Perspektywy mimo niepokojów

CFO to nie tylko specjalista od finansów, ale i strateg przygotowujący przedsiębiorstwo na trudne czasy.

Publikacja: 27.06.2017 20:35

Dywersyfikacja odbiorców to jeden ze sposobów na zarządzanie ryzykiem – mówili uczestnicy debaty

Dywersyfikacja odbiorców to jeden ze sposobów na zarządzanie ryzykiem – mówili uczestnicy debaty

Foto: materiały prasowe

Tegoroczne sesje dyskusyjne odbywające się w wybranych miastach Polski skupiały się na zarządzaniu ryzykami rynkowymi w okresie turbulencji, oraz nieprzewidywalnością rynku w obliczu upadłości dużych firm w kraju na przestrzeni ostatnich miesięcy. Rozmawiano również o tym, jak szybko uczyć się na doświadczeniach i gdzie szukać sherpów biznesu.

Prawo karne weszło do gry

Gość specjalny tegorocznej edycji kongresu prof. dr hab. Witold Modzelewski, wykładowca na Uniwersytecie Warszawskim, prezes Instytutu Studiów Podatkowych i członek Narodowej Rady Rozwoju przy prezydencie RP, zwracał uwagę na odpowiedzialność za rozliczenia podatkowe w aspekcie zmian kodeksu karnego. – 1 marca tego roku weszły w życie najważniejsze przepisy dotyczące zawodu księgowego, biegłych rewidentów i dyrektorów finansowych. Chodzi oczywiście o nowelizacje kodeksu karnego i kluczowe artykuły 270A i 271A – czyli przestępstwa przeciw dokumentom – mówił profesor.

Podkreślał, że o ile nasza świadomość karnoskarbowa istnieje, to prawnokarna jest na poziomie zerowym i trzeba ją budować. – Statystycznie na jedną deklaracje są cztery korekty i w Polsce mamy tych poprawek znacznie więcej niż deklaracji, jest to bezpieczny przywilej niekaralności karnoskarbowej. Jest też „czynny żal", z którego często korzystamy. W przypadku nowych przepisów obowiązujących trzeci miesiąc dopiero budujemy naszą świadomość, ale zbyt mało mówi się o tych rewolucyjnych zmianach w kodeksie karnym – wskazywał.

Zdaniem prof. Modzelewskiego już widać pozytywne efekty zmian prawnych. – W ubiegłym roku w ramach zwrotu VAT wypłacono z budżetu 99 mld zł. W tym roku skala tego zjawiska została znacząco ograniczona. Zwrot miesięczny w kwietniu za marzec na poziomie 8 mld zł wskazuje, że ludzie boją się użyć nieprawdziwych faktur. Przypomnę, że zgodnie z art. 270A kodeksu karnego za fałszowanie faktur powyżej wartości 10 mln zł grozi kara 25 lat pozbawienia wolności – ostrzegał prezes Instytutu Studiów Podatkowych.

Rynkowe ryzyka

Piotr Bartkiewicz, starszy specjalista ds. analiz ekonomicznych w Departamencie Analiz i Relacji Inwestorskich mBanku, zwracał uwagę w prezentacji „Polska i świat w 2017" na czynniki rynkowe wpływające na działalność firm. Podczas spotkań w kolejnych miastach w kwietniu, maju i czerwcu „rozbrajane" były kolejne bomby polityczne, które mogły wywołać turbulencje na rynku. Bo o ile podczas spotkania w Poznaniu pod koniec kwietnia nieznane były wyniki II tury wyborów we Francji, o tyle podczas majowego Kongresu w Sopocie wiadomo było, że na razie Unia Europejska się nie rozpadnie, bo do Pałacu Elizejskiego przeprowadzi się Emmanuel Macron.

W prezentacji wskazywano, że w odróżnieniu od USA strefa euro rozwija się bez przestojów. Zdaniem Piotra Bartkiewicza należy spodziewać się kontynuacji wzrostowej fazy koniunktury gospodarki globalnej, ale będzie to raczej powolne wspinanie się. Jego zdaniem można oczekiwać podnoszenia stóp procentowych.

W scenariuszu dla Polski założono 4-proc. dynamikę wzrostu PKB w 2017 r. Rynek pracy określono jako zmierzający w kierunku rynku pracownika, oczekuje się również silnych podwyżek płac w perspektywie najbliższych kwartałów – jeśli nie miesięcy.

Starszy ekonomista ds. analiz ekonomicznych w mBanku zwrócił uwagę, że inflacja się powoli rozpędza i złoty jest niedowartościowany, jednak podwyżek stóp przez Radę Polityki Pieniężnej należy oczekiwać dopiero w przyszłym roku.

Wyzwania dyrektora finansowego

Podczas prezentacji „Kompetencje finansisty przyszłości – czy jesteśmy gotowi?" Jakub Wojnarowski, dyrektor zarządzający ACCA na Polskę i kraje bałtyckie, zwracał uwagę na procesy, które zmieniają świat. – Obserwujemy zmiany społeczne i demograficzne, rewolucje technologiczną i komunikacyjną, postępującą urbanizację, zmianę klimatu i wyczerpywanie się zasobów. Świat jest coraz bardziej wielobiegunowy – mówił. Jakub Wojnarowski wskazywał, że procesy te prowadzą do kryzysu zaufania, populizmu i postprawdy, a także spowolnienia gospodarczego i wzrostu nierówności.

Jego zdaniem finanse nie będą już takie, jak były. – Mamy zwiększony poziom regulacji i nadzoru, praca CFO zdominowana jest przez technologie cyfrowe, obserwujemy większe oczekiwania wobec zawodu, a także postępującą globalizację – podkreślał. Dyrektor ACCA Polska zwracał uwagę na kompetencje techniczne i etyczne. – Po pierwsze inteligencja emocjonalna, bez której CFO nie jest w stanie sprawnie wykonywać swoich obowiązków. Braki w tym obszarze doprowadzają czasem do bardzo trudnych sytuacji. Po drugie wizja. Bez niej ciężko będzie przygotowywać firmę do zmieniającego się otoczenia. Po trzecie digital. Jesteśmy coraz bardziej zakorzenieni w świecie cyfrowym i czy chcemy tego czy nie, musimy uczestniczyć w digitalizacji. Po czwarte doświadczenie. Ono jest nieprzekazywalne, dlatego „kolekcjonowanie" przeżyć jest bardzo ważne. Po piąte kreatywność. Nie chodzi tu oczywiście o kreatywność księgową, ale o otwartość i nieszablonowe podejście do problemów czy zadań. I na koniec inteligencja. Bez niej nie tyle praca w firmie, ile codzienne funkcjonowanie jest po prostu trudne – mówił. Jakub Wojnarowski zakończył prezentację hasłem: „złap zmianę, bo zostaniesz usunięty na bok".

Coraz więcej papieru

Jan Letkiewicz, partner zarządzający Grant Thornton, w prezentacji „Czym byłaby firma bez CFO – 10 zagrożeń, z którymi muszą mierzyć się dyrektorzy finansowi" zwracał uwagę na dużą zmienność przepisów. – Od 1994 r. 19 razy nowelizowano ustawy o rachunkowości. W tym czasie objętość tej ustawy zwiększyła się o 70 proc. – mówił Letkiewicz. Podkreślał, że 591 stron maszynopisu liczą łącznie Krajowe Standardy Rachunkowości. Zaś Międzynarodowe Standardy Sprawozdawczości Finansowej mają 1222 strony maszynopisu w języku polskim.

Jan Letkiewicz wyliczał, że 103 pozycje do wypełnienia liczy bilans, który na koniec każdego roku obrotowego powinna sporządzić firma. – 345 druków każdego roku musi składać do urzędu statystyczna duża firma w Polsce, z czego Narodowy Bank Polski wymaga 85 sprawozdań. Bank centralny oczekuje najwięcej informacji od przedsiębiorców – mówił Letkiewicz.

Partner zarządzający Grant Thornton zwracał uwagę, jak obszerne są przepisy podatkowe. – Wszystkie ustawy i rozporządzenia kształtujące w Polsce system podatkowy mają łącznie 5789 stron, z czego najwięcej, bo 2689 stron, liczą przepisy dotyczące PIT, 991 stron maszynopisu jest o akcyzie, o VAT 890, zaś o CIT 730 stron. 489 stron dotyczy innych przepisów – mówił.

Na koniec prezentacji Jan Letwiecz przytoczył dane dotyczące nadprodukcji prawa gospodarczego. – 14 109 stron maszynopisu aktów prawnych, czyli ustaw i rozporządzeń regulujących działalność firm, weszło w życie w ubiegłym roku – konstatował.

Wyzwania emerytalne

Oprócz spraw stricte związanych z działalnością dyrektorów finansowych pojawił się też temat reformy emerytalnej. Krzysztof Morawski, dyrektor regionalny ds. klientów instytucjonalnych Union Investment TFI, przedstawiał prezentację na temat Pracowniczych Programów Emerytalnych (PPE).

Od stycznia przyszłego roku w firmach zatrudniających powyżej 250 osób zaczną obowiązywać przepisy dotyczące PPE. Pół roku później obejmą one przedsiębiorstwa firmy zatrudniające powyżej 50 osób, zaś od początku roku 2019 przepisy dotyczące Pracowniczych Programów Emerytalnych zaczną obowiązywać w firmach, gdzie pracuje ponad 20 pracowników. Krzysztof Morawski mówił o potrzebie wprowadzenia tych przepisów, wskazując na dynamiczne zmiany demograficzne w kraju. – W 2013 roku długość życia mężczyzny przekraczała 70 lat, w 2050 ma być 10 lat dłuższa. Podobnie, choć nie aż w takiej skali, wydłuży się długość życia kobiet. Współczynnik obciążenia demograficznego w miastach będzie miał daleko idące implikacje, o ile w 2013 roku na 100 osób 22 osoby przekroczyły wiek emerytalny, to w 2015 roku takich osób będzie 66 – podkreślał. Dyrektor w Union Investment wskazywał, że w Polsce coraz częściej kobiety decydują się na potomstwo w późniejszym wieku. – O ile w 2000 roku średnia wieku rodzących kobiet przekraczała 27 lat, to 15 lat później przekroczyła 30 – mówił. Krzysztof Morawski zwracał uwagę na powiązanie stopy bezrobocia ze współczynnikiem dzietności. – Im bezrobocie niższe, tym rodzi się więcej dzieci. W 2007 i 2011 roku, gdy bezrobocie oscylowało w okolicy 12 proc., te dwie krzywe się przecięły. Teraz, gdy pracy jest coraz więcej, przybywa dzieci. Jedną z pochodnych tego zjawiska jest oczywiście program 500+, ale zasadniczo gdy jest praca i stabilizacja, to obserwujemy wzrost urodzeń – wskazywał.

Z symulacji przeprowadzonej przez UI wynika, że przez 25 lat pracy, oszczędzając 5-procentową składkę do PPE, klient zyskuje 748 zł, zaś podwyższając ją z 5 na 7 proc., na emeryturze cieszyłby się dodatkowymi pieniędzmi miesięcznie w wysokości 1033 zł. Zdaniem Morawskiego PPE to dla pracodawcy wzrost konkurencyjności na rynku, składka zaliczana do kosztów uzyskania przychodu i dodatek do wynagrodzenia bez ZUS, zaś dla pracownika to emerytura od pracodawcy bez podatku Belki oraz brak podatku spadkowego.

Tegoroczne sesje dyskusyjne odbywające się w wybranych miastach Polski skupiały się na zarządzaniu ryzykami rynkowymi w okresie turbulencji, oraz nieprzewidywalnością rynku w obliczu upadłości dużych firm w kraju na przestrzeni ostatnich miesięcy. Rozmawiano również o tym, jak szybko uczyć się na doświadczeniach i gdzie szukać sherpów biznesu.

Prawo karne weszło do gry

Pozostało 96% artykułu
2 / 3
artykułów
Czytaj dalej. Kup teraz
Opinie Ekonomiczne
Witold M. Orłowski: Gospodarka wciąż w strefie cienia
Opinie Ekonomiczne
Piotr Skwirowski: Nie czarne, ale już ciemne chmury nad kredytobiorcami
Ekonomia
Marek Ratajczak: Czy trzeba umoralnić człowieka ekonomicznego
Opinie Ekonomiczne
Krzysztof Adam Kowalczyk: Klęska władz monetarnych
Opinie Ekonomiczne
Andrzej Sławiński: Przepis na stagnację