Ustalili to naukowcy francuscy z INRA (Instytut National de la Recherche Agronomique) współpracujący z badaczami niemieckimi z Uniwersytetu Ludwika Maksymiliana w Monachium.

Jaki osiągają 4 metry długości i 2 metry wysokości w kłębie. Jak zwyczajny (Bos grunniens) – gatunek z rodziny wołowatych (Bovidae), rzędu parzystokopytnych – występuje w Tybecie, Indiach i Chinach, gdzie żyje w stanie dzikim i udomowionym. Udomowione jaki odgrywają kluczową rolę u ludów stepowych i na azjatyckich wysoczyznach. Są zwierzętami jucznymi, poza tym dają mleko, mięso, wełnę, opał (nawóz). Dożywają kilkudziesięciu lat, znoszą niedobór paszy na wysoczyznach górskich, niedostatek tlenu i temperatury do minus 50 st. C.

Jaki zostały udomowione później niż bydło, nastąpiło to około 5 tys. lat temu. Od tego momentu hodowcy dążyli niekiedy do krzyżowania tych gatunków – samic jaków z samcami bydła. Ich celem było uzyskanie zwierząt odznaczających się wytrzymałością jaków i wydajnością krów. Ale te próby kończyły się niepowodzeniem, ponieważ potomstwo takich rodziców było niepłodne. Na tej podstawie naukowcy sądzili dotychczas, że w puli genetycznej jaków nie ma genów bydła.

Tymczasem okazuje się, że jest inaczej, domieszka wynosi 1,3 proc. Naukowcy francuscy i niemieccy odkryli to, porównując genomy 76 jaków mongolskich i kilkuset okazów bydła z całego świata. Domieszka genetyczna wpłynęła na system nerwowy, na metabolizm glutaminianu – jednego z podstawowych neuroprzekaźników odpowiadających za komunikowanie się neuronów. W ten sposób wprowadzenie genów bydlęcych do genomu jaka spowodowało poważne konsekwencje, wpłynęło na zachowanie się tych zwierząt, na ich inteligencję, instynkt, reagowanie na bodźce, stały się bardziej łagodne i uległe. Wiadomość o tym zamieszcza „Nature Genetics".

Przy okazji badań nad strukturą genomu jaka udało się częściowo odtworzyć historię tej hybrydyzacji. Pierwsze próby miały miejsce około 1500 lat temu. Następnie dwukrotnie doszło do intensywnych prób krzyżowania. Po raz pierwszy w XIV wieku, na początku tzw. małej epoki lodowej, w tym okresie gwałtownie pogorszone warunki klimatyczne prawdopodobnie dziesiątkowały stada bydła. Druga faza krzyżowania miała miejsce w drugiej połowie XVIII stulecia i zbiegła się z ekspansja chińską na Mongolię, podczas której stada bydła były masowo wyrzynane. Po każdym z tych poważnych kryzysów, aby odtworzyć pogłowie stad, hodowcy próbowali krzyżowania.