Na podatkowej mapie Europy Środkowej z nadejściem nowego roku pojawiło się wiele ciekawych zmian. Rumunia zniosła ponad setkę różnych drobnych danin i po raz kolejny obniżyła VAT – tym razem do 19 proc. Na Węgrzech doszło do znaczącej obniżki podatku dochodowego od przedsiębiorstw. Stawka CIT spadła do zaledwie 9 proc., osiągając jeden z najniższych poziomów na naszym kontynencie. Budapeszt zredukował też stawki na ubezpieczenie społeczne – z 27 do 22 proc. Na mniejszą redukcję CIT – z 22 do 21 proc. – zdecydowała się z kolei Słowacja.
Taka liberalizacja nie oznacza, że Europa Środkowa staje się podatkowym rajem. Równocześnie w kilku krajach (np. w Czechach, Rumunii i we Włoszech) zaczynają obowiązywać, podobnie zresztą jak w Polsce, ostrzejsze przepisy służące zwalczaniu oszustw w VAT. Obniżki podatku dochodowego od firm stają się jednak wyraźnym trendem.
Eksperci podatkowi wskazują, że polski fiskus nie może wobec takich zmian pozostać obojętny. – Już dziś obserwujemy przenoszenie wielu firm np. do Czech. Tam fiskus ma bardziej wyrozumiałe podejście do biznesu, zwłaszcza do firm, które dopiero rozpoczynają biznes – zauważa Maciej Szymik, doradca podatkowy ze Śląska, gdzie zjawisko ucieczki biznesu za południową granicę da się najwyraźniej zaobserwować.
Józef Banach, doradca podatkowy w kancelarii InCorpore, zwraca uwagę, że kraje naszego regionu, konkurując o inwestycje np. z Niemcami, nie mają już atutu w postaci znacząco tańszej siły roboczej. – Pozostają nam podatki. Niestety, zmiany fiskalne w ostatnich latach w Polsce były powodowane raczej doraźnymi potrzebami budżetowymi niż chęcią korzystnej zmiany całego systemu. A przecież z Polski do Rumunii nie jest tak daleko i przedsiębiorcy z niektórych branż mogą przenieść tam swoje siedziby – zwraca uwagę.
Od 1 stycznia w Polsce wprawdzie też doszło do obniżki CIT z 19 do 15 proc., ale tylko dla niewielkiej części małych firm działających w formie osób prawnych (np. spółek z o.o.). Inne zmiany są obliczone raczej na uszczelnienie systemu VAT. Jak zauważa Marcin Sidelnik, doradca podatkowy i dyrektor w firmie doradczej PwC, pojawiły się także zmiany związane z elektronicznymi kontrolami przedsiębiorców (tzw. Jednolity Plik Kontrolny).