Sprawa jaką pod koniec września zajmował się Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie dotyczyła skreślenia Mariusza N. (imię fikcyjne) z listy adwokatów. Powodem podjęcia takiej uchwały przez organy samorządu adwokackiego był fakt, iż prawnik po wpisaniu na listę adwokatów nadal jest komornikiem, i faktycznie nie wykonuje zawodu adwokata.
W skardze na uchwały Okręgowej Rady Adwokackiej oraz utrzymującej ją uchwały Naczelnej Rady Adwokackiej, Mariusz N. wskazał, że Prawo o adwokaturze nie nakłada na osobę wpisaną na listę adwokatów obowiązku, ani tym bardziej żadnego terminu rozpoczęcia wykonywania zawodu adwokata po uzyskaniu samego wpisu na listę, do chwili obecnej zaś nie zdecydował się on na rozpoczęcie wykonywania zawodu adwokata. Wyjaśnił, że nie podjął czynności do tego niezbędnych, tj. nie złożył aktu ślubowania, nie wyznaczył siedziby zawodowej oraz nie zawiadomił o tym ORA w terminie.
Jak wyjaśnił, w najnowszym orzecznictwie Naczelnego Sądu Administracyjnego odróżnia się nabycie prawa do wykonywania zawodu od prawa do wykonywania zawodu. Wpis na listę adwokatów nie stwarza obowiązku wykonywania zawodu adwokata. Ustawa nie zawiera w tej mierze jakichkolwiek przepisów, z których można by było wywieść taki obowiązek. Sprawę wykonywania bądź niewykonywania zawodu adwokata ustawodawca pozostawił wyłącznie woli adwokata, nie wiążąc żadnych negatywnych skutków z faktem niepodjęcia w ogóle wykonywania tego zawodu. Sam wpis jest zaś elementem koniecznym, ale nie wystarczającym do rozpoczęcia wykonywania zawodu adwokata.
Element niezbędny, ale niewystarczający
Tę interpretację przepisów potwierdził Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie. W wyroku z 27 września 2017 r. (sygn. akt VI SA/Wa 751/17) zwrócono uwagę, że wpis na listę adwokatów jest elementem niezbędnym, ale niewystarczającym do rozpoczęcia wykonywania zawodu adwokata. Przed rozpoczęciem wykonywania czynności zawodowych adwokat zobligowany jest, mocą art. 5 ustawy Prawo o adwokaturze złożyć ślubowanie, nadto, co ma decydujące znaczenie, wyznaczyć siedzibę zawodową i zawiadomić o tym właściwą radę adwokacką w terminie określonym w art. 70 Prawa o adwokaturze.
- Nie jest przy tym kwestionowane w orzecznictwie, że sam wpis na listę adwokatów nie tylko nie uprawnia do występowania w charakterze pełnomocnika, ale także nie rodzi obowiązku wykonywania tego zawodu – zaznaczył sąd. Jak wyjaśniono dalej, w rozpoznawanej sprawie Mariusz N. - wskutek wpisu na listę adwokatów - nabył jedynie prawo do wykonywania zawodu adwokata, nie złożył jednak ślubowania i nie wyznaczył siedziby zawodowej - stosownie do wymogu zawartego w art. 5 i 70 ustawy Prawo o adwokaturze, a zatem nie może jeszcze wykonywać zawodu adwokata.