą TK. Dwie partie chcą odrzucenia projektów